Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 102/ (16-10-2025)

Komisja do Spraw Unii Europejskiej, obradująca pod przewodnictwem posła Krzysztofa Truskolaskiego (KO), zastępcy przewodniczącej Komisji, rozpatrzyła:

I. informację o dokumentach, w stosunku do których prezydium wnosi o niezgłaszanie uwag: (COM(2025) 386 (art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej); COM(2025) 499, 509, 510, 511, 512, 515, 518, 537, 556, 890 (art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r.); JOIN(2025) 50, COM(2025) 505, 507, 508 (art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z 8 października 2010 r.),

II. w trybie art. 18 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informację o pracach legislacyjnych związanych z wdrożeniem dyrektyw, których termin transpozycji już upłynął lub upływa w ciągu najbliższych trzech miesięcy (stan na dzień 15 września 2025 r.),

III. w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” na lata 2028-2034 oraz zasady uczestnictwa i upowszechniania obowiązujące w tym programie oraz uchylające rozporządzenie (UE) 2021/695 (COM(2025) 543 wersja ostateczna) oraz odnoszący się do niego projekt stanowiska RP,

IV. w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informację o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (20 października 2025 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach,

V. w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu, z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r., Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Plan działania na rzecz przystępnej cenowo energii. Odblokowanie prawdziwego potencjału unii energetycznej w celu zapewnienia przystępnej cenowo, efektywnej i czystej energii dla wszystkich Europejczyków (COM(2025) 79 wersja ostateczna) i odnoszące się do niego stanowiska rządu,

VI. w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskich statystyk dotyczących rybołówstwa i akwakultury, uchylający rozporządzenia (WE) nr 1921/2006, (WE) nr 762/2008, (WE) nr 216/2009, (WE) nr 217/2009 oraz (WE) nr 218/2009 (COM(2025) 435 wersja ostateczna) oraz odnoszący się do niego projekt stanowiska RP,

VII. w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informację o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa (27-28 października 2025 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach.

W posiedzeniu udział wzięli: Jacek Czerniak sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz ze współpracownikami, Maria Mrówczyńska podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego wraz ze współpracownikami, Konrad Wojnarowski podsekretarz stanu w Ministerstwie Energii wraz ze współpracownikami, Magdalena Wysocka-Madej naczelnik wydziału w Departamencie Dialogu i Partnerstwa Społecznego Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Zbigniew Muszyński dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, Elżbieta Błach zastępca dyrektora Departamentu Znaków Towarowych Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej oraz Krzysztof Śmiszek poseł do Parlamentu Europejskiego.

W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Agata Jackiewicz i Monika Włodarska – z sekretariatu Komisji w Biurze Spraw Europejskich i Współpracy Międzynarodowej; Marcin Fryźlewicz ekspert ds. legislacji oraz Kamilla Kurczewska i Dorota Ogryczak specjalistki ds. systemu gospodarczego w Biurze Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Dzień dobry, otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Stwierdzam kworum. Witam serdecznie wszystkich członków Komisji, pana posła do Parlamentu Europejskiego, państwa ministrów oraz towarzyszące im osoby.

Szanowni państwo, na dzisiejszym posiedzeniu nie rozpatrzymy pkt 7 z uwagi na to, iż jeszcze nie wszystkie dokumenty do nas dotarły. Realizację porządku dziennego zakończymy na rozpatrzeniu pkt 6.

Przystępujemy do rozpatrzenia pkt 1, czyli informacji o dokumentach UE, w stosunku do których prezydium wnosi o niezgłaszanie uwag. To są następujące dokumenty: w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. – (COM( 2025) 386; w trybie art. 8 ust. 2 drugi tej samej ustawy – (COM(2025) 499, 509, 510, 511, 512, 515, 518, 537, 556, 890; i w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu, z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z 8 października 2010 r. – JOIN(2025) 50 oraz COM(2025) 505, 507 i 508.

Czy do wymienionych przeze mnie dokumentów państwo posłowie chcą zgłosić jakieś uwagi? Czy zgodnie z wnioskiem prezydium możemy przyjąć je bez rozpatrywania przez Komisję? Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, iż Komisja postanowiła nie zgłaszać uwag do wymienionych powyżej dokumentów. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt 1.

Przechodzimy do realizacji pkt 2, czyli rozpatrzenia informacji o pracach legislacyjnych związanych z wdrożeniem dyrektyw, których termin transpozycji już upłynął lub upływa w ciągu najbliższych 3 miesięcy według stanu na 15 września 2025 r. Informacja na ten temat wpłynęła do Komisji 18 września br. Informuję, iż rozpatrujemy informację w częściach, za które odpowiadają resorty, których przedstawiciele nie mogli uczestniczyć w posiedzeniu Komisji w poprzednim tygodniu.

Proszę o zabranie głosu pana ministra Konrada Wojnarowskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Energii.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Energii Konrad Wojnarowski:

Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chodzi przede wszystkim o 3 dyrektywy. Pierwsza z nich to dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2023/1791 z 13 września 2023 r. w sprawie efektywności energetycznej oraz zmieniające rozporządzenie 2023/955. jeżeli chodzi o stan prac, to projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne uzyskał wpis do wykazu prac legislacyjnych 7 października br., a planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to II kwartał roku 2026.

Czy mam krótko scharakteryzować każdą dyrektywę, czy nie ma takiej konieczności, panie przewodniczący?

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Nie ma takiej konieczności.

Podsekretarz stanu w ME Konrad Wojnarowski:

Kolejna dyrektywa to dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2023/2413 z 18 października 2023 r. zmieniająca dyrektywę 2018/2001, rozporządzenie 2018/1999 i dyrektywę 98/70 w odniesieniu do promowania energii ze źródeł odnawialnych oraz uchylająca dyrektywę Rady 2015/652, jeżeli chodzi o część dotyczącą ciepłownictwa systemowego. Dyrektywa jest procedowana wraz z projektem koordynowanym przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska i uzyskała wpis do wykazu prac legislacyjnych 23 września br., a planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to I kwartał roku 2026.

Trzecia z dyrektyw to dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2024/1711 z 13 czerwca 2024 r. zmieniająca dyrektywy 2018/2001 oraz 2019/944 w odniesieniu do poprawy struktury unijnego rynku energii elektrycznej. jeżeli chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, planowany termin przyjęcia tego projektu przez Radę Ministrów to październik br.

Jeśli są pytania dotyczące konkretów prac legislacyjnych, to bardzo proszę.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Dziękuję, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie widzę. W związku z tym przechodzimy do pana Zbigniewa Muszyńskiego, dyrektora Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Proszę o zabranie głosu, panie dyrektorze.

Dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa Zbigniew Muszyński:

Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa jest odpowiedzialne za procedowanie i wdrożenie dyrektywy CER o podmiotach krytycznych, której termin minął 17 października ub. r. w tej chwili projekt ustawy o zmianie ustawy o zarządzaniu kryzysowym oraz niektórych innych ustaw wdrażający dyrektywę CER jest na etapie prac Stałego Komitetu Rady Ministrów. Projekt był wnoszony dwukrotnie do rozpatrzenia przez SKRM, pierwszy raz na przełomie czerwca i lipca br., drugi raz – nowy tekst – na przełomie sierpnia i września. Projekt pod względem merytorycznym został już dopracowany, w tej chwili realizowane są prace nad uzgodnieniem z ministrem finansów dotyczące kosztów wejścia w życie projektowanych rozwiązań. Po ich zakończeniu projekt zostanie wniesiony do rozpatrzenia przez SKRM po raz trzeci. Planujemy, iż to nastąpi jeszcze w tym miesiącu. Następnie Komisja Prawnicza w listopadzie, Rada Ministrów – listopad 2025 r. i przekazanie do prac w parlamencie: listopad-grudzień 2025 r. Do tej pory dyrektywę wdrożyło 16 państw Unii Europejskiej, 11 unijnych państw jeszcze jej nie wdrożyło.

Jeżeli chodzi o zarzuty formalne, to uzasadniona opinia Komisji Europejskiej wpłynęła do nas pierwszy raz 27 listopada 2024 r. Odpowiedzieliśmy 27 stycznia br., a 17 lipca 2025 r. Komisja Europejska podjęła kolejne kroki w związku z brakiem wdrożenia dyrektywy. 17 września Rzeczpospolita Polska przekazała odpowiedź Komisji Europejskiej, uwypuklając przede wszystkim przesłanki składające się na opóźnienie transpozycji dyrektywy CER w ostatnich 3 miesiącach: 1) konieczność bardzo skrupulatnego opracowania kompleksowych mechanizmów zapewniających bezpieczeństwo funkcjonującej infrastrukturze krytycznej, co w tej chwili ma bezpośredni związek z sytuacją geopolityczną Rzeczypospolitej, zwłaszcza w kontekście konfliktu zbrojnego na Ukrainie; 2) opracowanie regulacji w zakresie możliwości ochrony infrastruktury krytycznej przed bezzałogowymi statkami powietrznymi czy też przed bezzałogowymi obiektami pływającymi; 3) precyzyjne wskazanie kosztów, które są niezbędne do efektywnej realizacji dyrektywy CER – ramy czasowe prac nad implementacją dyrektywy muszą uwzględniać czas potrzebny na ustalenie odpowiedniego poziomu finansowania.

Oprócz tych informacji na bieżąco raportujemy Komisji Europejskiej stan prac nad wdrożeniem tej dyrektywy. Przedstawiciele RCB informują o postępach prac na posiedzeniach Grupy ds. Odporności Krytycznej. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Dziękuję, panie dyrektorze. Otwieram dyskusję. Nie widzę zgłoszeń.

Szanowni państwo, ponieważ do tego punktu mamy jeszcze przewidzianą informację ministra cyfryzacji, który na razie jest nieobecny, zarządzam przerwę w rozpatrywaniu tego punktu porządku dziennego i proponuję, żebyśmy przystąpili do rozpatrzenia pkt 3. Kiedy pan minister się pojawi, to wrócimy do tego punktu.

Pkt 3 porządku dziennego przewiduje rozpatrzenie – w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z 8 października 2010 r. – wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” na lata 2028-2034 oraz zasady uczestnictwa i upowszechniania obowiązujące w tym programie, oraz uchylające rozporządzenie UE 2021/695 (COM(2025) 543 wersja ostateczna i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd reprezentuje pani minister Maria Mrówczyńska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Bardzo proszę panią minister o zabranie głosu.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Maria Mrówczyńska:

Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, celem projektu jest realizacja programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” na lata 2028-2034 oraz ściśle z nim powiązanych tematycznie i budżetowo części Europejskiego Funduszu Konkurencyjności dotyczących wsparcia badań naukowych i innowacji. Zgodnie z zapisami we wniosku pula środków na realizację programu na lata 2028-2034 wynosi 175 mld euro, według bieżących cen, a znaczna część budżetu programu „Horyzont Europa” ma być wdrażana przez instrumenty i działania Europejskiego Funduszu Konkurencyjności, zgodnie z planami pracy przewidzianymi dla poszczególnych okien funduszu. Proponuje się, aby środki programu „Horyzont Europa” zostały podzielone na: Filar I „Doskonała nauka” – budżet 44 mld euro, Filar II „Konkurencyjność i społeczeństwo” – budżet prawie 76 mld euro, Filar III „Innowacje” – budżet prawie 39 mld euro i Filar IV „Europejska Przestrzeń Badawcza” – budżet 16 mld euro.

Rząd pozytywnie ocenia kształt Wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady, ustanawiającego program szczegółowy służący realizacji programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa”. Z zadowoleniem przyjmujemy fakt, iż program szczegółowy na lata 2028-2034, w stosunku do programu realizowanego w ramach obecnej perspektywy finansowej, wprowadza oczekiwane zmiany, dostrzegając iż wprowadzone modyfikacje do pewnego stopnia odzwierciedlają wnioski wynikające z poprzednich programów ramowych, w tym z oceny śródokresowej efektów trwającego programu „Horyzont Europa” na lata 2021-2027 oraz zalecenia wynikające z konkluzji sformułowanych w raporcie Mario Draghi’ego na temat zwiększenia inwestycji, uproszczenia regulacji, stymulowania inwestycji prywatnych w badania i rozwój, promowania doskonałości akademickiej. Rząd wyraża nadzieję, iż przyczynią się one do zwiększenia dostępności programu, skuteczniejszej implementacji, lepiej zaprojektowanych synergii z innymi programami i instrumentami europejskimi, a w efekcie do pełniejszego wykorzystania jego możliwości. Podkreślamy, iż nowe instrumenty i zakresy tematyczne programu ramowego poszerzone o obszar dual use i obronność stwarzają nowe możliwości budowania konsorcjów, zarówno w kraju, jak i na poziomie międzynarodowym, szerszego angażowania sektora prywatnego, w tym przedstawicieli przemysłu i biznesu, zacieśnienia współpracy z nauką na potrzeby uczestnictwa w kolejnych programach ramowych i konsekwentne zwiększanie udziału polskich jednostek.

Jeśli chodzi o strukturę programu, to rząd popiera zaproponowaną nową strukturę programu ramowego, czyli te 4 filary, o których wspomniałam. Jednocześnie podkreślamy konieczność zapewnienia równowagi tematycznej w programach, tak aby „Horyzont Europa” odpowiadał na potrzeby rozwojowe wszystkich państw członkowskich i oprócz projektów i priorytetów strategicznych, takich jak sztuczna inteligencja, kosmos, obronność, energetyka niskoemisyjna, powinny być też przewidziane instrumenty wspierające inne obszary tematyczne i sektory przemysłowe o kluczowym znaczeniu dla państw członkowskich. W przeciwnym razie nie uzyskamy przewagi konkurencyjnej.

Jeżeli chodzi o otwarcie programu ramowego na wspieranie technologii podwójnego zastosowania i obronność, to rząd podkreśla, iż priorytety i zastosowania cywilne powinny być trzonem programu ramowego, pozytywnie jednak ocenia otwarcie programu ramowego na finansowanie projektów badawczych i rozwojowych z obszaru technologii podwójnego zastosowania i obronności, podkreślając potrzebę zachowania adekwatnych proporcji. w tej chwili uwarunkowania geopolityczne wymagają stymulacji tego sektora w całej Europie. Konieczne jest lepsze powiązanie między zapleczem badawczym i przemysłem, i skuteczniejsza analiza uzyskiwanych wyników badań naukowych pod kątem zastosowania dual use.

Rząd oczekuje wprowadzenia zapisów programu ramowego, które w rzeczywisty sposób przyczyniać się będą do suwerenności technologicznej Europy w obszarach technologii podwójnego zastosowania i technologii obronnych. Rząd opowiada się ponadto za uwzględnieniem w programie ramowym tematyki badań naukowych nad zapobieganiem konfliktom, rozwiązywaniem konfliktów w drodze pokojowej, ochroną demokracji, demokratycznych procesów i wartości oraz ochroną praw podstawowych.

Podkreślamy, iż konieczne jest prowadzenie jasnych mechanizmów partycypacji państw członkowskich przy opracowaniu i wdrażaniu programów prac oraz zasad silnego ich udziału w monitorowaniu wdrażania. Obecny model, w którym wiele szczegółów operacyjnych określają główne agencje wykonawcze, prowadzi do odsunięcia państw członkowskich

od realnego wpływu na program oraz sposób jego funkcjonowania. Rząd podkreśla, iż większe zaangażowanie państw członkowskich w proces decyzyjny przyczyni się nie tylko do zwiększenia transparentności, ale też do lepszego dostosowania działań programu do potrzeb poszczególnych państw.

Kolejny aspekt to powiązanie „Horyzontu Europa” z Europejskim Funduszem Konkurencyjności w zakresie nauki i innowacji państw, a także rolą państw członkowskich. Zgodnie z zaproponowaną regulacją, 68 mld euro budżetu „Horyzontu Europa” ma być wydatkowane w oparciu o ścisłe powiązanie z czterema oknami polityki. Na podstawie programów pracy dla poszczególnych okien wygląda to następująco: Czysta transformacja i dekarbonizacja przemysłu – 25 mld euro, Zdrowie, biotechnologia, rolnictwo i bioekonomia – prawie 20 mld euro, Przywództwo cyfrowe – 17 mld euro i Odporność i bezpieczeństwo, przemysł obronny i kosmiczny – 6,4 mld euro. Rząd zgadza się, iż proponowane kwoty stanowią podstawę do dalszych negocjacji w kontekście całościowego ujęcia wieloletnich ram finansowych i analizy szczegółowego podziału budżetu projektowanego w ramach programu ramowego. Dostrzegamy na przykład brak wyszczególnienia budżetu „Horyzontu Europa” na zadania z obszaru obronności, podczas gdy wskazanie proponowanego budżetu na projektowane zadania jest wymogiem traktatowym. Rząd podkreśla też nieprecyzyjne zapisy regulacji odnoszące się do relacji między „Horyzontem Europa” a Europejskim Funduszem Konkurencyjności, w tym zbyt ogólne zapisy mówiące o tym, iż program szczegółowy „Horyzontu Europa” ma się odnosić do badań wspólnych. Podkreślamy, iż procedury powinny być zaprojektowane w taki sposób, aby gwarantować państwom członkowskim realną rolę w wyznaczeniu priorytetów tematycznych i implementowaniu programu ramowego. Zwracamy też uwagę, iż szczegółowo rozpisany zakres tematyczny, zarówno okien polityki funduszu, jak i ich bezpośredniego przełożenia na II filar „Horyzontu Europa” nie mogą skutkować ograniczeniem funduszy dla badań naukowych i innowacji, których tematyka jest wskazana oddolnie przez samych naukowców, czyli w procesie bottom-up.

Jeśli chodzi o Europejską Radę ds. Badań Naukowych i działania programu Marii Skłodowskiej-Curie, rząd wyraża poparcie dla propozycji zapisów dotyczących funkcjonowania tego programu, czyli: dla utrzymania i kontynuacji kluczowych zasad, takich jak autonomia, doskonałość naukowa, otwartość, przejrzystość, odpowiedzialność; dla struktury, czyli istnienia rady naukowej i specjalnej jednostki do realizacji zadań wraz z wyraźnym podziałem kompetencji oraz dla transparentności procedur powoływania członków poszczególnych ciał. Za szczególnie ważne rząd uważa zapewnienie ciągłości działania programu Marii Skłodowskiej-Curie i programu Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych przy jednoczesnym zachowaniu zasad otwartej nauki i najważniejszych standardów rzetelności badawczych.

Kolejny element to Europejska Przestrzeń Badawcza, wsparcie dla infrastruktur naukowych i technologicznych oraz polityka widening’u. Dla rządu niezwykle istotnym elementem jest wzmacnianie Europejskiej Przestrzeni Badawczej. W obliczu rosnącej roli wiedzy i technologii oraz innowacji dla jednolitego rynku uzasadnione wydaje się wzmocnienie Europejskiej Przestrzeni Badawczej poprzez wypracowanie zapisów programu ramowego dotyczących implementacji tzw. piątej swobody obejmującej lepszą dyfuzję nauki i innowacji w ramach jednolitego rynku, zrównoważoną mobilność naukowców i innowatorów, dalsze wzmacnianie otwartej nauki, a także wspólnych baz danych i repozytoriów.

Rząd przyjmuje z zadowoleniem proponowany zapisy o wsparciu infrastruktur badawczych i technologicznych w ramach IV filaru. Rząd podkreśla znaczenie zrównoważonej lokalizacji kluczowych infrastruktur oraz otwartego i sprawiedliwego dostępu do tych infrastruktur. Popieramy zapisy o szerszym otwarciu tych infrastruktur na potrzeby sektora prywatnego ze szczególnym uwzględnieniem start-up’ów i scale-up’ów. Włączenie do IV filaru mechanizmu zwiększenia uczestnictwa i szerzenia doskonałości rząd uważa za korzystne rozwiązanie z punktu widzenia państw widening’owych w kontekście potrzeby finansowania działań w zakresie budowy potencjału i wspierania tworzenia sieci upowszechniania i wykorzystania wiedzy. Jednocześnie uważamy, iż konieczne jest doprecyzowanie i rozszerzenie w projekcie rozporządzenia narzędzi wsparcia państw widening’owych oraz zapewnienie, aby narzędzia stymulujące udział państw członkowskich w programie były bardziej skuteczne i dostępne niż ma to miejsce w obecnej perspektywie finansowej. Rząd zauważa również, iż istotne dla szybszego wzrostu kompetencji i jakości badań jest wsparcie dla zwiększenia efektywnego udziału w mechanizmach dedykowanych krajom widening’owym poprzez zagwarantowanie trwałości strumienia finansowania. Sprzeciwiamy się proponowanym zapisom regulacji „Horyzontu Europa”, aby po 2030 r. dostęp do instrumentów widening’owych utrzymywały tylko te kraje, które zwiększają swoje nakłady na naukę. Wśród obecnych uwarunkowań geopolitycznych i konieczności priorytetyzowania przez wiele państw członkowskich wydatków budżetowych w obszarze bezpieczeństwa i obronności proponowany zapis mógłby wprowadzić niepewność w środowisku naukowym i innowacyjnym.

Ostatni element to budżet programu ramowego, o którym już wspominałam. W latach 2028-2034 wzrósł i będzie wynosił 175 mld euro.

Nasze stanowisko, oczywiście jak zwykle, zostało skonsultowane ze środowiskiem naukowym: Polską Akademią Nauk, konferencjami rektorów, Radą Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Fundacją na rzecz Nauki Polskiej. Bardzo dziękuję.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Dziękuję, pani minister. Posłem-sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Jarosław Sellin. Bardzo proszę pana posła o zabranie głosu.

Poseł Jarosław Sellin (PiS):

Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu przygotowało opinię do tego dokumentu przedwczoraj. Niestety Biuro nie miało możliwości, żeby zapoznać się ze stanowiskiem rządu, ponieważ to stanowisko zostało nam oficjalnie przekazane dopiero przed godziną. Prosiłbym, aby na przyszłość dawać nam jednak większą szansę na przygotowanie opinii, zarówno na poziomie urzędniczym, jak i na poziomie politycznym. Ja też miałem możliwość zapoznać się ze stanowiskiem rządu dopiero przed godziną, a mówimy o poważnym dokumencie. To jest przecież projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” na lata 2028-2034, czyli w ramach tego budżetu, o którym teraz zaczynamy dyskutować, kolejnego siedmioletniego budżetu Unii Europejskiej.

Szanowni państwo, to jest program, który istnieje już od lat. To rozporządzenie jest już X programem ramowym „Horyzontu Europa” na kolejnych 7 lat. Nowością w tym programie jest to, iż poza dotychczasowymi programami szczegółowymi pojawia się także program szczegółowy w zakresie badań nad obronnością, o czym pani minister mówiła, co jest oczywiście niezbędne ze względu na sytuację polityczną, w której znaleźliśmy się jako Unia Europejska. Konieczne jest wzmocnienie europejskiego obszaru obronności również w sferze badań naukowych.

O poważnych kwotach, chodzi o 175 mld euro, pani minister już powiedziała szczegółowo – jakie części budżetu i na co zostaną przeznaczone. Te pieniądze mogą być wykorzystywane zarówno w formie dotacji, jak i nagród, jakichś zamówień, darowizn, gwarancji budżetowych i w inny sposób. Tutaj występuje dosyć duża elastyczność.

Z tego programu mogą korzystać podmioty z sektora publicznego, podmioty z sektora prywatnego oraz podmioty z sektora nauki i szkolnictwa wyższego. Zwracam uwagę na to, iż polski system nauki, badań i szkolnictwa jest uregulowany w licznych ustawach i tworzy go 16 instytucji. Niestety obecna koalicja rządowa zdecydowała się zlikwidować jedną z tych instytucji – mówię o Akademii Kopernikańskiej, która została powołana specjalną ustawą ponad 3 lata temu. Obecny rząd przedłożył projekt ustawy o likwidacji Akademii Kopernikańskiej, Sejm tę ustawę przyjął, na szczęście, tak uważam, spotkało się to z wetem prezydenta Andrzeja Dudy w ostatnim dniu jego urzędowania, 5 sierpnia br. Teraz ta instytucja jest w pewnym zawieszeniu, jeżeli chodzi o jej przyszłość, a jest przecież jedną z tych instytucji, na które mogłyby zostać przeznaczone środki z programu „Horyzont Europa”.

Strategicznym dokumentem wskazującym polskie priorytety w zakresie wspierania sektora badań, rozwoju i innowacji będzie Strategia rozwoju Polski do 2035 r. I w związku z tym mam pytanie, bo ta strategia jest zapowiadana, ale cały czas nie została jeszcze przyjęta. Kiedy będziemy mogli zapoznać się ze Strategią rozwoju Polski do 2035 r.?

Niestety trzeba skonstatować, iż w przypadku Polski absorpcja środków w poprzednich edycjach programów „Horyzontu Europa” nie była wysoka. Udział Polski w tym programie wynosił nieco ponad 1,5%. Na każde euro wpłacone do „Horyzontu Europa” uzyskujemy 63 centy, więc nie jest to zbyt ambitne korzystanie z tego programu. adekwatnie oznacza to, iż finansujemy projekty realizowane przez innych. Mam przed sobą tabelę, która pokazuje, jak mocno korzystają z tego programu inne kraje, jak mocno finansują one obszar nauki i rozwoju. Na przykład Niemcy – ponad 8 mld euro, Francja i Hiszpania – po ponad 5 mld euro, Włochy – ponad 4 mld euro, a Polska tylko niecały 1 mld euro. To jest choćby mniej niż w przypadku małych państw europejskich, takich jak Irlandia, Portugalia czy Finlandia. W globalnym indeksie innowacyjności Polska zajmuje dopiero 40. miejsce i jest określana jako państwo osiągające wyniki poniżej oczekiwań w stosunku do poziomu własnego rozwoju. Myślę, iż w związku z tym wszyscy sobie życzymy, żeby skorzystać z programu „Horyzont Europa” w X edycji na lata 2028-2034 ambitniej niż do tej pory i żebyśmy jednak się troszkę podciągnęli w tych porównaniach z partnerami zagranicznymi.

Konkluzja. Opiniowany dokument przewiduje umieszczenie badań naukowych i innowacji w centrum strategii gospodarczej i inwestycyjnej Unii, co jest oczywiście adekwatne. Program będzie powiązany z rozporządzeniem ustanawiającym Europejski Fundusz Konkurencyjności, żeby zapewnić płynne przejście od badań podstawowych przez badania stosowane aż po przedsiębiorstwa typu start-up i przedsiębiorstwa scale-up. Jako datę rozpoczęcia stosowania aktów ustawodawczych wskazano 1 stycznia 2028 r. Na projekty w ramach programu przewidziano poważną kwotę 175 mld euro. Niestety w przypadku Polski skala pozytywnych i znaczących skutków społecznych, gospodarczych i finansowych programu ustanawianego tym dokumentem może nie być duża, w szczególności z powodu występującej od wielu lat luki w finansowaniu nauki i badań rozwojowych oraz nieatrakcyjnych, czyli nieprzyciągających utalentowanych osób, warunków zatrudnienia w tym sektorze. Poziom wynagrodzenia w tym sektorze jest zbliżony nie tyle do średniej krajowej, ale do minimalnej płacy w gospodarce. Poprawa tego stanu rzeczy to poważne zadanie stojące przed państwem. Podczas toczonych aktualnie dyskusji nad budżetem na 2026 r. nie zauważamy jednak ambitnego podejścia do finansowania nauki i badania rozwojowych. Warto to zmienić w perspektywie najbliższych lat, żeby przynajmniej spróbować ambitniej wykorzystać środki z programu „Horyzont Europa” na lata 2028-2034. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Dziękuję, panie pośle. W pełni się z panem zgadzam, iż stanowisko rządu otrzymaliśmy za późno. Godzina przed rozpoczęciem posiedzenia Komisji to jest trochę za późno. W związku z tym prośba do wszystkich ministerstw, żeby jednak przedstawiały Komisji pisemne stanowiska wcześniej, tak aby posłowie mogli się z nimi spokojnie zapoznać.

Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie widzę. Padło pytanie ze strony pana posła pod adresem pani minister, bardzo proszę o odpowiedź.

Podsekretarz stanu w MNiSW Maria Mrówczyńska:

Przepraszam, ale był szum na sali i nie do końca usłyszałam to pytanie.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Proszę o powtórzenie pytania, panie pośle.

Poseł Jarosław Sellin (PiS):

Oczywiście. Pani minister, dokumentem strategicznym wskazującym priorytety w zakresie wspierania sektora badań, rozwoju i innowacji w horyzoncie średniookresowym ma być dokument, który się nazywa Strategia rozwoju Polski do 2035 r. Nie mamy jeszcze tego dokumentu. Pytanie brzmi: kiedy on będzie?

Podsekretarz stanu w MNiSW Maria Mrówczyńska:

W tej chwili dokument znajduje się w konsultacjach, również u nas w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Dodatkowo dokumentem wspierającym będzie Polityka naukowa państwa, która jest oceniana i będzie również aktualizowana na potrzeby kolejnej perspektywy.

Chciałabym podać państwu jedną informację, która wskazuje na rosnący trend w wykorzystaniu środków z „Horyzontu Europa”. Tak jak pan poseł powiedział, w poprzedniej perspektywie wykorzystanie środków było na poziomie 1,22%, w sumie 737 mln euro i 1972 projekty. W tej chwili w „Horyzoncie Europa” mamy już 823 mln euro i 1530 projektów, tj. 1,77%. Oczywiście to nie jest satysfakcjonujące, ale w dłuższej perspektywie widać, iż jest trend rosnący, jeżeli chodzi o wykorzystanie środków. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Dziękuję, pani minister. Nie widzę więcej zgłoszeń. W związku z tym chciałbym zaproponować następujące konkluzję – stwierdzam, iż Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy dokument o sygn. COM(2025) 543 wersja ostateczna i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP. Komisja podzieliła stanowisko rządu.

Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt 3.

Szanowni państwo, w związku z tym, iż do pkt 4 nie otrzymaliśmy pisemnego stanowiska rządu, ten punkt będziemy musieli rozpatrzyć na kolejnym posiedzeniu Sejmu.

Przechodzimy do rozpatrzenia pkt 5. – rozpatrzenie w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu, z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z 8 października 2010 r., Komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego

i Komitetu Regionów. Plan działania na rzecz przystępnej cenowo energii. Odblokowanie prawdziwego potencjału unii energetycznej w celu zapewnienia przystępnej cenowo, efektywnej i czystej energii dla wszystkich Europejczyków, COM(2025) 79 wersja ostateczna i odnoszącego się do niego stanowiska rządu. Rząd reprezentuje pan minister Konrad Wojnarowski. Bardzo proszę, panie ministrze.

Podsekretarz stanu w ME Konrad Wojnarowski:

Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, rząd Rzeczypospolitej Polskiej pozytywnie ocenia przyjęcie przez Komisję Europejską planu działania na rzecz przystępnej cenowo energii, inicjatywy służącej wzmocnieniu konkurencyjności unijnego przemysłu oraz obniżeniu cen energii dla obywateli i przedsiębiorstwu w Unii Europejskiej. Pakiet działań skupia się w większości na inwestycjach i reformach mających prowadzić do oszczędności w perspektywie średnio- i długookresowej. W tym zakresie jest on spójny z działaniami rządu, które koncentrują się na zapewnieniu przystępnych cen energii i bezpieczeństwa dostaw poprzez rozwój OZE i energetyki jądrowej, zwiększaniu elastyczności systemu, a także rozwoju i efektywnym wykorzystaniu sieci energetycznych. Plan działania powinien jednak w większym stopniu uwzględniać różnicę w uwarunkowaniach i punktach startowych transformacji państw członkowskich, w tym na przykład zróżnicowaną sytuację ekonomiczną gospodarstw domowych lub wyzwania związane z transformacją ciepłownictwa systemowego.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej popiera rozwój odnawialnych źródeł energii, które służą dekarbonizacji i przyczyniają się do obniżenia cen energii na rynku hurtowym. najważniejsze jest jednak uwzględnienie całkowitych kosztów systemowych ponoszonych przez odbiorców końcowych, w tym opłat sieciowych, kosztów mechanizmów służących zapewnieniu rezerw mocy i elastyczności albo systemów wsparcia dla nowych źródeł wytwórczych. Pozytywnie ocenić należy m.in. potrzebę optymalizacji wykorzystania infrastruktury oraz zapewnienia efektywnych taryf sieciowych, które powinny być projektowane zgodnie z zasadami odzwierciedlenia kosztów, przejrzystości i niedyskryminacji.

Niezbędne są także działania w zakresie poprawy efektywności energetycznej i oszczędności energii. Z perspektywy ograniczenia łącznych kosztów systemowych najważniejsze jest planowanie systemu elektroenergetycznego z odpowiednim udziałem OZE, magazynów energii, a także mocy stabilnych i dyspozycyjnych.

Unijne ramy regulacyjne i finansowe muszą być zgodne z zasadą neutralności technologicznej. W tym kontekście pozytywnie oceniamy ostatnie wypowiedzi przewodniczącej Komisji Europejskiej dotyczące kluczowego znaczenia energetyki jądrowej w transformacji, a także niedawne orzeczenie unijnego sądu odrzucające skargę na decyzję Komisji o uwzględnieniu energii jądrowej i gazów w taksonomii zrównoważonego finansowania. Polska uczestniczyła w tym postępowaniu po stronie Komisji i od początku podkreślała, iż zarówno energia jądrowa, jak i gaz ziemny zapewniają stabilne i dyspozycyjne moce niezbędne dla bezpieczeństwa przeprowadzenia transformacji.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej zwraca uwagę, iż szereg proponowanych przez Komisję rozwiązań krótkoterminowych dotyczących ograniczenia cen energii dla odbiorców opiera się na pomocy publicznej lub innych rozwiązaniach zależnych od możliwości budżetów krajowych, na przykład podatkowych. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej stoi na stanowisku, iż unijne zasady pomocy publicznej powinny zapewniać równe warunki działania dla wszystkich państw członkowskich, a budżet Unii Europejskiej powinien służyć m.in. wspieraniu mniej zamożnych państw i regionów oraz zapewnieniu sprawiedliwej transformacji energetycznej.

W kontekście ram pomocy publicznej rząd Rzeczypospolitej Polskiej podkreśla konieczność realnego uproszczenia i ulepszenia procedur dotyczących stosowania przez państwa członkowskie mechanizmów mocowych, takich jak funkcjonujący w Polsce rynek mocy, które służą bezpieczeństwu dostaw i pełnią coraz ważniejszą rolę w systemie z rosnącym udziałem OZE. najważniejsze jest, aby państwa członkowskie zachowały odpowiednią swobodę w zakresie kształtowania mechanizmów mocowych oraz mechanizmów wsparcia elastyczności.

Komunikat pomija istotny element, jakim jest koszt zakupu uprawnień do handlu emisjami CO₂ w systemie ETS i jego wpływ na cenę energii dla odbiorców końcowych. W tym zakresie Polska w ramach koalicji 15 państw członkowskich postuluje ponowne przedyskutowanie systemu ETS2, gdyż jego wdrożenie w przyjętym kształcie może przyczynić się do nieuzasadnionych wzrostów kosztów ponoszonych przez konsumentów i nasilenia zjawiska ubóstwa energetycznego.

Pozytywnie oceniamy zapowiedź pakietu dotyczącego europejskich sieci energetycznych. Komisja Europejska w swoich zapowiedziach kładzie szczególny nacisk na rozwój połączeń transgranicznych, a nieco mniej uwagi poświęca wewnętrznym sieciom przesyłowym i dystrybucyjnym, tymczasem to właśnie sieci dystrybucyjne będą odgrywać kluczową rolę w transformacji, odpowiadając na rosnące potrzeby w zakresie przyłączania nowych źródeł wytwórczych, magazynów energii oraz elektryfikacji transportu, przemysłu i ciepłownictwa.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej podkreśla potrzebę zapewnienia przez Unię Europejską odpowiednich środków, zarówno na projekty transgraniczne, jakie i sieci krajowe. Już dziś z funduszy europejskich zapewniamy operatorom na rozwój sieci elektroenergetycznych łączną pulę ok. 15 mld zł w dotacjach i ponad 50 mld zł w pożyczkach, aby ograniczyć koszty ponoszone przez odbiorców końcowych.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej w pełni popiera dokończenie realizacji planu REPowerEU, aby ostatecznie uwolnić Unię Europejską od rosyjskich paliw kopalnych. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Dziękuję, panie ministrze. Sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Rafał Bochenek. Bardzo proszę, panie pośle.

Poseł Rafał Bochenek (PiS):

Szanowni państwo, panie przewodniczący, odnosząc się do wypowiedzi przedstawiciela rządu, po zapoznaniu się z dokumentami, m.in. z opinią Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji, mam wrażenie, iż ten dokument jest pełen europejskiej nowomowy. Z jednej strony pojawiają się oczywiście takie hasła jak chociażby Plan działań na rzecz przystępnej cenowo energii. Omawiany Komunikat Komisji ma zawierać rzekomo różnego rodzaju plany działań na rzecz obniżenia rachunków za energię w perspektywie krótkoterminowej, przy jednoczesnym przyspieszeniu wdrażania reform strukturalnych przynoszących rzekomo korzyści w perspektywie długoterminowej, natomiast po przeczytaniu tego dokumentu, po zapoznaniu się z jego treścią mam wrażenie, iż my tak naprawdę dalej brniemy w szaleństwo Zielonego Ładu. To wszystko jest bowiem spójne z informacjami, które pojawiły się na przestrzeni ostatnich miesięcy, iż jakoby Unia Europejska zapowiadała przyspieszenie, o ile chodzi o ograniczenie emisji CO₂ o 90% w 2040 r. Na skutek działań zmierzających do wdrożenia systemu ETS2 w obszarze transportu i budownictwa Unia Europejska będzie stopniowo traciła konkurencyjność, będzie stawała się coraz mniej atrakcyjnym rynkiem dla inwestorów, coraz więcej Europejczyków będzie pogrążało się w ubóstwie energetycznym.

Szanowni państwo, już dzisiaj 47 milionów Europejczyków ma problemy z pokrywaniem swoich rachunków za energię elektryczną i za gaz. Ceny gazu i energii elektrycznej są kilkakrotnie wyższe w Unii Europejskiej niż u naszych partnerów czy konkurentów handlowych. Mam tu na myśli kontekst relacji Unii ze Stanami Zjednoczonymi czy Chinami. W tamtych krajach ceny energii i surowców kształtują się zupełnie inaczej. Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę, iż u nas jest problem z rachunkami za energię, ale środki i metody, które są dzisiaj proponowane w tych dokumentach i przyjmowane pod hasłami obniżek cen, wcale do tych obniżek nie doprowadzą, tylko spowodują jeszcze większą destabilizację systemu, doprowadzą do blackout’ów, chociażby takich, z jakimi mieliśmy do czynienia w Hiszpanii i w Portugalii w związku z brakiem stabilności systemu elektroenergetycznego.

Mam wrażenie, iż niestety Unia Europejska przez cały czas nie zwalnia tempa, o ile chodzi o dekarbonizację gospodarki. Oczywiście jesteśmy za wdrażaniem różnego rodzaju ekologicznych sposobów wytwarzania energii, ale nie można tego robić, nie mając na uwadze czy tracąc z pola widzenia koszty społeczne i gospodarcze dla naszego kraju oraz Unii. Mam wrażenie, niestety, iż została przyjęta zasada „po trupach do celu”, a tymi trupami mają być polscy i unijni przedsiębiorcy, jak również obywatele Polski i państw członkowskich Unii Europejskiej.

Jestem także zdziwiony treścią dokumentu przygotowanego przez BEOS. Wydawało mi się, iż takie opinie powinny mieć charakter bezstronny, niezależny, natomiast one są również przesiąknięte nowomową europejską. Mam wrażenie, iż Biuro funkcjonujące w ramach Kancelarii Sejmu, dotychczas uznawane za ciało eksperckie, dzisiaj jest także mocno upolitycznione. Bardzo dziękuję.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Dziękuję, panie pośle. Otwieram dyskusję. Nie widzę zgłoszeń. W związku z tym chciałbym zaproponować następującą konkluzję – stwierdzam, iż Komisja przyjęła do wiadomości informację rządu na temat dokumentu o sygnaturze COM(2025) 79 wersja ostateczna i odnoszącego się do niego stanowiska rządu.

Czy jest sprzeciw. Nie ma sprzeciwu, na tym zamykam rozpatrywanie pkt 5.

Przechodzimy do realizacji pkt 6 – rozpatrzenie – w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z 8 października 2010 r. – Wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskich statystyk dotyczących rybołówstwa i akwakultury, uchylającego rozporządzenia (WE) nr 1921/2006, (WE) nr 762/2008, (WE) nr 216/2009, (WE) nr 217/2009 oraz (WE) nr 218/2009 (COM(2035) 435 wersja ostateczna), i odnoszącego się do niego stanowiska RP. Rząd reprezentuje pan minister Jacek Czerniak, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Czerniak:

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, rozporządzenie Parlamentu i Rady, które uchyla 5 aktów wymienionych przez pana przewodniczącego w sprawie europejskich statystyk dotyczących rybołówstwa i akwakultury, harmonizuje i aktualizuje te kwestie, które dotyczą m.in. następujących danych: informacja na temat połowów ryb, ich wyładunku, floty i produkcji akwakultury. Tu trzeba podkreślić – w krajach Unii Europejskiej, ale także EFTA, czyli w Islandii i Norwegii.

Szanowni państwo, te 5 uchylanych rozporządzeń pochodzi z lat 90-tych minionego wieku, zostały zaktualizowane w 2000 r., więc dzisiaj wyraźnie występuje potrzeba zharmonizowania i uaktualnienia tychże dokumentów.

Powiem jeszcze bardzo krótko o treści i podstawowych elementach, które znalazły się

w omawianym rozporządzeniu. Po pierwsze, elementem bardzo istotnym z punktu widzenia każdej administracji jest zmniejszenie obciążenia obowiązkiem sprawozdawczym, po drugie, poprawa jakości i zakresu danych, po trzecie, wspieranie zrównoważonego rozwoju, i po czwarte, kooperacja międzynarodowa.

Jakie są konkluzje dotyczące tego rozporządzenia Parlamentu i Rady? Otóż to jest krok w stronę nowoczesnego i spójnego systemu statystyk rybołówstwa w Unii Europejskiej i w państwach EFTA, czyli we wspomnianej już przeze mnie Norwegii i Islandii. Rozporządzenie zapewnia efektywność i przejrzystość lepszego zarządzania danymi, ogranicza obciążenia administracyjne oraz tworzy istotny fundament dla przyszłości europejskiego sektora rybackiego i ochrony mórz.

Szanowni państwo, stanowisko polskiego rządu jest pozytywne, uważamy, iż to rozporządzenie porządkuje te wszystkie kwestie. Oczywiście mamy kilka uwag, które są zawarte w dostarczonym dokumencie. Proszę Wysoką Komisję o przyjęcie przedłożonego stanowiska w zakresie zmiany wprowadzonej tym rozporządzeniem do prawa unijnego. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Dziękuję, panie ministrze. Posłem-sprawozdawcą jest pan poseł Witold Tumanowicz, a w jego imieniu głos zabierze pan poseł Konrad Berkowicz.

Poseł Konrad Berkowicz (Konfederacja):

Szanowni państwo, odczytam krótkie sprawozdanie przygotowane przez posła Tumanowicza. Komisja Europejska przedłożyła projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskich statystyk dotyczących rybołówstwa i akwakultury ustanawiającego nowe ramy prawne dla gromadzenia i opracowywania danych statystycznych dotyczących rybołówstwa i akwakultury w Unii Europejskiej. Celem wniosku jest zastąpienie dotychczasowych rozproszonych regulacji z lat 90-tych XX w. jednym, ujednoliconym aktem prawnym. Projekt ma usprawnić system statystyczny, zapewniając spójne i aktualne dane potrzebne do realizacji unijnych polityk w zakresie rybołówstwa, akwakultury oraz ochrony środowiska. Projekt rozporządzenia przewiduje rozszerzenie zakresu zbieranych danych, wprowadzenie zasady tzw. jednokrotnego gromadzenia i wielokrotnego wykorzystania, przekazywanie danych międzynarodowym organizacjom za pośrednictwem Eurostatu oraz nadanie Komisji Europejskiej uprawnień do wydawania aktów delegowanych i wykonawczych.

Rząd RP wyraził poparcie dla przyjęcia rozporządzenia, uznając potrzebę uporządkowania i ujednolicenia przepisów dotyczących statystyk rybołówstwa i akwakultury. Jednocześnie zwrócono uwagę na konieczność wprowadzenia pewnych korekt i doprecyzowań, w szczególności w zakresie ograniczenia nadmiernych obciążeń administracyjnych i finansowych związanych z aktami delegowanymi i wykonawczymi, wydłużenia okresu obowiązywania odstępstw, wprowadzenia ograniczenia czasowego dla kompetencji Komisji Europejskiej w zakresie przyjmowania aktów delegowanych maksymalnie do 5 lat z możliwością przedłużenia przez Parlament Europejski i Radę. Rząd wskazał również na znaczenie zapewnienia spójności tego rozporządzenia z innymi aktami prawnymi Unii Europejskiej dotyczącymi statystyki.

Według szacunków Komisji Europejskiej całkowity koszt wdrożenia rozporządzenia w 2027 r. wyniesie ok. 620 tys. euro i zostanie pokryty z budżetu Unii Europejskiej. Udział Polski w finansowaniu tego działania wynikający z krajowej składki do budżetu Unii Europejskiej szacowany jest na ok. 33 tys. euro, tj. 5,3% całości kosztów.

I jeszcze uwaga – projekt, mimo technicznego charakteru, rozszerza kompetencje Unii i może służyć realizacji polityk klimatycznych kosztem sektora rybackiego, jego rozwoju i ochrony interesów krajowych producentów. Z punktu widzenia zasady pomocniczości oraz interesu narodowego Polski gromadzenie danych powinno pozostać w kompetencji państw członkowskich, a rola instytucji unijnych powinna być jedynie pomocnicza.

Przewodniczący poseł Krzysztof Truskolaski (KO):

Dziękuję, panie pośle. Otwieram dyskusję. Nie widzę żadnych zgłoszeń. W związku z tym chciałbym zaproponować następującą konkluzję – stwierdzam, iż Komisja rozpatrzyła, w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z 8 października 2010 r., dokument o sygnaturze COM(2025) 435 wersja ostateczna i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP. Komisja podzieliła stanowisko rządu.

Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt 6.

Szanowni państwo, powracamy do pkt 2. W związku z tym, iż pan minister Olszewski nie pojawił się na naszym posiedzeniu, ten punkt zostanie rozpatrzony na kolejnym posiedzeniu Komisji. Stwierdzam, iż Komisja przyjęła do wiadomości informacje o pracach legislacyjnych związanych z wdrożeniem dyrektyw, których ten termin transpozycji już upłynął lub upływa w ciągu najbliższych trzech miesięcy, według stanu na 15 września 2025 r., w częściach, za które odpowiadają Ministerstwo Energii oraz Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt 2.

Informuję, iż wyczerpaliśmy porządek dzienny. Protokół z posiedzenia zostanie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu.

Zamykam posiedzenie.