Komisja Finansów Publicznych /nr 159/ (08-07-2025)

Komisja Finansów Publicznych, obradująca pod przewodnictwem posła Janusza Cichonia (KO), przewodniczącego Komisji, zrealizowała następujący porządek obrad:

– zaopiniowanie wniosku ministra finansów w sprawie zmiany przeznaczenia rezerw celowych zaplanowanych w ustawie budżetowej na rok 2025,

– zaopiniowanie wniosku prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie projektu planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2026,

– rozpatrzenie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. (druk nr 1295):

1. Opinia Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o: a) części budżetowej 14 – Rzecznik Praw Dziecka; b) części budżetowej 31 – Praca; c) części budżetowej 44 – Zabezpieczenie społeczne; d) części budżetowej 63 – Rodzina; e) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 15, 25, 27, 33, 34, 35, 38, 53 i 58; f) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów: – 852 – Pomoc społeczna, – 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej, – 855 – Rodzina; g) zadaniach z zakresu administracji rządowej i innych zadaniach zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – budżety wojewodów; h) programach wieloletnich w układzie zadaniowym; i) państwowych funduszach celowych: – Funduszu Pracy, – Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, – Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych; j) części budżetowej 54 – Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych; k) części budżetowej 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; l) państwowych funduszach celowych: – Funduszu Emerytalno-Rentowym, – Funduszu Prewencji i Rehabilitacji, – Funduszu Administracyjnym; m) części budżetowej 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych; n) państwowych funduszach celowych: – Funduszu Emerytur Pomostowych, – Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, – Funduszu Solidarnościowym; o) państwowej osobie prawnej – Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. 2. Opinia Komisji Zdrowia o: a) części budżetowej 46 – Zdrowie; b) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 74,75 i 76; c) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 851 – Ochrona zdrowia; d) zadaniach z zakresu administracji rządowej i innych zadaniach zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – budżety wojewodów; e) dotacjach podmiotowych; f) programach wieloletnich w układzie zadaniowym; g) instytucji gospodarki budżetowej – Profilaktycznym Domu Zdrowia w Juracie; h) państwowych funduszach celowych; – Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych, – Funduszu Medycznym, – Funduszu Kompensacyjnym Szczepień Ochronnych, – Funduszu Kompensacyjnym Badań Klinicznych, – Funduszu Kompensacyjnym Zdarzeń Medycznych; i) państwowych osobach prawnych: – Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, – Agencji Badań Medycznych, – Polskim Laboratorium Antydopingowym; j) części budżetowej 66 – Rzecznik Praw Pacjenta.

W posiedzeniu udział wzięli: Wojciech Konieczny sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia wraz ze współpracownikami, Hanna Majszczyk podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów wraz ze współpracownikami, Katarzyna Nowakowska podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wraz ze współpracownikami, Monika Horna-Cieślak rzecznik praw dziecka wraz ze współpracownikami, Małgorzata Lorek prezes zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wraz ze współpracownikami, Wojciech Fendler prezes Agencji Badań Medycznych wraz ze współpracownikami, Jakub Szulc zastępca prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia wraz ze współpracownikami, Helena Rudzis-Gruchała zastępca prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wraz ze współpracownikami, Paweł Jaroszek członek zarządu ZUS nadzorujący pion finansów i realizacji dochodów wraz ze współpracownikami, Daniel Rutkowski prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji wraz ze współpracownikami, Andrzej Bida dyrektor generalny Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wraz ze współpracownikami, Konrad Kostępski p.o. dyrektor Departamentu Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny Najwyższej Izby Kontroli wraz ze współpracownikami, Urszula Myszka dyrektor Wydziału Finansowo-Księgowego Agencji Badań Medycznych wraz ze współpracownikami.

W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Monika Biała i Anna Woźniak – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.

Stwierdzam kworum.

Witam – od powitań zacznę na dzisiejszym posiedzeniu – panią minister Hannę Majszczyk – podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, pana Wojciecha Koniecznego – sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia, pana Jakuba Szulca – zastępcę prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, panią Katarzynę Nowakowską – podsekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, panią Monikę Horną-Cieślak – rzecznika praw dziecka, pana Pawła Jaroszka – członka zarządu ZUS nadzorującego pion finansów i realizacji dochodów, pana Rutkowskiego Daniela – prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Witam także towarzyszące wszystkim państwu osoby, bo nasza obecność wiąże się z tym, co proponujemy, jeżeli chodzi o porządek obrad.

W tym porządku, jako pierwsze, mamy zaopiniowanie wniosku ministra finansów w sprawie zmiany przeznaczenia rezerw celowych zaplanowanych w ustawie budżetowej na rok 2025, po drugie, zaopiniowanie wniosku prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie projektu planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2026, po trzecie, rozpatrzenie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. Dzisiaj na tym posiedzeniu opinia Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, po pierwsze, i po drugie, opinia Komisji Zdrowia. Nie widzę uwag do porządku dziennego.

Przystępujemy wobec tego do jego realizacji. W punkcie pierwszym bardzo proszę panią minister o przedstawienie wniosku w sprawie zmiany przeznaczenia rezerwy celowej zaplanowanej w ustawie budżetowej. Bardzo proszę.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk:

Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, niniejszym wnioskiem zwracamy się z uprzejmą prośbą o wyrażenie pozytywnej opinii dotyczącej zmiany przeznaczenia części trzech rezerw – środków z rezerwy pozycji 16, czyli zobowiązania wymagane Skarbu Państwa, na kwotę 257 851 tys. zł. Przekwalifikowanie części środków tej rezerwy, biorąc pod uwagę wykonanie po upływie 6 miesięcy na poziomie około 10%, naszym zdaniem nie zagraża jakby temu, iż środki będą wystarczające na pokrycie różnych zadań, na których… na realizację których rezerwa jest co do swej istoty przeznaczona. Ponadto wnioskujemy o przeznaczenie części środków z rezerwy z pozycji 24 – Rezerwa na inwestycje KPO finansowana z wykorzystaniem środków pożyczki z instrumentu odbudowy i zwiększenia odporności w formie wsparcia o charakterze bezzwrotnym. Są to środki przeznaczone dla jednostek budżetowych. To przekwalifikowanie dotyczyłoby kwoty 1 500 000 tys. zł. Przekwalifikowanie tej kwoty wiąże się z analizą przewidywanego wykonania tej rezerwy do końca tego roku w uzgodnieniu z ministrem adekwatnym do spraw funduszy… z których wynika, iż część zakończenia realizacji różnych inwestycji, które są finansowane i na które ta rezerwa była zaplanowana, będzie jednak kończona w roku przyszłym, a nie w obecnym, stąd całość środków zaplanowanych w rezerwie nie będzie wykorzystana na cel, na który została ta rezerwa utworzona. Trzecia rezerwa z pozycji 60 – Uzupełnienie środków na realizację zadań publicznych w związku ze zmianami źródła ich finansowania. Zmiana przeznaczenia dotyczyłaby kwoty 1 766 149 tys. zł. W tym przypadku również nie ma teraz planowanych zmian w ustawach czy w innych aktach prawnych, które zmieniałyby źródło finansowania. Stąd też kwota, która została tam zabezpieczona, w wysokości, o której powiedziałam, jest możliwa do zmiany przeznaczenia i w sumie wszystkie te przy kwoty łącznie stanowią kwotę 3 524 000 tys. zł. Zostałaby ona przeznaczona na uzupełnienie planu wydatków części 46 – Zdrowie, na zwiększenie dotacji podmiotowej z budżetu państwa dla Narodowego Funduszu Zdrowia na finansowanie świadczeń gwarantowanych w rozdziale 85 136 w paragrafie 2570. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo, pani minister. Otwieram dyskusję. Nie widzę zgłoszeń.

Wobec tego proponuję przyjęcie opinii następującej treści.

„Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 8 lipca 2025 r. rozpatrzyła wniosek Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2025 r. dotyczący zmiany przeznaczenia kwoty w wysokości 3 524 000 tys. zł z rezerw celowych w pozycji 16 – Zobowiązania wymagalne Skarbu Państwa w kwocie 257 851 tys. zł, w pozycji 24 – Rezerwa na inwestycje KPO finansowane z wykorzystaniem środków pożyczki z instrumentu odbudowy i zwiększenia odporności w formie wsparcia o charakterze bezzwrotnym w kwocie 1 500 000 tys. zł i w pozycji 60 – Uzupełnienie środków na realizację zadań publicznych w związku ze zmianami źródła finansowania w kwocie 1 766 149 tys. zł zaplanowanych w ustawie budżetowej na rok 2025.

Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 154 ust. 9 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycję przeznaczenia wyżej wymienionej kwoty na uzupełnienie planu wydatków w części 46 – Zdrowie, na zwiększenie dotacji podmiotowej z budżetu państwa dla Narodowego Funduszu Zdrowia na finansowanie świadczeń gwarantowanych w rozdziale 85 136 w paragrafie 2570”.

Nie widzę sprzeciwu wobec takiej opinii. Uznaję zatem, iż Komisja przyjęła opinię w zaproponowanej przeze mnie treści. Dziękuję bardzo.

Pojawili się jeszcze na sali pan Wojciech Fendler – prezes Agencji Badań Medycznych – witamy – i pani Małgorzata Lorek – prezes zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a także pan Andrzej Bida – dyrektor generalny Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Witamy państwa.

Przystępujemy do realizacji pkt 2 porządku dziennego. Proszę o przedstawienie wniosku prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie projektu planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2026. Rozumiem, iż pan minister i pan prezes. Bardzo proszę.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Wojciech Konieczny:

Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, szanowni państwo, zgodnie z art. 121 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych projekt planu finansowego funduszu opracowuje prezes funduszu. Zgodnie z art. 120 wyżej wymienionej ustawy projekt planu finansowego funduszu sporządzono w oparciu o prognozę przychodów na lata 2026–2028, Prognozę kosztów na lata 2026–2028 oraz projekty planów finansowych oddziałów wojewódzkich funduszu na rok 2026 przekazane zostały przez dyrektorów oddziałów. Ujęte w projekcie planu finansowego przychody oraz odpowiadające im koszty zostały określone w oparciu o wskaźniki makroekonomiczne przekazane przez Ministerstwo Finansów, zgodnie z przyjętymi do założeń projektu budżetu państwa na rok 2026, w tym zaktualizowane wskaźniki makroekonomiczne do roku 2025, z wyjątkiem wskaźnika przeciętnej miesięcznej liczby osób pobierających świadczenia i zasiłki przedemerytalne, które przyjęto w wysokości wynikającej z informacji Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej uzyskane w trybie roboczym.

Art. 118 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych stanowi, iż prezes funduszu sporządza corocznie plan finansowy funduszu zrównoważony w zakresie przychodów i kosztów. Proszę państwa, co do przychodów, przychody funduszu stanowią składki na ubezpieczenie zdrowotne bieżące i z lat ubiegłych, które stanowią 84,8% przychodów ogółem, przychody wynikające z przepisów o koordynacji systemu zabezpieczenia społecznego dotyczące rzeczowych świadczeń leczniczych wykonanych dla obywateli Unii Europejskiej (EFTA) na terenie Rzeczpospolitej Polskiej (jest to 0,5% przychodów ogółem), przychody z tytułu realizacji zadań zleconych, dotacje z budżetu państwa na dofinansowanie informatyzacji (na rok 2026 i kolejne lata na tym etapie prac środków z tej dotacji budżetu państwa nie przewidziano), dotacja podmiotowa z budżetu państwa (stanowi 11,96%, więc można powiedzieć 12% przychodów ogółem), środki uzyskane z tytułu opłat od środków spożywczych i opłat od napojów alkoholowych (stanowią 0,8% przychodów ogółem), środki z funduszy celowych (stanowią 1,2% przychodów ogółem), pozostałe przychody (0,9% przychodów ogółem) i przychody finansowe (0,1% przychodów ogółem). Jednocześnie przychody funduszu zmniejsza się o odpis dla Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, o odpis dla Agencji Badań Medycznych oraz o opis dla Funduszu Kompensacyjnego.

Prognozowane przychody ogółem, zgodnie z projektem planu finansowego NFZ na 2026 r. wynoszą 217 388 948 tys. zł i są o 9,9% wyższe od kwoty wskazanej w pierwotnym planie finansowym na rok 2025… w pierwotnym planie finansowym NFZ. Składka należna brutto w roku planowania równa się przepisowi składki stanowiącej integralną część prognozy przychodów NFZ zgodnie z wyżej wymienionym planem wynosi 184 347 480 tys. zł, to jest o 6,5% więcej niż 2025 r., w tym od ZUS 179 845 222 tys. zł oraz KRUS 4 502 258 tys. zł.

Po stronie kosztów – koszty funduszu stanowią: planowany odpis aktualizacyjny składkę należną, koszty poboru i ewidencjonowania składek (to jest 0,20% kwoty tej części składek przeznaczonych do centrali funduszu), obowiązkowy odpis na rezerwę ogólną i koszty świadczeń opieki zdrowotnej (oczywiście jest to lwia część kosztów – jest to 92,55% kosztów ogółem), koszty programów polityki zdrowotnej realizowanych na zlecenie, koszty realizacji zadań zespołów ratownictwa medycznego, koszty finansowania leku i środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobu medycznego (tak zwane leki 65 plus i 18 minus), finansowanie informatyzacji, finansowanie leków dla kobiet w ciąży, odpisu na Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej, odpis na Fundusz Rozwiązywania Problemów Hazardowych, finansowanie zakupu szczepionek, finansowanie zakupu produktów leczniczych, wyrobów medycznych dokonanych przez ministra adekwatnego do spraw zdrowia, pełnienie przez apteki dyżurów w dni wolne od pracy, przeprowadzenie szczepień w aptekach, koszty administracyjne, pozostałe koszty i koszty finansowe. Prognozowane koszty ogółem zgodnie z projektem planu finansowego NFZ na 2026 r. wynoszą 217 388 948 tys. zł i są o 9,9% wyższe od kwoty wskazanej w pierwotnym planie finansowym NFZ na 2025. Koszty realizacji zadań stanowią 98,46% kosztów ogółem funduszu. W 2026 r. są prognozowane w wysokości 214 030 711 tys. zł. Prognozowane koszty świadczeń opieki zdrowotnej funduszu w 2025 r. wynoszą 201 202 778 tys. zł, co oznacza, iż w 2026 w porównaniu do roku 2025 według pierwotnego planu finansowego odnotowano dynamikę środków na koszty świadczeń opieki zdrowotnej na poziomie 109,57%, w tym największy wzrost procentowy prognozowany w rodzaju „opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień”, to jest wzrost o 33,9% do poziomu 6 900 000 tys. zł, natomiast największy wzrost wartościowy jest prognozowany w leczeniu szpitalnym (środki zaplanowane w wysokości 100 100 000 tys. zł, to jest od 9 900 000 tys. zł więcej niż w planie pierwotnym na 2025 r.).

Myślę, iż o ile Wysoka Komisja będzie oczekiwała konkretnych i dodatkowych informacji szczegółowych, to pan wiceprezes Jakub Szulc jest gotowy do odpowiedzi i do prezentacji szczegółów planu finansowego.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Bardzo proszę. Nie widzę zgłoszeń. Wobec tego… O, bardzo proszę. Pan poseł Kuźmiuk, bardzo proszę.

Poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk (PiS):

Patrzę na tabele, które państwo przedstawili. Wynika z tego, iż ten wzrost w stosunku do – mam na myśli przychody – wzrost w 2026 r. w porównaniu z rokiem 25 to będzie niecałe 10%. Wcześniej, to znaczy na przykład 23–24, to był wzrost aż o 23,5%. Chciałem zapytać, czy tak prognozowany wzrost wystarczy na pokrycie wyraźnie rosnących kosztów funkcjonowania ochrony zdrowia?

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję. Pan poseł Adrian Zandberg, bardzo proszę.

Poseł Adrian Zandberg (Razem):

Ja mam pytanie do pana ministra. Panie ministrze, to jest dosyć oczywiste, iż ten plan jest dużo poniżej stabilności systemu. Mówią o tym eksperci zarówno ze strony związkowej, jak i ze strony pracodawców. Ja wiem, iż pan, panie ministrze, jest świadomy tego, iż przy obecnym poziomie dochodów składkowych, przy obecnym poziomie dotacji budżetowej nie sposób myśleć o stabilnym funkcjonowaniu tego systemu i choćby o zatrzymaniu wydłużania kolejek. Moje więc pytanie, panie ministrze, do pana jest takie, dlaczego podpisujecie się pod planem, który w praktyce oznacza stopniową prywatyzację publicznej ochrony zdrowia? Dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo. Pan przewodniczący Henryk Kowalczyk, bardzo proszę.

Poseł Henryk Kowalczyk (PiS):

Dziękuję bardzo. Również pytanie dotyczące przychodów, ale może choćby w innym ujęciu niż pan poseł Zbigniew Kuźmiuk, który pytał o 9,9 punktu procentowego wzrostu. Ja mam właśnie pytanie, skąd te 9,9 punktu procentowego wzrostu się bierze, skoro z pozostałych parametrów i wskaźników to nie wynika, bo przeciętne zatrudnienie ma pozostać na tym samym poziomie, czyli 100, a przeciętne wynagrodzenie jest zakładane 6,9 punktu procentowego, przeciętny wzrost emerytury 7,9 punktu procentowego. Pomijając więc, powiedzmy, jeszcze bardzo drobną rzecz – ilość zatrudnionych prowadzących działalność pozarolniczą (2 punkty procentowe), to tym sposobem nie wychodzi nam 9,9 punktu procentowego wzrostu wynagrodzeń. Jak to więc jest skalkulowane? Skąd bierze się ten przyrost?

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo. Pani poseł Krystyna Skowrońska.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Chciałabym zapytać prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, jakie zmiany dotyczące zawierania kontraktów, zmiany w sposobie leczenia są zaplanowane tak, aby ten wskaźnik wzrostu 109,9%, a w lecznictwie szpitalnym 104,6% pozwolił dzisiaj prognozować na tym bilansie związanym z zawartymi umowami ze świadczeniodawcami. Bo o ile nie zmienia się jakiejkolwiek formuły lecznictwa, nie skraca się pobytu, nie zmienia się na inne efektywniejsze formy leczenia, to jak w tym zakresie, przy wzroście – bo będziemy mieli wzrost w 2026 r., również wzrost wynagrodzeń pracowników ochrony zdrowia…?

Dzisiaj będziemy za chwilę omawiali realizację planu finansowego za rok 2024 w zdrowiu i między innymi były przekazywane różne środki dodatkowo do Narodowego Funduszu Zdrowia. One były w wysokości 15 000 000 tys. zł. Zatem chciałabym zapytać… W oparciu o określone wskaźniki i prognozy skonstruowano ten plan finansowy. Co państwo zamierzacie, żeby efektywniej wydawać pieniądze, żeby była dostępność? Jak w tym zakresie stoicie w świadczeniach nielimitowanych i limitowanych na dany rok budżetowy ze świadczeniodawcami – abyśmy mieli obraz, co nas czeka i jak można o tym mówić. Ja przypominam sobie wyrok trybunału z 2019 r., który państwo – koleżeństwo z PiS, zmienili, iż w przypadku długów szpitali mogą samorządy pokrywać dług szpitala, którego są organem założycielskim za poprzedni rok budżetowy. Jaki to będzie miało wpływ na możliwość kształtowania się długu podmiotów, czyli szpitali, gdzie organem założycielskim są samorządy? Dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo. Nie widzę więcej zgłoszeń. Nie widzę zgłoszeń, wobec tego bardzo proszę pana prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia o ustosunkowania się do tych wypowiedzi i odpowiedź na pytania.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Wojciech Konieczny:

Panie przewodniczący, o ile można, to ja odpowiem jako ministerstwo na dwa pytania. Na pozostałe pytania pan prezes.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dobrze, przepraszam.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Wojciech Konieczny:

Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Sugerował pan minister wcześniej, iż na pytania odpowie pan prezes, dlatego…

Sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Wojciech Konieczny:

Tak.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

…próbowałem przekierować, ale oczywiście bardzo proszę.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Wojciech Konieczny:

Na te pytania, które będą wymagały uszczegółowienia w oparciu o utworzony w NFZ plan finansowy. Pytanie pana posła Kuźmiuka. Czy prognozowany wzrost wystarczy? Czy jesteśmy tego pewni? Nie jesteśmy tego pewni. Dzisiaj rozpoczynamy pracę nad planem finansowym. Są pewne założenia, które znamy, i pewne założenia, których nie znamy. Z doświadczenia wiemy z ostatnich lat, iż plan był nowelizowany – i w tym roku również, i w poprzednim również, i to na dość duże kwoty. Nie znamy dokładnie rekomendacji co do podwyżek w ustawie podwyżkowej, która będzie w przyszłym roku określona dopiero, oraz innych zmiennych, które mogą się pojawić w ciągu roku. W tej chwili bilansujemy ten plan na takim poziomie przychodów i na takim poziomie kosztów, jaki znamy i jaki możemy określić. Czy jesteśmy więc pewni, iż ten plan nie ulegnie zmianie? Nie, tak nie mogę dzisiaj powiedzieć. Myślę, iż to jest odpowiedź na pytanie pana posła.

Natomiast na pytanie pana posła Zandberga, dlaczego podpisujemy się pod planem oznaczającym stopniową prywatyzację, panie pośle, nie podpisujemy się pod żadnymi planami prywatyzacyjnymi. Nie ma takiej intencji. Również pani minister Izabela Leszczyna wielokrotnie wspominała, iż nie jest jej intencją prywatyzacja ochrony zdrowia. Ta sprawa była oczywiście wielokrotnie podnoszona. Rzeczywiście zgodzę się z panem, iż wzrost nakładów na finansowanie publicznej ochrony zdrowia chroni ją w pewnym sensie przed prywatyzacją, ale nie do końca. Są kraje, które wydają znacznie więcej pieniędzy na ochronę zdrowia niż my i ta ochrona zdrowie jest o wiele bardziej prywatna. To więc nie do końca jest tak, iż zwiększenie finansowania uchroni przed prywatyzacją. W pewnym sensie tak, w pewnym nie. To zależy od innych aktów prawnych, od innych rozwiązań. Między innymi od tego na przykład, czy chcemy mieć prywatne szpitale, czy chcemy mieć publiczne, i tak dalej, i tak dalej. To dzisiaj nie jest przedmiotem rozważań w tym zakresie aktu prawnego, jaki jest procedowany.

Proszę pana prezesa Szulca…

Poseł Adrian Zandberg (Razem):

Panie ministrze, ale tutaj nie ma sporu, iż zwiększenie nie gwarantuje braku prywatyzacji.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Panie pośle Zandberg. Panie pośle Zandberg. Nie, jest tak, iż ja prowadzę posiedzenie Komisji. To nie jest spotkanie u cioci na imieninach, tylko posiedzenie Komisji. Na sali jest prawie setka osób i ktoś musi tę dyskusję prowadzić. jeżeli pan chce zabrać głos, to trzeba się do tego głosu zgłosić, a póki co, przerwał pan wypowiedź ministrowi, który delegował jeszcze głos i wskazywał kolejne osoby, które mają odpowiedzieć na pytania. Nie jest pan sam na tej sali. Zwracam panu taką uwagę.

Proszę, panie ministrze, kontynuować swoją wypowiedź.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Wojciech Konieczny:

Dziękuję bardzo. Z tym. iż ja myślę, iż na tym etapie polemikę z panem posłem Zandbergiem zakończyłem. Proszę pana prezesa Szulca o przedstawienie odpowiedzi na pozostałe szczegółowe pytania.

Wiceprezes Narodowego Funduszu Zdrowia Jakub Szulc:

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, odpowiadając – za pozwoleniem pana przewodniczącego oczywiście – na pytania szczegółowe, w tym w szczególności na pytanie pana posła Kowalczyka odnośnie do dynamiki przychodów Narodowego Funduszu Zdrowia w kontekście określonej i przewidzianej makroekonomicznej dynamiki wzrostu wynagrodzeń w roku 2026, to tak, oczywiście pan poseł Kowalczyk ma rację. Ta dynamika jest przewidziana na poziomie około 6% na rok 2026. Przy czym dokładnie znajduje to odzwierciedlenie w dynamice przychodów składkowych, które są zaprognozowane w Narodowym Funduszu Zdrowia w projekcie planu finansowego na rok 2026 i wynosi dokładnie 6,45% w roku 2026 w stosunku do planu finansowego na rok 2025. Natomiast całkowita dynamika przychodów Narodowego Funduszu Zdrowia, opiewająca na kwotę… opiewająca na 9,9% rok do roku bierze się po prostu stąd, iż mamy istotny wzrost finansowania z innych źródeł niż składka zdrowotna – składka zdrowotna ZUS, składka zdrowotna krajowego rolniczego ubezpieczenia społecznego. Mówimy tutaj przede wszystkim o dotacji budżetowej, która jest zaplanowana na rok 2026 w wysokości 26 000 000 tys. zł w stosunku do 18 300 000 tys. zł w pierwotnym projekcie planu finansowego na rok 2025, co oznacza dynamikę ponad czterdziestoprocentową rok do roku. Oczywiście nie jest to jedyne źródło przychodów Narodowego Funduszu Zdrowia. Natomiast z punktu widzenia istotności w planie finansowym i w wartościach ogółem, które są potem przeznaczane na świadczenia zdrowotne, to stanowi ona zdecydowanie największą pozycję.

Odpowiadając na pytanie pani poseł Skowrońskiej, pani przewodniczącej Skowrońskiej, jak Narodowy Fundusz Zdrowia ma zamiar doprowadzać do sytuacji, w której poziom świadczeń zdrowotnych nie będzie pogarszał się czy będzie poprawiał się dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej w roku kolejnym, zakładając określoną dynamikę przychodów, ja chciałbym zwrócić uwagę, iż na dostępność do świadczeń zdrowotnych i jakość świadczeń opieki zdrowotnej ma wpływ nie tylko poziom finansowania. I tutaj chciałbym zwrócić się również do pana posła Zandberga, chociażby jeżeli chodzi o długość kolejek. Kolejki, które mierzymy w polskim systemie ochrony zdrowia, w szczególności kolejki… czas oczekiwania na dostęp do specjalistów, faktycznie w ostatnich latach sukcesywnie się wydłuża. Natomiast musimy pamiętać, iż odbywa się to w sytuacji, w której mamy w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej nielimitowane finansowanie świadczeń OS, a więc nie mamy sytuacji, w której brak dostępności do świadczeń czy też wydłużanie się kolejek jest skutkiem braku finansowania tychże świadczeń, bo one są finansowane w pełnej wysokości niezależnie od wartości kontraktu, który dany świadczeniodawca ma zawarty z Narodowym Funduszem Zdrowia. A więc nie tylko finansowanie jest cezurą i nie tylko finansowanie determinuje dostępność i jakość świadczeń opieki zdrowotnej, które odnotowujemy w polskim systemie ochrony zdrowia. jeżeli chodzi o działania, które Narodowy Fundusz Zdrowia może… podejmuje i będzie podejmował w tym celu, żeby dostępność do świadczeń poprawiać. My cały czas zmierzamy do tego, żeby właśnie w tych świadczeniach, które są świadczeniami nielimitowanymi, wprowadzać rozwiązania, które doprowadzą do tego, żeby pacjenci faktycznie – w szczególności pacjenci pierwszorazowi – tacy, którzy rozpoczynają leczenie, byli jak najszybciej przyjmowani, żeby ich problemy zdrowotne były rozwiązywane jak najszybciej. Mimo to nie odnotowujemy wyraźnej poprawy dostępności. Staramy się również dbać o adekwatną – to jest trochę wyświechtane już słowo, ale ono jest prawdziwe – piramidę świadczeń, czyli tego, żeby odpowiednie problemy zdrowotne były adresowane przy pomocy odpowiednich środków. Czyli niekoniecznie za każdym razem, kiedy pojawia się problem zdrowotny, pacjent musi być hospitalizowany. Niekoniecznie, kiedy pacjent posiada chorobę przewlekłą, musi być pod stałą opieką specjalisty, bo może być na przykład leczony w podstawowej opiece zdrowotnej, o ile ta choroba przewlekła – cukrzyca jest chociażby takim przykładem – jest w przypadku tego pacjenta ustabilizowana. Szereg działań, które fundusz podejmował i podejmuje na tę okoliczność, dzieją się i w roku 2025 i w kolejnych latach będą również kontynuowane w Narodowym Funduszu Zdrowia. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo. Pan poseł Zandberg jeszcze pytanie. Bardzo proszę.

Poseł Adrian Zandberg (Razem):

Pani prezesie, to jest trochę odwracanie kota ogonem, bo o ile znowu przygotowuje strona rządowa plan, w którym dosyć jasne jest to, iż z dotacji wystrzelamy się mniej więcej do połowy roku, to oznacza, iż w tym planie nie ma zagwarantowanych środków na nielimitowane świadczenia do końca roku. W związku z tym są dwie możliwości – albo rząd powie jesienią Polakom, żeby byli tak uprzejmi i przestali chorować, albo iż znowu będziemy łatać sytuację w drugiej połowie roku.

Moje pytanie więc brzmi, czy to jest rozsądne, żebyśmy w tym stanie permanentnej niestabilności utrzymywali ten system? Przecież wszyscy wiemy, iż to doprowadzi do sytuacji, iż szpitale po prostu niczego nie mogą planować i w praktyce potem mrożą dostęp do zabiegów, co oznacza dłuższe kolejki. Moje pytanie brzmi – jak państwo obliczyliście tę wysokość dotacji na tym poziomie i uznali ją za wystarczającą, skoro z praktyki wiemy, iż ona wystarczy na pół roku, bo na to pytanie odpowiedzi nie ma. Rozumiem, iż jest to pytanie o tyle kłopotliwe, iż powinien być tutaj minister Domański i to on powinien się z tego spowiadać, a nie pan minister Konieczny, który świetnie wie, iż to się finansowo kupy nie trzyma, tak? Ale ministra Domańskiego niestety tutaj nie ma. W związku z tym panowie jako przedstawiciele rządu może podzielicie się z nami – rozumiem, iż nie odpowiedzią na pytanie, w jaki sposób te liczby mają się spiąć, bo również jesteście świadomi, iż się nie zepną – co grało w duszy pana ministra Domańskiego, skoro tak zaplanował, bo to on przecież realnie zaplanował te liczby, które się nie spinają. Dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

26 mld dotacji, 8 więcej niż w ubiegłym roku… niż w tym roku. To powinno chyba pokazywać wysiłek, jaki czynimy po to, żeby poprawić finansowanie…

Poseł Adrian Zandberg (Razem):

Ale to jest nieprawda, panie przewodniczący, bo przecież…

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Ten wzrost dochodów jest zdecydowanie większy.

Poseł Adrian Zandberg (Razem):

Pan mówi o początkowym planie, a nie o tym, co było realizowane trakcie roku…

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Zamykam dyskusję.

Poseł Adrian Zandberg (Razem):

…panie przewodniczący.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Zamykam dyskusję. Proponuję przyjęcie opinii następującej treści.

„Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 8 lipca 2025 r. rozpatrzyła wniosek prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 30 czerwca 2025 r. dotyczący projektu planu finansowego… Sam się nie słyszę, pani przewodnicząca. …planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2026.

Komisja Finansów Publicznych na podstawie art. 121 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych pozytywnie opiniuje projekt planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2026 przedstawiony we wniosku”.

Pan przewodniczący.

Poseł Henryk Kowalczyk (PiS):

Prosimy o głosowanie. My jesteśmy przeciw.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Bardzo proszę. Zarządzam głosowanie opinii przedstawionej przeze mnie. Kto jest za przyjęciem opinii w zaproponowanej przeze mnie treści? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Spokojnie, zalogujmy się wszyscy. Działają te urządzenia lepiej po zalogowaniu się – to wszyscy wiemy. …Nawet znacznie lepiej, tak. Jeszcze więc tutaj pan poseł. Jeszcze zagłosować trzeba. Rozumiem, iż wszyscy zagłosowali. Pan poseł sugestii potrzebował jeszcze. Dziękuję bardzo. Proszę o podanie wyników.

Za – 19, przeciw – 10, wstrzymało się… nikt się nie wstrzymał. Przyjęliśmy opinię. Komisja Finansów Publicznych przyjęła opinię w zaproponowanej przeze mnie treści. Dziękuję bardzo.

Przechodzimy do pkt 3 porządku dziennego. Kontynuujemy rozpatrywanie wykonania budżetu w częściach należących do adekwatności innych komisji sejmowych. Posłowie, członkowie Komisji Finansów Publicznych otrzymali informacje o wykonaniu budżetu przygotowane przez dysponentów części budżetowych, a także informacje Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli wykonania budżetu w tych częściach budżetowych. Informuję również, iż wszystkie materiały, łącznie z tymi przygotowanymi przez resorty, informacje NIK o wynikach kontroli mamy pod ręką – my, posłowie, w wersji elektronicznej na iPadach. To wszystko po to, żebyśmy tak naprawdę nie powielali dyskusji, którą już mamy za sobą, która w tych dokumentach… to znaczy, która stanowi pewien ładunek informacyjny dla nas. Ale nie zamykamy nikomu ust.

Rozpatrujemy opinie komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu w następującym porządku. Najpierw wystąpienie posła referenta komisji branżowej, bo takie opinie już mamy, do tego wystąpienie posła koreferenta, którego wyznaczyła Komisja Finansów Publicznych i który przedstawi swoje stanowisko, później wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli i dyskusja, pytania, odpowiedzi dysponentów części budżetowych.

Przystępujemy do rozpatrzenia. W takim trybie procedujemy. Przystępujemy do rozpatrzenia opinii Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Proszę przedstawiciela Komisji – panią poseł Joannę Frydrych, o zreferowanie opinii Komisji. Bardzo proszę, pani poseł.

Poseł Joanna Frydrych (KO):

Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, Komisja Polityki Społecznej i Rodziny na posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2025 r. rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli w zakresie części budżetowej 14 – Rzecznik Praw Dziecka, części budżetowej 31 – Praca, części budżetowej 44 – Zabezpieczenie społeczne, części budżetowej 54 – Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, części budżetowej 63 – Rodzina, części budżetowej 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, części budżetowej 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych, części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 15, 25, 27, 33, 34, 38, 53 i 58, części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów 852 – Pomoc Społeczna, i 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej, 855 – Rodzina, zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami, programów wieloletnich, czyli „Rządowy program poprawy bezpieczeństwa i warunków pracy (6 etap) na lata 2023–2025”, „Posiłek w szkole i w domu na lata 2024–2028”, na rzecz osób starszych „Aktywni plus” na lata 2021–2025, „Senior plus” na lata 2021–2025, oraz państwowych funduszy celowych, czyli Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Emerytur Pomostowych, Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Emerytalno-Rentowy KRUS, Fundusz Prewencji i Rehabilitacji KRUS, Fundusz Alimentacyjny KRUS, państwowej osoby prawnej Zakład Ubezpieczeń Społecznych, środków pochodzących z Unii Europejskiej w ramach działania Komisji.

Komisja po rozpatrzeniu przedłożonych dokumentów oraz przeprowadzeniu dyskusji pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu państwa. I tak w części 14 – Rzecznik Praw Dziecka, zaplanowano budżet w wysokości 31 000 tys. zł, z czego wykonano około 75%. Dochody przekroczyły plan aż pięciokrotnie, głównie dzięki wpływom z kar i zwrotów. Największą część wydatków stanowiły koszty osobowe, czyli wynagrodzenia wzrosły o 23%, a liczba zatrudnionych osób zwiększyła się do 79, co wpłynęło na poprawę jakości pracy i realizację celów statutowych. Biuro skupiło się na interwencjach w sprawach dotyczących dzieci, wsparciu sądów rodzinnych oraz prowadzeniu kampanii edukacyjnych i informacyjnych. Efektywność pracy mierzona w zakończeniu spraw wyniosła aż 96%, co świadczy o wysokim profesjonalizmie urzędu.

W części 31 – Praca, dochody wykonano na poziomie 110% planu, natomiast wydatki na poziomie 96%. Największe środki przeznaczono na realizację polityki społecznej oraz obsługę administracyjną. Szczególnie istotne było wykorzystanie środków unijnych, które stanowiły 98,6% planu, co pozwoliło na rozwój programów wsparcia dla osób bezrobotnych i zagrożonych wykluczeniem społecznym.

Część 44 – Zabezpieczenie społeczne, charakteryzowała się znacznym wzrostem dochodów, osiągając 641% planu, a wydatki wyniosły blisko 4 000 000 tys. zł. Wsparcie kierowano przede wszystkim do osób potrzebujących – niepełnosprawnych oraz innych grup defaworyzowanych, co podniosło poziom ich ochrony społecznej.

W części 63 – Rodzina, realizacja zadań po korektach budżetowych wyniosła 64%. Środki te przeznaczono na ochronę rodziny, wsparcie opieki nad dziećmi oraz działania na rzecz polityki demograficznej. Mimo niższego wykonania podkreślono kontynuację istotnych programów prorodzinnych. I tak w dziale 852, czyli pomoc społeczna, wydatki wzrosły do ponad 5 300 000 tys. zł. Inwestycje objęły domy pomocy społecznej, wsparcie osób z zaburzeniami psychicznymi, realizację programów żywieniowych oraz dodatki dla pracowników socjalnych. Budżety wojewodów wykonano w 95%, co wskazuje na sprawne zarządzanie środkami na poziomie regionalnym. Dział 853 – Świadczenia rodzinne, zanotował wysoki poziom realizacji wydatków, koncentrując się na wsparciu rodzin wielodzietnych, świadczeniach wychowawczych oraz pomocy na pokrycie kosztów utrzymania dzieci. Dzięki sprawnej dystrybucji środków poprawiono sytuację materialną rodzin, co ma pozytywny wpływ na rozwój dzieci i przeciwdziałanie ubóstwu. W dziale 855 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej, wydatki zostały zrealizowane z wysoką efektywnością, finansując między innymi programy przeciwdziałania uzależnieniom, działania integracyjne dla osób wykluczonych społecznie oraz wsparcie dla organizacji pozarządowych realizujących zadania społeczne. Działania te sprzyjają włączeniu społecznemu oraz poprawie jakości życia obywateli.

W części budżetowej 54 – Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych przeprowadził ponad 3 tys. postępowań administracyjnych, przyznając wsparcie finansowe kombatantom na kwotę 32 000 tys. zł. Organizowano 253 wydarzenia upamiętniające ważne momenty historyczne, co sprzyja budowaniu świadomości historycznej społeczeństwa.

W części budżetowej 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społeczne, obsługiwała ponad 1900 tys. ubezpieczonych rolników, realizując budżet na poziomie 100%. Istotny wzrost wydatków zanotowano w obszarze emerytur i rent rolniczych oraz świadczeń rehabilitacyjnych, co wpływa na poprawę jakości życia beneficjentów.

W części budżetowej 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych zarządzał systemem ubezpieczeń społecznych dla 16 300 tys. osób, osiągających dochody na poziomie 136% planu. Wprowadzono nowe świadczenia oraz efektywnie realizowano zadania związane z zabezpieczeniem społecznym, co wpływa na stabilność i zaufanie do systemu. Programy: „Aktywni plus” i „Senior plus” zaangażowały ponad 50 tys. seniorów oraz utworzyły nowe środki wsparcia. Dzięki nim seniorzy są bardziej aktywni społecznie, co pomaga przeciwdziałać wykluczeniu i poprawia ich jakość życia.

Szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie również oceniła wykonanie budżetu we wszystkich wymienionych częściach. Dziękuję za uwagę.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo za obszerny referat i zreferowanie opinii. Bardzo proszę koreferenta Komisji Finansów Publicznych panią Agnieszkę Kłopotek. Pani przewodnicząca, bardzo proszę.

Poseł Agnieszka Maria Kłopotek (PSL-TD):

Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, szanowne panie posłanki i panowie posłowie, pani posłanka Joanna Frydrych bardzo dokładnie przedstawiła swoje wystąpienie, więc ja króciutko tylko odniosę się z koreferatem. W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny przedstawiam koreferat do opinii dotyczącej wykonania budżetu w roku 2024 w zakresie zadań należących do kompetencji naszej komisji. Po przeanalizowaniu dokumentów rządowych oraz analizy Najwyższej Izby Kontroli Komisja pozytywnie oceniła realizację budżetu w obszarach polityki społecznej, rodziny, pracy, zabezpieczenia społecznego oraz realizacji wybranych funduszy celowych i programów rządowych. Wydatki w analizowanym okresie zostały zrealizowane zgodnie z ustawą budżetową w sposób celowy, oszczędny i skuteczny. Dotyczy to między innymi działalności rzecznika praw dziecka, który prowadził działania z zakresu ochrony praw najmłodszych obywateli, działalności ZUS i KRUS, które terminowo i zgodnie z przepisami wypłacały świadczenia społeczne i emerytalne, finansowanie programów takich, jak „Posiłek w szkole i w domu”, „Senior plus”, „Aktywni plus”, które w sposób systemowy wspierały rodzinę, osoby starsze, dzieci z rodzin o niższych dochodach, oraz efektywnego wykorzystania środków z funduszy celowych – Funduszu Pracy, Funduszu Solidarnościowego, Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i innych.

Obszary, które w mojej ocenie wymagają poprawy, to niewystarczające wsparcie finansowe PFRON. Środki przeznaczone na rehabilitację społeczną i zawodową osób z niepełnosprawnościami nie odzwierciedlają w tej chwili rosnących kosztów usług i potrzeb. Organizacje pozarządowe sygnalizują trudności w realizacji zadań zleconych przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W niektórych województwach wystąpiły opóźnienia w przekazywaniu dotacji oraz błędy w rozliczeniach z jednostkami samorządu terytorialnego. NIK wskazywała na niedostateczny z realizacją zadań. Jako rekomendacja jest wprowadzenie jednolitych standardów sprawozdawczości i zwiększenie nadzoru nad działaniami wojewodów. Uważam, iż potrzebna jest dalsza informatyzacja w KRUS. Obsługa części wniosków i świadczeń z KRUS przez cały czas odbywa się w formie papierowej, co powoduje opóźnienia i wyższe koszty administracyjne. Wobec powyższego należałoby przyspieszyć cyfryzację procesu w KRUS i zwiększyć integrację systemów ZUS. Niektóre programy dla seniorów nie są równomiernie dostępne również w całym kraju, szczególnie w gminach wiejskich i mniejszych miastach. Brakuje zachęty dla samorządów do uruchamiania placówek dziennego wsparcia.

Ostatecznie Komisja Polityki Społecznej i Rodziny rekomenduje przyjęcie pozytywnej opinii w sprawie wykonania budżetu za rok 2024 w analizowanym zakresie. Jednocześnie zwraca uwagę na konieczność wprowadzenia działań usprawniających i korygujących w wymienionych obszarach z myślą o lepszej realizacji celów społecznych i zwiększeniu efektywności wydatkowania środków publicznych w kolejnych latach. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo pani przewodniczącej. Teraz poproszę o wystąpienie przedstawiciela NIK i przedstawienie wyników kontroli w omawianych budżetowych. Bardzo proszę.

P.o. dyrektor Departamentu Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny Najwyższej Izby Kontroli Konrad Kostępski:

Dzień dobry. Dziękuję. Szanowny panie przewodniczący, szanowna Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w części 14 – Rzecznik Praw Dziecka. W wyniku kontroli stwierdzono, iż wydatki, z wyjątkiem kwoty 4,9 tys. zł, zostały poniesione na zadania wskazane w ustawie o rzeczniku praw dziecka w sposób prawidłowy i w granicach określonych w planie finansowym. Pozostałe stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości w obszarze zamówień publicznych nie miały wymiaru finansowego i nie spowodowały negatywnych następstw dla kontrolowanej działalności. Jednakże wskazują, iż nadzór i kontrola dysponenta części 14 nad wykonaniem całości gospodarki finansowej nie były w pełni skuteczne. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała prawidłowość rocznych sprawozdań budżetowych za 2024 r. w części 14.

Przechodząc do części 31, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w tej części, czyli praca. W wyniku kontroli wydatków nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków. NIK pozytywnie zaopiniowała prawidłowość rocznych sprawozdań za rok 2024.

Również pozytywnie oceniono wykonanie budżetu państwa w części 44 – Zabezpieczenie społeczne. Stwierdzone nieprawidłowości polegające na ujęciu w księgach rachunkowych 16 zapisów na łączną kwotę 52 000 tys. zł, niezgodnie z obowiązującą w ministerstwie polityką rachunkowości oraz na niedochowaniu terminu rozliczenia 4 dotacji w łącznej kwocie 682 tys. zł, w ramach programów realizowanych przez ministerstwo. Nie miały one istotnego wpływu na ocenę wykonania budżetu. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała prawidłowość rocznych sprawozdań budżetowych za rok 2024 części 44.

W części 63 – Rodzina, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu tej części. W wyniku kontroli… Przepraszam, czy ja mogę prosić o ciszę, bo…

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Bardzo proszę o wyciszenie rozmów.

P.o. dyrektor departamentu NIK Konrad Kostępski:

Dziękuję serdecznie. W wyniku kontroli nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków. Stwierdzone nieprawidłowości nie miały wpływu na ocenę wykonania budżetu państwa i polegały na tym, iż ogłoszenie o otwartym konkursie ofert pod nazwą Akademia Wsparcia – Krajowy System Wspierania Rozwoju Opieki Wczesnodziecięcej w Polsce 2024-26, oraz ogłoszenie wyników tego konkursu nie spełniało wymagań określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała roczne sprawozdania budżetowe za rok 2024.

W zakresie części 83 – Rezerwy celowe, rezerwy w pozycji 15 i 18 nie były objęte badaniem w ramach kontroli wykonania budżetu państwa. Natomiast w pozostałych rezerwach, czyli 25, 27, 33, 34, 53 i 58 nie stwierdzono nieprawidłowości.

Przechodząc do części 85 – Budżety wojewodów, pozwolę sobie rozpocząć od działu 852 – Pomoc Społeczna. Zrealizowane w 2024 r. dochody w tym dziale wynosiły nieco ponad 36 000 tys. zł. Na koniec 2024 r. zaległości ogółem wyniosły 4100 tys. zł i były prawie trzykrotnie niższe niż na koniec roku 2023. Zaległości wynikały głównie z braku zwrotów niewykorzystanych dotacji udzielonych samorządowcom, grzywien i kar pieniężnych naliczonych przez wojewodów oraz odsetek od tych należności. Wydatki w tym dziale wyniosły 8 500 000 tys. zł i były wyższe niż w roku ubiegłym o 3 300 000 tys. zł. Na wzrost wydatków w największym stopniu wpłynął wypłacony w 2024 r. dodatek energetyczny oraz uruchomione środki na usuwanie skutków klęsk żywiołowych. Szczegółowe kontrole dotacji przekazanych z budżetu państwa z przeznaczeniem na finansowanie wypłat bonu energetycznego przeprowadzono w 32 gminach lub w gminnych jednostkach organizacyjnych z dwóch… z terenu dwóch… przepraszam, w dwóch z każdego województwa, a w 30 z nich stwierdzono nieprawidłowości. Najczęściej występujące nieprawidłowości to nierozpatrzenie wniosków o wypłatę bonu energetycznego w ustawowym terminie w 19 gminach, niewypłacenie lub wypłata bonu energetycznego ze zwłoką (tak było w 11 gminach), podpisanie rozliczeń dotacji przez osoby nieuprawnione w 8 gminach oraz nieprzestrzeganie przepisów Kodeksu Postępowania Administracyjnego przy wypłacie środków (taka sytuacja miała miejsce w 15 gminach). W ocenie NIK na terminowość wypłaty bonów energetycznych wpływ miały, obok działań realizowanych na poziomie jednostek organizacyjnych gmin, również dostępność środków na ich finansowanie, za co odpowiadał minister klimatu i środowiska. Wyniki kontroli budżetowej oraz kontroli doraźnej finansowania działalności domów pomocy społecznej obejmującej lata 2021–2024 w obszarze ustalania przez wojewodów dotacji dla powiatów na dofinansowanie pobytu mieszkańców przyjętych przed 1 stycznia 2004 r. lub skierowanych przed tym dniem, czyli to są osoby na tak zwanych starych zasadach do ponadgminnych domów pomocy społecznej, wskazują, iż we wszystkich objętych kontrolą województwach ustalono jej niezgodnie z przepisami art. 87 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. W konsekwencji część powiatów i miast na prawach powiatu otrzymało zaniżoną kwotę dotacji. NIK zwraca uwagę, iż wojewodowie nie planowali zwiększonych wydatków mimo wzrostu średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca.

Przechodząc do działu 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej, rozpocznę od dochodów, które w tym dziale wyniosły 28 200 tys. zł i stanowiły 0,8% dochodów ogółem budżetów wojewodów. Zaległości w kwocie 256 tys. zł wystąpiły w jednym województwie, to jest kujawsko-pomorskim, i obejmowały głównie niezapłacone grzywny, mandaty i inne kary pieniężne nałożone na osoby fizyczne. Wydatki wyniosły 498 400 tys. zł. Ponad 86% tych wydatków przeznaczono na funkcjonowanie zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności, to jest 429 400 tys. zł, w tym 272 000 tys. zł na dotacje celowe na powiatowe miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. W 2024 r. wydatki w dziale 853 – Pozostałe działania w zakresie polityki społecznej, były wyższe niż wykonanie w poprzednim roku o 188 600 tys. zł, to jest o ponad 60%. Wzrost wydatków wynikał głównie z przekazania nowych zadań w związku z wejściem w życie 1 stycznia 2024 r. ustawy o świadczeniu wspierającym. Z tego powodu w urzędach wojewódzkich znacznie wzrosło zatrudnienie – średnio dwukrotnie, i wydatki na wynagrodzenia w zespołach do spraw orzekania o niepełnosprawności. Zakres zadań miał charakter przejściowy, ale wymagał zatrudnienia nowych pracowników na etatach lub umowach cywilnoprawnych. Wzrost zatrudnienia nie zawsze jednak był wystarczający do realizacji wszystkich obowiązków wynikających z wyżej wymienionej ustawy. Najwyższa Izba Kontroli zwraca uwagę na potrzebę systemowego rozwiązania problemu, by zabezpieczyć środki na realizację tego zadania, ponieważ stan zasobów kadrowych urzędów wojewódzkich i jego organizacja powinny być dostosowane do skali realizowanych zadań.

W dziale 855 – Rodzina, zrealizowane w 2024 r. dochody wojewodów wyniosły 634 800 tys. zł. Zaległości na koniec roku wyniosły 17 300 000 mld zł i były wyższe w stosunku do roku poprzedniego o 1 100 000 tys., to jest 6,8%. Niemal w całości dotyczyły one niewyegzekwowanych od dłużników alimentacyjnych zwrotów świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego. Wydatki w tym dziale u wojewodów wyniosły prawie 18 500 000 tys. zł i poniesiono je na realizację świadczeń rodzinnych i świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego. Składki na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia rodzinne oraz zasiłki dla opiekunów a także działalność ośrodków adopcyjnych i placówek opiekuńczo-wychowawczych. W ramach tego działu finansowany był również system wspierający rozwój instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Wydatki w dziale rodzina w 2024 r. były wyższe od wydatków poniesionych rok wcześniej o 3 100 00 tys. zł, to jest o 20,2%. Na wzrost wydatków w grupie dotacji wpłynęła waloryzacja wysokości świadczenia pielęgnacyjnego w 2024 r. o kwotę 530 zł do kwoty 2988 oraz podwyższenie od 1 października 2024 r. z 500 do 1 tys. zł maksymalnej kwoty świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego

W 2024 r. wydatki budżetu środków europejskich wojewodów w dziale Rodzina wyniosły 205 600 tys. zł. Były one ponad 3 razy wyższe niż w roku 2023. Wydatki przeznaczono na finansowanie systemu opieki nad dziećmi w wieku do lat trzech w ramach programu „Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027” i dotyczyły programu „Maluch plus”, w tej chwili „Aktywny maluch”. W dziale Rodzina stwierdzono nieprawidłowość w Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim we Wrocławiu, w którym wojewoda nie zablokował środków pochodzących z rezerwy celowej budżetu środków europejskich w wysokości 5200 tys. zł pomimo braku możliwości ich wykorzystania, co zdaniem NIK było działaniem nierzetelnym. Środki te były przeznaczone na realizację projektu pod nazwą „Opieka nad dziećmi do lat trzech”.

Przechodząc do państwowych funduszy celowych, uprzejmie informuję, iż NIK oceniła pozytywnie wykonanie w 2024 r. planu finansowego Funduszu Pracy. Zgodnie z założeniami przyjętymi do kontroli wykonania budżetu państwa kontrola nie obejmowała wykonania planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Funduszu Solidarnościowego. Natomiast wykonanie planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych NIK oceniła pozytywnie. Kontrola kosztów wykazała, iż były one ponoszone zgodnie z zasadami gospodarowania środkami publicznymi określonymi w ustawie o finansach publicznych oraz służyły realizacji zadań PFRON wynikających z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W toku kontroli stwierdzono między innymi, iż fundusz nie dochował terminu zwrotu środków z dotacji w wysokości 167 tys. zł, stanowiących dochody budżetu państwa. Najwyższa Izba Kontroli zaopiniowała pozytywnie roczne sprawozdania za 2024 r. z wykonania planu finansowego funduszu.

Przechodząc do części 54 – Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2024 r. Wydatki zostały poniesione z zachowaniem zasad dokonywania wydatków ze środków publicznych określonych w ustawie o finansach publicznych. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała roczne sprawozdania budżetowe Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

NIK pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa części 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Również pozytywnie oceniła wykonanie planów finansowych Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Emerytur Pomostowych. W przypadku Funduszu Emerytur Pomostowych NIK zwraca uwagę – analogicznie, jak w latach poprzednich – na nieuzyskanie wystarczających przychodów ze składek na pokrycie bieżących wydatków. Wpływy ze składek pokrywały jedynie 19,2% wypłat emerytur pomostowych, natomiast pozostała kwota została sfinansowana z dotacji budżetu państwa, która w 2024 r. wyniosła prawie 2 000 000 tys. zł. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie planu finansowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako państwowej osoby prawnej. Kontrola wykazała, iż koszty zostały poniesione zgodnie z planem finansowym w ramach realizacji ustawowych zadań.

Odnośnie do wykonania budżetu państwa z części 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, poproszę o zabranie głosu przedstawiciela departamentu, przepraszam, dyrektora Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi – pana Rafała Ostrowskiego. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Bardzo dziękuję. Bardzo proszę.

Dyrektor Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi Najwyższej Izby Kontroli Rafał Ostrowski:

Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2024 r. w części 72 – KRUS. NIK oceniła również pozytywnie wykonanie w 2024 r. planów finansowych Funduszu Emerytalno-Rentowego, Funduszu Administracyjnego oraz Funduszu Prewencji i Rehabilitacji. Nie stwierdzono nieprawidłowości przy wykorzystaniu środków z rezerw celowych, przekazywaniu i rozliczaniu dotacji dla Funduszu Emerytalno-Rentowego i blokowaniu planu wydatków. Zmian planu finansowego funduszu dokonywano zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Prawidłowo gospodarowano wolnymi środkami. Zrealizowane przychody funduszy umożliwiły realizację ich zadań.

W zakresie Funduszu Prewencji i Rehabilitacji stwierdzono nieprawidłowość dotyczącą wydatkowania dotacji ze środków tego funduszu w wysokości 30 tys. zł niezgodnie z ustawą o działalności leczniczej. W trakcie kontroli NIK środki dotacji zostały zwrócone do KRUS. Ponadto stwierdzono nierzetelne ustalenie w planie rzeczowo-finansowym KRUS na 2024 r. liczby rolników i wysokości stawek przeznaczonych na rehabilitację rolników. Nieprawidłowości te nie miały wpływu na ocenę wykonania planu finansowego Funduszu Prewencji i Rehabilitacji. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami NIK przedstawiła uwagę dotyczącą zapewnienia funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej w zakresie udzielania dotacji ze środków Funduszu Prewencji i Rehabilitacji oraz wniosek o rzetelne sporządzanie planu finansowo-rzeczowego w zakresie działalności rehabilitacyjnej. W KRUS prawidłowo sporządzano sprawozdania budżetowe oraz z operacji finansowych za 2024 r. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Bardzo dziękuję. Rozumiem, iż to już wszystkie wystąpienia do tych części omawianych w tej chwili. Otwieram dyskusję.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Ja mam pytanie.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Bardzo proszę, pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Mam jedno takie bardzo przyjemne pytanie do pani minister – rzecznika praw dziecka. Co pani sprawiło największą przyjemność w zmianie funkcjonowania urzędu? Wykonanie mamy przedstawione, ale mieliśmy bardzo wiele uwag przy wykonywaniu budżetu albo przy realizacji zadań. To jest moje pytanie.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo. Nie widzę więcej zgłoszeń. Bardzo proszę panią rzecznik.

Rzecznik praw dziecka Monika Horna-Cieślak:

Szanowny panie przewodniczący, szanowna Komisjo, bardzo dziękuję za pytanie i dziękuję za możliwość zabrania głosu. Myślę, iż najważniejszą rzeczą, którą udało nam się stworzyć od 2023 r. to jest to, iż urząd jest dla dzieci. Bardzo mocno zwiększyliśmy kontakt z młodymi ludźmi. Zwiększyła się liczba połączeń na dziecięcy telefon zaufania. Myślę, iż to jest bardzo ważne i istotne, iż dzieci wiedzą, iż jesteśmy, iż jesteśmy dla nich i dla nich działamy, ale również myślę, iż jestem bardzo dumna z całego zespołu, który bardzo ciężko pracuje. Ja mogę… takim jednym z mierników, który pokazuje, jak ciężko pracujemy, jest to, iż chociażby kontakt z obywatelem się zwiększył. Kiedy porównujemy rok 2023 r. do roku 2025, to my mamy wzrost kontaktu z obywatelami poprzez kontakt telefoniczny czy poprzez wysyłkę maili czy dzięki pism o prawie 176%, jak spojrzymy sobie na kwiecień 2023 i na kwiecień 2025. Bardzo ciężko więc pracujemy. Staramy się, żeby dzieci były jak najbardziej bezpieczne, ale myślę, iż największą rzeczą jest zawsze to, kiedy młody człowiek zwróci się o pomoc do rzecznika praw dziecka, bo zawsze to jest coś najważniejszego, a my zawsze ten głos musimy traktować poważnie. Bardzo dziękuję.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo. Ciężka praca, a nie udało się, bo nic się samo nie udaje. Zwracam na to również uwagę, iż na wstępie zdeprecjonowała pani trochę osiągnięcia i sukcesy swoje i swoich pracowników.

Stwierdzam zakończenie omawiania wykonania budżetu we adekwatności Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Przechodzimy do kolejnego punktu. To jest rozpatrzenie opinii Komisji Zdrowia. Bardzo proszę panią poseł Krystynę Skowrońską. Pani przewodnicząca, bardzo proszę o zarezerwowanie opinii Komisji i przedstawienie koreferatu, bo jest pani jednocześnie koreferentem Komisji Finansów Publicznych.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Postaram się krótko, bo widziałam bardzo precyzyjne opinie do tych części budżetowych…

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Przepraszam, minuta na opuszczenie sali przez naszych gości. Bardzo przepraszam. Proszę pani przewodnicząca, udzielam pani głosu.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Postaram się, panie przewodniczący, występując w tej podwójnej roli – zarówno jako członka Komisji Zdrowia upoważnionego do zaprezentowania opinii Komisji Zdrowia dla Komisji Finansów Publicznych, ale również jako koreferenta…, proszę potraktować łącznie.

Będzie to taka połączona opinia dotycząca tego, co się działo na Komisji Zdrowia, wraz z taką oceną, którą zaprezentuję. Nie będę przedstawiała pełnej opinii Komisji Zdrowia, która przekazana została Komisji Finansów Publicznych, w sprawie wykonania budżetu państwa w zakresie adekwatności Komisji. To jest opinia nr 11 z posiedzenia Komisji Zdrowia odbytego w dniu 24 czerwca, wskazująca część 46 – Zdrowie, 66 – Rzecznik Praw Pacjenta, oraz rezerwy 83, 85 a także inne… realizację programów wieloletnich, gospodarkę budżetową profilaktycznego domu zdrowia w Juracie, państwowych funduszy celowych, w tym w sposób szczególny Funduszu Medycznego, kompensacji świadczeń i szczepień ochronnych, Funduszu Kompensacyjnego Badań Klinicznych i Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych, a także państwowych osób prawnych – Polskiego Laboratorium Antydopingowego, Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji oraz Agencji Badań Medycznych oraz środków europejskich (w tym przypadku nie było). Chciałabym na początku poinformować, iż po burzliwej dyskusji, po udzieleniu odpowiedzi na pytania i szczegółowym omówieniu części budżetowych, a także wysłuchaniu stanowiska – dziś będziemy mieli ponownie – Najwyższej Izby Kontroli Komisja pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2024 r. w zakresie, o którym mówiłam.

Żeby przejść do zaprezentowania tych danych, chciałabym stwierdzić, iż resort zdrowia przedstawił bardzo obszerne sprawozdanie z wykonania budżetu za rok 2024. Sam materiał to 150 stron. Myślę, iż wszyscy państwo zainteresowani zapoznali się szczegółowo z tym materiałem. Kilka bardzo istotnych obszarów zamierzam państwu zaprezentować. Zatem nakłady na ochronę zdrowia, zgodnie z art. 131c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, które powinny być zrealizowane zgodnie z ustawą, miały wynosić 6,2 PKB ustalonego na podstawie wartości określonej przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, co czyni kwotę 190 600 000 tys. zł. Ostatecznie zgodnie z ustawą budżetową oraz projekcją Narodowego Funduszu Zdrowia zaplanowano wydatki na poziomie 193 300 000 tys., to jest o 2 700 000 tys. zł wyższe od tych, które powinny być realizowane. Natomiast w ciągu roku wydatki były zwiększone. Ich ostatecznie wykonanie w 2024 r. wyniosło 210 600 000 tys. zł, co stanowi 6,85 PKB. Tym samym środki te są wyższe o blisko 20 000 000 tys. zł od wartości referencyjnej w 2024 r. oraz o blisko 26 000 0000 tys. zł wyższe od nakładów przekazanych na ochronę zdrowia w roku 2023. Najistotniejsze zadania, które zostały zrealizowane w 2024 r., to to, iż przekazano Narodowemu Funduszowi Zdrowia środki o łącznej wysokości 15 100 000 tys. zł w ramach dotacji podmiotowej. Na sfinansowanie gwarantowanych świadczeń opieki zdrowotnej przekazano 14 800 000 tys. zł oraz dokonano wpłaty na wzmocnienie Funduszu Zapasowego Narodowego Funduszu Zdrowia na kwotę 345 000 tys. zł. Ponadto, zgodnie z art. 14 ustawy z 16 stycznia 2024 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej minister zdrowia przekazał Narodowemu Funduszowi Zdrowia skarbowe papiery wartościowe w kwocie nominalnej 3 000 000 tys. zł. Od czerwca 2024 r. rozpoczęto realizację programu profilaktyki zdrowotnej – Leczenie niepłodności obejmujące procedury medycznie wspomaganej prokreacji, w tym zapłodnienie pozaustrojowe prowadzone w ośrodku medycznie wspomaganej prokreacji na lata 2024–2028. Wydatkowano środki w kwocie niemal 411 000 tys. zł, dzięki czemu uzyskano 9258 ciąż. Zrealizowano inwestycje budowlane i zakupy inwestycyjne w szpitalach ogólnych i klinicznych, instytutach badawczych oraz uczelniach medycznych na łączną kwotę ponad 1 000 000 tys. zł. Zwiększono liczbę finansowanych specjalizacji, a także kontynuowano działania w zakresie budowy, wdrażania o rozwoju systemów teleinformatycznych, udostępniania e-usług pacjentom i innym interesariuszom systemu w celu poprawy jakości usług medycznych. Między innymi wprowadzono rozwój w następującym zakresie: internetowe konto pacjenta, aplikacje moje IKP, jak również w sierpniu 2024 r. rozpoczęto pilotaż centralnej rejestracji na wybrane świadczenia. Budżet ministra zdrowia (części 46) w zakresie wykonania dochodów budżetu państwa budżetu ministra zdrowia należy wskazać, iż plan dochodów budżetowych według ustawy na 2024 r. przewidywał dochody 267 000 tys. zł. Został wykonany w kwocie 307 000 tys. zł. To jest dynamika 115%. Wydatki w zakresie budżetu ministra zdrowia, między innymi… to znaczy, w części 46 – Zdrowie, wynosiły niemal 28 563 000 tys. zł, a decyzjami ministra finansów w trakcie roku budżetowego zostały zwiększone o 1 441 000 tys. zł do łącznej wysokości 30 000 000 tys. zł. Został wykonany w wysokości 29 842 000 tys. zł, to jest 99,5%. Dodatkowe środki ponad te, które zostały zaplanowane pierwotnie w rezerwach celowych na zadania związane z ochroną zdrowia, zostały przyznane między innymi na wpłatę do Funduszu Zapasowego Narodowego Funduszu Zdrowia oraz na dotację podmiotową dla Narodowego Funduszu Zdrowia.

Kilka istotnych szczegółów dotyczących między innymi realizowanych programów profilaktycznych. W tym zakresie chciałam powiedzieć, iż w 2024 r. ze sprawozdania wynika, iż realizowano 8 programów profilaktyki zdrowotnej, 3 programy wieloletnie dotyczące zadań charakterystycznych dla programów polityki zdrowotnej. Łącznie przeznaczono na ich realizację 1 217 000 tys. zł. Kolejnym szczególnym i – myślę – istotnym zadaniem z zakresu ochrony zdrowia były inwestycje budowlane i zakupy inwestycyjne w szpitalach ogólnych, klinicznych, instytutach badawczych oraz uczelniach medycznych, na co przeznaczono środki w wysokości łącznej 1 000 000 tys. zł. Nie będę szczegółowo mówiła o poszczególnych inwestycjach. One są zawarte w sprawozdaniu. Chciałabym również poinformować, iż finansowanie specjalizacji medycznych… na specjalizacje lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych łącznie wydatkowano środki w wysokości 3 288 000 tys. zł. Zrealizowano je zgodnie z planem. Chciałabym również, omawiając wydatki ministra zdrowia, wskazać, iż istotne było przekazanie w roku ubiegłym z budżetu ministra zdrowia Narodowemu Funduszowi Zdrowia, jak już wcześniej wskazałam, środków w łącznej wysokości 15 100 000 tys. zł, oraz wpłata do Funduszu Medycznego 4 000 000 tys. zł. Zatem w 2024 r. z budżetu w części 40 – Zdrowie, dotacje na sfinansowanie gwarantowanych świadczeń opieki zdrowotnej tak jak wcześniej mówiłam… To, co do Narodowego Funduszu Zdrowia zostało przekazane i na ten Fundusz Zapasowy. Wskazywałam również, iż minister zdrowia przekazał Narodowemu Funduszowi Zdrowia papiery wartościowe o łącznej wysokości 3 000 000 tys. zł. Pozostałe dane, które są w sprawozdaniu objętym tą opinią, to między innymi wykonanie budżetu poszczególnych agencji – one są zawarte w sprawozdaniu – a także Funduszu Medycznego. Jedno zdanie w tym zakresie dotyczące Funduszu Medycznego. Chciałabym zaprezentować, iż z przedłożonego materiału koszty realizacji zadań Funduszu Medycznego w roku 2025, przepraszam, 2024 zostały zaplanowane w wysokości – przepraszam, bardzo ciężko to przeczytać – 5 085 000 tys. zł. Zrealizowano 5 276 000 tys. zł. Tyle zaplanowano. Wykonano 3 345 000 tys. zł.

Jedno pytanie dotyczące Funduszu Medycznego, które zadawano, dotyczyło tego, iż fundusz nie został wykorzystany w całości. Wyjaśnienie ministra zdrowia – myślę, iż również dzisiaj pan minister potwierdzi – iż realizacja zadań w dłuższym horyzoncie czasowym wymaga zapewnienia na koncie Funduszu Medycznego środków na zapłacenie realizacji zadań w trakcie realizacji inwestycji.

W zakresie rzecznika praw pacjenta chciałabym posłużyć się tylko dwoma informacjami, a może jedną informacją. Postaram się, bo rzecznik praw pacjenta przekazał taką informację. Zatem wydatki zaplanowane były w 2023 r. w wysokości 18 092 tys. Wykonanie w roku 2024 było w wysokości 26 408 tys. zł. Dynamika wzrostu wydatków to 146%. W tym zakresie wskazano pełną realizację zadań określonych ustawą o rzeczniku praw pacjenta. Przypomnę, iż jeżeli powoływano rzecznika praw pacjenta, budżet jego wynosił wtedy 1500 tys. zł. Opinia została… uwag w stosunku do przedłożonego sprawozdania przez rzecznika praw pacjenta w trakcie posiedzenia Komisji Zdrowia nie było.

Poza tym to jest… Chciałabym powiedzieć tak, iż dyskusja była długa, trudna… O, nie, jeszcze jedno, przepraszam. Chciałam powiedzieć o pogotowiu, jeżeli znajdę. Chciałam powiedzieć jeszcze o jednej rzeczy – o ratownictwie medycznym, i o przeznaczonych wydatkach na ten cel. Plan po zmianach zakładał kwotę 346 000 tys. zł. Wykonanie było 338 500 tys. zł. W tym zakresie realizowano wszystkie zadania. Uwag do realizowania w zakresie ratownictwa medycznego nie było.

Tyle chciałam zrelacjonować jako reprezentant Komisji Zdrowia i – myślę – łącznie jako koreferent w pełnym przekonaniu wagi dyskusji i problemów, które były podnoszone, dotyczących realizacji kontraktów, płacenia za świadczenia limitowane i nielimitowane i tak jak dzisiaj zatwierdzaliśmy projekt planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia w tym kontekście, mając wiedzę, jak realizowane są określone zadania. Rekomenduję zatem przyjęcie opinii… sprawozdań w tych częściach, do których zostałam upoważniona.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Przepraszam, iż tak długo.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Poproszę teraz przedstawiciela czy przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie wyników kontroli wykonania budżetu w omawianych częściach. Bardzo proszę.

P.o. wicedyrektor Departamentu Zdrowia Najwyższej Izby Kontroli Marlena Połetek-Fudala:

Marlena Połetek-Fudala, pełniąca obowiązki wicedyrektora w Departamencie Zdrowia Najwyższej Izby Kontroli. Szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła u ministra zdrowia kontrolę wykonania budżetu państwa w 2024 r. w części 46 – Zdrowie, oraz wykonania planu finansowego Funduszu Medycznego. Najwyższa Izba Kontroli oceniła w formie opisowej wykonanie budżetu państwa w 2024 r. w części 46 oraz w formie opisowej wykonanie planu finansowego Funduszu Medycznego. Podsumowanie wyników kontroli budżetowej w formie oceny ogólnej zaprezentowaliśmy na stronach 8–11 informacji o wynikach kontroli, która została przesłana do Komisji. Aby zatem nie powtarzać szczegółowo tych ustaleń, pozwolę sobie przedstawić państwu tylko najistotniejsze z nich.

Środki finansowe dla Narodowego Funduszu Zdrowia ujmowano niezgodnie z klasyfikacją budżetową w rozdziale 85195 – Pozostała działalność, zamiast w rozdziale 85136 – Narodowy Fundusz Zdrowia, co nie sprzyjało przejrzystości i jawności prezentowania wydatków w księgach rachunkowych i sprawozdaniach. Było to o tyle istotne, iż dysponent części 46 – Zdrowie, przekazał w 2024 r. do Narodowego Funduszu Zdrowia ponad 15 000 000 tys. zł. Niecelowo wydatkowano środki w wysokości 934 000 tys. zł, dotyczące emisji audycji w ramach kampanii informacyjnej w stacji niskiej oglądalności, a wybór nadawców medialnych odbywał się bez zastosowania jednolitych i przejrzystych procedur. Należy także podkreślić, iż w wyniku kontroli NIK przeprowadzonej w jednostce podległej pani minister, to jest Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, stwierdzono szereg nieprawidłowości, w tym zwłaszcza w obszarach organizacji oraz zarządzania gospodarką finansową. Skutkowało to wydaniem przez Najwyższą Izbę Kontroli oceny negatywnej dla agencji. Jako przykłady nieprawidłowości można wymienić nieobsadzenie stanowiska głównego księgowego przez ponad 2 lata do 1 grudnia 2024 r., nierzetelne ubieganie się o odpis ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia w kwocie 82 300 tys. zł (w ocenie NIK w takiej sytuacji odpis dla agencji na 2024 r. był bezzasadny) i w konsekwencji na koniec tego roku agencja dysponowała wolnymi środkami wysokości 124 000 tys. zł., niewdrożenie zasad wewnętrznych dotyczących tworzenia i dysponowania funduszem nagród, pomimo iż stanowił on ponad 20% wynagrodzeń osobowych ogółem w roku.

Szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, na koniec chciałabym powiedzieć jeszcze tylko kilka słów na temat Funduszu Medycznego. Rok 2024 był pierwszym pełnym okresem realizacji programów inwestycyjnych, co wpłynęło pozytywnie na poziom ich wykonania w odniesieniu do poprzedniego roku. Koszty zadań wynikających z ustawy tworzącej Fundusz Medycznych wyniosły 3 300 000 tys. zł, to jest o 42% więcej niż w 2023 r. Obrazuje to rosnącą skalę działań funduszu. Mimo to poziom realizacji zadań był niższy od planu na 2024 o 36,4%. Tym samym nie wykorzystano istotnej części dostępnych środków. Konsekwencją powyższych zaniechań było zamrożenie 8 300 000 tys. zł, które w 2024 r. nie trafiły systemu ochrony zdrowia. W związku z tym w dalszym ciągu pozostaje aktualna ocena NIK sformułowana w poprzednich latach, wskazująca na słabość instytucjonalnego nadzoru ministra zdrowia w zakresie realizowania zadań Funduszu Medycznego. Dziękuję bardzo.

Co do części 66 oddam głos pani Edycie Sapieżyńskiej – głównemu specjaliście w Departamencie Zdrowia.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Bardzo proszę.

Główny specjalista w Departamencie Zdrowia Najwyższej Izby Kontroli Edyta Sapieżyńska:

Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, przedstawię informacje na temat stanu realizacji kontroli budżetowej za 2024 r. w części 66 – Rzecznik Praw Pacjenta. Celem kontroli budżetowej prowadzonej w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta było dokonanie oceny wykonania budżetu państwa na rok 2024 w części 66 – Rzecznik Praw Pacjenta, oraz wykonanie w 2024 r. planów finansowych 3 funduszy kompensacyjnych – zdarzeń medycznych, szczepień ochronnych oraz badań klinicznych. Fundusze te pozostawały w dyspozycji rzecznika praw pacjenta. W 2024 r. wydatki budżetowe w części 66 zrealizowano w kwocie 26 697 tys. zł, co stanowiło 99,9% planu po zmianach. W porównaniu do 2023 r. wydatki wzrosły 46,7%. W strukturze zrealizowanych wydatków największy udział miały wydatki dotyczące wynagrodzeń osobowych wraz z pochodnymi, które stanowiły 69% całości poniesionych wydatków, opłat za administrowanie i czynsze za budynki – 12%, oraz zakup usług pozostałych – 9%. W 2024 r. nie wystąpiły wydatki z tytułu odsetek od nieterminowych płatności, jak również nie wystąpiły zobowiązania wymagalne i wydatki niewygasające. Przeciętne zatrudnienie w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta wyniosło 116 etatów i było o 10 etatów wyższe niż w 2023 r. Wydatki na wynagrodzenia brutto w 2024 wyniosły 15 592,7 tys. i wzrosły o 35,7% w porównaniu do roku 2023. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto na osobę w 2024 wyniosło 11,2 tys. i było o 24% wyższe niż w 2023.

NIK oceniła w formie opisowej wykonanie budżetu państwa w 2024 r. w części 66 – Rzecznik Praw Pacjenta, oraz negatywnie wykonanie planu finansowego 2 z 3 funduszy kompensacyjnych – szczepień ochronnych i zdarzeń medycznych. Ocenę opisową wykonania budżetu państwa przez rzecznika praw pacjenta uzasadniała zarówno skala nieprawidłowości stwierdzonych w części 66 jak i potwierdzony w kolejnym roku brak należytego nadzoru nad prawidłowością przygotowania realizacji i finansowania zadań należących do rzecznika praw pacjenta, w szczególności stwierdzone nieprawidłowości w zakresie realizacji planów finansowych funduszy kompensacyjnych. Do najistotniejszych nieprawidłowości należało wydatkowanie środków w kwocie 31,9 tys. na realizację zadania inwestycyjnego dotyczącego zakupu podświetlanych napisów „Rzecznik Praw Pacjenta”. Zadanie to pomimo dokonania wydatków w 2024 nie zostało jednak zrealizowane w tym roku. Inne stwierdzone nieprawidłowości polegały na tym, iż w stosunku do podmiotów, z którymi zawierane były umowy na realizację zadań, wadliwie określono wymogi dotyczące formy i zasad ich rozliczania. Dodatkowo nie przestrzegano postanowień zawartych umów, w tym wystąpiły przypadki płatności w zawyżonej wysokości. Nie zapewniono również przestrzegania wymagań dotyczących polityki kontroli dostępu w ramach funkcjonującej w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta polityki bezpieczeństwa informacji w zakresie odbierania i nadawania uprawnień w systemach informatycznych oraz w dostępie do pomieszczeń. Stwierdzono również przypadki ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w niewłaściwych okresach sprawozdawczych, jak również przypadki dokonywania płatności na podstawie faktur proforma. Stwierdzono również naruszenia wewnętrznej procedury w zakresie udzielania zamówień publicznych. NIK pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie w części 66 – Rzecznik Praw Pacjenta.

NIK pozytywnie oceniła Fundusz Kompensacyjny Badań Klinicznych pomimo stwierdzonej nieprawidłowości w zakresie dokonywania zwrotów środków wpłacanych na fundusz przez sponsorów badań klinicznych. Nieprawidłowość dotyczyła realizacji tych zwrotów, z pominięciem wewnętrznej procedury dotyczącej kontroli merytorycznej dokonywanych wydatków, którymi w tych przypadkach były zwroty części kosztów wpłacanych na rzecz funduszu przez sponsorów. Ponadto za nieprawidłowe uznano przypadki ewidencjonowania części zdarzeń gospodarczych w niewłaściwych okresach sprawozdawczych.

W przypadku Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych oraz Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych negatywna ocena wynikała z niepełnego nadzoru nad realizacją zadania w zakresie dokonywania wypłat świadczeń kompensacyjnych z naruszeniem terminu ich dokonywania, niezgodnie z terminem wskazanym w przepisach prawa to regulujących. Wystąpiły również przypadki ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w niewłaściwych okresach sprawozdawczych. NIK pozytywnie zaopiniowała sprawozdania biura Rzecznika Praw Pacjenta dotyczące wszystkich 3 funduszy. W wystąpieniu pokontrolnym izba wskazała również, iż stwierdzone nieprawidłowości świadczą o niewystarczającym nadzorze w obszarach, w których stwierdzono nieprawidłowości, oraz o niezapewnieniu w pełni skutecznej kontroli zarządczej wymaganej przez art. 68 i 69 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. W wyniku kontroli w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami NIK sformułowała uwagę w zakresie wzmocnienia mechanizmów kontroli zarządczej, o której mowa w art. 68 i 69 ustawy o finansach publicznych celem między innymi faktycznej weryfikacji zawierania umów ochrony danych i bezpieczeństwa informacji, jak również przestrzegania wewnętrznych procedur kontroli i obiegu dokumentów finansowo-księgowych oraz ewidencji wydatków. Dla poprawy funkcjonowania biura z uwagi na wzrost zadań nałożonych na rzecznika NIK zwróciła również uwagę na potrzebę powołania zastępcy rzecznika, jak również dyrektora departamentu finansowo-księgowego. Ponadto sformowano 6 wniosków pokontrolnych dotyczących podjęcia skutecznych działań w celu zapewnienia przestrzegania postanowień zawieranych umów, zapewnienia ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych we adekwatnym okresie, podjęcia działań w celu wyeliminowania przypadków realizacji zakupów z pominięciem obowiązujących w tym zakresie wewnętrznych procedur, podjęcia skutecznych działań zapewniających adekwatny nadzór nad dostępem do systemów informatycznych oraz pomieszczeń Biura Rzecznika Praw Pacjenta, a w odniesieniu do skontrolowanych funduszy wnioskowano o podjęcie działań w celu zapewnienia terminowego dokonywania wypłat świadczeń kompensacyjnych, jak również zapewnienia należytej kontroli merytorycznej w zakresie dokonywania wydatków dotyczących zwrotów dokonywanych na rzecz sponsorów, zgodnie z wewnętrznymi regulacjami. Rzecznik praw pacjenta nie zgłosił zastrzeżeń, informując jednocześnie o przyjęciu zaleceń Najwyższej Izby Kontroli do realizacji. Uprzejmie dziękuję za uwagę.

Przewodniczący poseł Janusz Cichoń (KO):

Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Nie widzę zgłoszeń.

Stwierdzam wobec tego zakończenie omawiania wykonania budżetu we adekwatności Komisji Zdrowia.

Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji.

Zamykam posiedzenie. Informuję, iż protokół z posiedzenia w załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji w kancelarii Sejmu, Dziękuję bardzo. Jutro zaczynamy o godz. 9.00. Jest 5 posiedzeń. Przepraszam, 6.

Poseł Krystyna Skowrońska (KO):

Jak pan przewodniczący doda jeszcze inne komisje, to tak z 10 dziennie.