Wersja publikowana w formacie PDF
- Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych /nr 74/
- Zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Piotr Ćwik
- Poseł Tomasz Głogowski /KO/
- Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska /KO/
- Poseł Wanda Nowicka /Lewica/
- Przewodniczący poseł Łukasz Osmalak /Polska2050-TD/
- Poseł Anna Paluch /PiS/
- Szef Kancelarii Senatu Ewa Polkowska
- Radca prawny w Krajowym Biurze Wyborczym Rafał Sikorski
- Poseł Kazimierz Smoliński /PiS/
- Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak /KO/
- Poseł Elżbieta Witek /PiS/
- Dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów Najwyższej Izby Kontroli Anna Wojcieszkiewicz
– rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. (druk nr 1295) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 1364) w zakresie: 1) części budżetowej 01 – Kancelaria Prezydenta RP: a) dochody i wydatki; b) dotacje celowe; 2) planu finansowego instytucji gospodarki budżetowej – Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta RP; 3) części budżetowej 03 – Kancelaria Senatu: a) dochody i wydatki; b) dotacje celowe; 4) części budżetowej 11 – Krajowe Biuro Wyborcze: a) dochody i wydatki; b) zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jed- nostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami; c) dotacje celowe; 5) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 17;
– rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2025 r.
W posiedzeniu udział wzięli: Piotr Ćwik zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wraz ze współpracownikami, Ewa Polkowska szef Kancelarii Senatu, gen. bryg. rez. Mirosław Wiklik zastępca szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego wraz ze współpracownikami, Kazimierz Maciejewski starszy specjalista w Wydziale Administracji Państwowej w Departamencie Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów, Anna Wojcieszkiewicz dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów Najwyższej Izby Kontroli wraz ze współpracownikiem, Rafał Sikorski radca prawny w Krajowym Biurze Wyborczym, Lidia Krysiak główna księgowa w Krajowym Biurze Wyborczym oraz Maciej Wilamowski dyrektor Biura Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.
W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Natalia Kielak oraz Wioletta Więciorkowska – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Otwieram posiedzenie Komisji.Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum.
Witam panie i panów posłów, członków Komisji oraz wszystkich gości biorących udział w dzisiejszym posiedzeniu. Mam nadzieję, iż nikogo nie pominę. W kolejności rozpatrywania części budżetowych: witam pana ministra Piotra Ćwika, zastępcę szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Piotr Ćwik:
Dzień dobry.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Witam panią Barbarę Brodowską-Mączkę, dyrektor generalną KPRP; panią Liliannę Soję, dyrektora Biura Finansowego KPRP; panią Iwonę Jastrzębską, zastępcę dyrektora Biura Finansowego KPRP; pana Tomasza Buławę, dyrektora Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej; pana Macieja Wilamowskiego, dyrektora Biura Społecznego Komitetu Odbudowy Zabytków Krakowa. Dzień dobry.Witam pana generała brygady Mirosława Wiklika, zastępcę szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego – dzień dobry, panie generale – pana Sebastiana Wasilczuka, zastępcę dyrektora Gabinetu Szefa BBN, i panią Anetę Cieślik, radcę prawną w BBN.
Zastępca szefa KPRP Piotr Ćwik:
Jest na posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Uuu, panie ministrze, trzeba było się zapytać ludzi w Kancelarii Sejmu, jaka jest tutaj hierarchia ważności komisji.Serdecznie witam panią minister Ewę Polkowską, szefa Kancelarii Senatu, panią Agnieszkę Szlązak, dyrektora finansowego w Kancelarii Senatu, oraz pana Artura Kozłowskiego, dyrektora Biura Polonijnego w Kancelarii Senatu.
Witam serdecznie pana mecenasa Rafała Sikorskiego, radcę prawnego w Krajowym Biurze Wyborczym, oraz panią Lidię Krysiak, główną księgową Krajowego Biura Wyborczego.
Serdecznie witam i dziękuję za obecność pani Annie Wojcieszkiewicz, dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów Najwyższej Izby Kontroli, oraz pani Agnieszce Andrusco, doradcy ekonomicznemu NIK. Dzień dobry.
A z ministerstwa? A jest pan. Witam serdecznie pana Kazimierza Maciejewskiego, starszego specjalistę w Wydziale Administracji Państwowej Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów. Dzień dobry.
Zgodnie z sugestią będziemy rozpatrywać pięć części budżetowych w kolejności, którą wyznaczono zwyczajowo dawno, dawno przed nami. Czyli zaczynamy od części budżetowej… A może formalnie – rozpatrujemy: część budżetową 01 – Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej; plan finansowy instytucji gospodarki budżetowej – Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – zwyczajowo te dwa punkty łącznie – część budżetową 03 Kancelaria Senatu; część budżetową 11 – Krajowe Biuro Wyborcze oraz część budżetową 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 17. W punkcie drugim dzisiejszego porządku obrad będziemy przyjmować projekt planu pracy Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych na drugie półrocze 2025 r.
Przechodzimy do realizacji porządku. Zgodnie ze zwyczajem opinie będziemy przyjmować po wysłuchaniu i przedyskutowaniu wszystkich części budżetowych przewidzianych na dzisiejsze posiedzenie. Bardzo proszę, zaczynamy od części 01 – Kancelaria Prezydenta oraz planu finansowego Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta.
Panie ministrze, bardzo proszę o zabranie głosu.
Zastępca szefa KPRP Piotr Ćwik:
Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.Dzień dobry wszystkim państwu. Szanowny panie przewodniczący, szanowne prezydium, panie i panowie posłowie, wszyscy szanowni państwo obecni na dzisiejszym posiedzeniu Komisji, Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przedstawiła Wysokiej Komisji informację z wykonania budżetu za 2024 r. i korespondencja w tej sprawie do pań i panów posłów została doręczona w sprawozdaniu z wykonania budżetu w części 01 – Kancelaria Prezydenta.
W tym materiale omówiono realizację dochodów oraz wydatków budżetowych. Obejmuje ona zarówno wydatki dotyczące wykonywania przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zadań konstytucyjnych i ustawowych, bieżącej działalności administracyjnej KPRP, a także wydatki, które związane są z działalnością Biura Bezpieczeństwa Narodowego i Biura Polityki Międzynarodowej, funkcjonowaniem Biura Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, obsługą posiedzeń Wspólnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych i rzecznika dyscypliny finansów publicznych, realizacją Ustawy z dnia 18 kwietnia 1985 r. o Narodowym Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa. Ponadto z budżetu KPRP sfinansowano wydatki na uposażenia i utrzymanie biur byłych prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z Ustawą z dnia 30 maja 1996 r. o uposażeniu byłego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a także sfinansowano usługi i materiały związane z nadawaniem odznaczeń państwowych.
Przechodząc do omówienia wykonania budżetu za 2024 r., proszę pozwolić, iż przedstawię Wysokiej Komisji w skrótowej formule podstawowe wielkości i relacje, które zostały ujęte w informacji o dochodach i wydatkach KPRP.
Plan dochodów na 2024 r. w części budżetowej 01 został ustalony w kwocie 695 tys. zł. za okres od stycznia do grudnia 2024 r. Wykonanie dochodów wyniosło 951 tys. zł, które terminowo odprowadzono na centralny rachunek dochodów budżetu państwa. Zrealizowane dochody stanowiły 138% kwoty zaplanowanej na 2024 r. Główne źródła osiągniętych dochodów to: wpływy z najmu i dzierżawy pomieszczeń, powierzchni archiwalnej i technicznej; wpływy z rozliczeń i zwrotów z lat ubiegłych, pochodzących z rozliczenia środków przekazanych placówkom zagranicznym na zabezpieczenie wizyt prezydenta, a także z innych zwrotów i opłat, m.in. za media; wpływy z kar wynikających z umów oraz odszkodowań z tytułu ochrony ubezpieczeniowej; wpływy z różnych dochodów, które dotyczyły m.in. opłat za wykonywanie kopii materiałów z Archiwum Prezydenta RP, a także pozostałe wpływy, które dotyczyły m.in. sprzedaży składników majątkowych, w tym zużytych urządzeń, duplikatów i miniaturek odznaczeń oraz kosztów postępowania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
Dochody wykonane w 2024 r. były wyższe o 93 tys., czyli o 10,8%, niż w 2023 r. Największą dynamikę wzrostu dochodów odnotowano w zakresie wpływów z najmu oraz z tytułu różnych dochodów. Natomiast spadek wykonania dochodów w porównywanym okresie odnotowano w zakresie wpływów z rozliczeń zwrotów z lat ubiegłych, wpływów ze sprzedaży składników majątkowych oraz wpływów z tytułu kar i odszkodowań wynikających z umów.
Jeśli chodzi o część dotyczącą wydatków, w ustawie budżetowej na 2024 r. ustalono wydatki w kwocie 274 281 tys. zł. W trakcie 2024 r. dokonano zmiany w planie finansowym KPRP w zakresie przeniesienia środków pomiędzy grupami wydatków, w tym przeniesienia pomiędzy wydatkami bieżącymi i majątkowymi, celem zapewnienia adekwatnej realizacji zadań związanych z bieżącym funkcjonowaniem jednostki oraz zadań inwestycyjno-remontowych.
Także w trakcie 2024 r., w związku z bardzo trudną sytuacją powodziową w Polsce, po dokonaniu pilnego przeglądu wykonania i zaangażowania wydatków oraz oceny możliwości ich zmniejszenia przy zapewnieniu sprawnego funkcjonowania urzędu oraz ewentualności przesunięcia w czasie zadań inwestycyjnych, stwierdzono nadwyżkę środków w łącznej kwocie 3 098 tys. zł, którą w dniu 16 września 2024 r. zarządzeniem szefa KPRP zablokowano do końca roku. Ponadto w rozdziale 75103 stwierdzono nadwyżkę środków w kwocie 406 tys. zł, którą w dniu 19 grudnia, także zarządzeniem szefa KPRP, zablokowano do końca roku, o czym niezwłocznie poinformowano ministra finansów.
Jeśli chodzi o plan wydatków po zmianach na koniec 2024 r. dla KPRP, to końcowa suma to 279 478 tys. zł. Wydatki zostały zrealizowane w kwocie 273 780 tys. zł, czyli 98% planu po zmianach. Wydatki zakwalifikowane do działu 751 – Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa wyniosły 224 311 zł, co daje nam 81,9% wydatków ogółem, oraz do działu 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego wyniosły 49 469 tys. zł, co stanowi 80,1% wydatków ogółem.
Jeśli chodzi o wydatki według grup ekonomicznych, to: świadczenia na rzecz osób fizycznych wyniosły 1243 tys. zł, to jest 0,5% wydatków ogółem; wydatki bieżące – 214 88 tys. zł, to jest 78,5% wydatków ogółem; wydatki majątkowe – 17 657 tys. zł, to jest 6,4%; dotacja na Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa – 40 000 tys. zł, czyli 14,6% wydatków ogółem.
Jeśli chodzi o realizację zadań w poszczególnych rozdziałach, to wyglądała ona następująco: w rozdziale 75101 wyniosła 183 949 tys. zł, to jest 97,7% planu po zmianach, które przeznaczone zostały na sfinansowanie bieżącej działalności oraz zadań remontowo-inwestycyjnych KPRP; w rozdziale 75103 wyniosła 24 152 tys. zł, to jest 96,1% planu po zmianach, które przeznaczone zostały na sfinansowanie bieżącej działalności oraz zadań remontowo-inwestycyjnych Biura Bezpieczeństwa Narodowego; w rozdziale 75106 wyniosła 6060 tys. zł, to jest 99,5% planu po zmianach, co związane było z realizacją konstytucyjnych i ustawowych kompetencji prezydenta w zakresie nadawania orderów i odznaczeń; w rozdziale 75111 wyniosła 7512 tys. zł, to jest 94,7% planu po zmianach, co przeznaczone zostało na sfinansowanie bieżącej działalności Biura Polityki Międzynarodowej; w rozdziale 75195 wydatki wyniosły 2738 tys. zł, to jest 98,6% planu po zmianach, przeznaczone zostały na uposażenie i prowadzenie biur byłych prezydentów, na funkcjonowanie Biura Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa oraz na obsługę posiedzeń Wspólnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych; w rozdziale 92120 wydatki wyniosły 9469 tys. zł, to jest 100% planu po zmianach, z przeznaczeniem na sfinansowanie zadań inwestycyjnych i remontowo-konserwatorskich w obiektach zabytkowych będących w dyspozycji KPRP; w rozdziale 92123 wydatki zostały zrealizowane w wysokości 40 000 tys. zł, czyli 100% planu po zmianach, z przeznaczeniem na dotację celową z budżetu państwa na rzecz Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, na dofinansowanie prac remontowych i konserwatorskich obiektów zabytkowych.
Wydatki z budżetu KPRP przeznaczono na realizację zadań statutowych zgodnie z planem finansowym oraz zasadami gospodarki finansowej, które są określone w przepisach o finansach publicznych. Niższe od zaplanowanego wykonanie wydatków części 01 – Kancelaria Prezydenta w 2024 r. wynika z faktycznego zabezpieczenia środków na pokrycie kosztów wizyt zagranicznych, przyjmowanie delegacji państwowych, udział w uroczystościach krajowych oraz zapewnienie wykonywania przez głowę państwa wszystkich obowiązków konstytucyjnych i ustawowych. Na etapie planowania trudno dokładnie oszacować ostateczne wydatki na działania w tym zakresie.
Wydatki zrealizowane w 2024 r. związane były głównie z organizacją uroczystości państwowych, związanych ze świętami narodowymi oraz obchodami rocznic i ważnych wydarzeń. Realizowano zadania związane z prowadzeniem polityki historycznej i kulturalnej, upamiętnieniem bohaterów oraz obsługą świąt państwowych i uroczystości – tu m.in. obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej 2 maja, obchody Święta Narodowego 3 Maja, obchody 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, obchody Święta Wojska Polskiego czy obchody Narodowego Święta Niepodległości 11 listopada.
Wydatki były także podyktowane aktywnością prezydenta RP w zakresie polityki krajowej i zagranicznej, w tym wizytami zagranicznymi oraz przyjmowaniem głów państw i szefów rządów oraz wyjazdami krajowymi. Wizyty zostały szczegółowo zostały opisane w doręczonym paniom i panom posłom sprawozdaniu z wykonania budżetu za 2024 r. w części budżetowej 01 – Kancelaria Prezydenta. Tutaj na szczególną uwagę zasługuje organizacja przez KPRP 19. spotkania prezydentów państw Grupy Arraiolos, które odbyło się w dniach 10–11 października w Krakowie. W spotkaniu udział wzięli prezydenci Włoch, Bułgarii, Niemiec, Chorwacji, Grecji, Estonii, Słowenii, Łotwy, Węgier oraz Słowacji. Wydarzenie było również sukcesem wizerunkowym kraju, a w szczególności miast gospodarzy, to jest Krakowa oraz Wieliczki, w których goście mieli okazję odwiedzić m.in. Zamek Królewski na Wawelu oraz Kopalnię Soli „Wieliczka”. Ponadto w dniach 16–17 grudnia 2024 r. zorganizowane zostało spotkanie prezydentów państw Grupy Wyszehradzkiej w Wiśle z udziałem prezydentów Polski, Czech, Słowacji i Węgier.
W 2024 r. prezydent RP złożył 32 wizyty zagraniczne oraz przyjął 23 wizyty głów innych państw i ich przedstawicieli. Ponadto wydatki były też podyktowane: organizacją konferencji i spotkań w ramach Narodowej Rady Rozwoju; przygotowywaniem ekspertyz i opinii w obszarze samorządu, inicjatyw obywatelskich oraz inicjatyw Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej; organizacją spotkań i debat w ramach Rady Przedsiębiorczości, która wypracowywała rozwiązania zapewniające polskim przedsiębiorcom warunki do stabilnego rozwoju, które to propozycje następnie kierowane były do adekwatnych ministrów konstytucyjnych; inicjowaniem i patronowaniem przedsięwzięciom ukierunkowanym na kształtowanie postaw patriotycznych w społeczeństwie; organizacją i udziałem w wydarzeniach, takich jak Dożynki Prezydenckie, akcja Narodowe Czytanie, konkursach, takich jak Konkurs Kół Gospodyń Wiejskich, Nagroda Gospodarcza Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, nagroda „Dla Dobra Wspólnego”, konkurs „Razem dla Seniorów”, konkurs „Młody Promotor Polski” i wielu innych, których celem było umocnienie pozytywnego wizerunku Polski, jej kultury i dorobku; przygotowaniem publikacji okolicznościowych; realizacją zadań inwestycyjnych i remontowych.
KPRP corocznie w budżecie państwa w części 01 planuje wydatki inwestycyjne i remontowe, uwzględniając priorytety, w szczególności wnioski z dokonanych przeglądów na podstawie prawa budowlanego, a także regulacje prawne: Ustawę z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, Ustawę z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, która zobowiązuje zarządców obiektów budowlanych do utrzymywania ich w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia ich adekwatności użytkowych i sprawności technicznych. Warto tu wspomnieć, iż ponad połowę wszystkich obiektów administrowanych przez KPRP stanowią zabytki i dobra kultury narodowej, a ich charakter w maksymalnym stopniu zobowiązuje KPRP do zapewnienia tym obiektom i ich otoczeniu należytego stanu technicznego.
Środki zostały przeznaczone głównie na roboty budowlane i usługi nadzorów specjalistycznych w ramach zadań dotyczących: dokończenia przebudowy dachu Pałacu Prezydenckiego; poprawy funkcjonalności obiektu zabytkowego Pałac Prezydencki – skrzydło północne; przebudowy instalacji hydrantowej w budynku przy ulicy Wiejskiej; termomodernizacji i przebudowy dachu budynku Panorama na Mierzei Helskiej; termomodernizacji i dostosowania do potrzeb dla osób z niepełnosprawnością budynku na terenie rezydencji Promnik; termomodernizacji i podniesienia efektywności kotłowni w Zamku Dolnym w Wiśle; dostosowania łazienek i innych pomieszczeń dla osób z niepełnosprawnością oraz podniesienia poziomu bezpieczeństwa w zespole budynków przy ulicy Wiejskiej; przebudowy dachu budynku Biura Bezpieczeństwa Narodowego.
Rozpoczęto także prace budowlane w ramach realizacji wieloletniej inwestycji dotyczącej rewaloryzacji rezydencji Belweder. Ponadto wydatki związane były z usługami remontowymi i bieżącą konserwacją obiektów zabytkowych, m.in. robotami związanymi z rewaloryzacją elewacji Pałacu Prezydenckiego oraz remontem ogrodzenia i przyłącza wody w rezydencji Belweder. Prace w zakresie zadań inwestycyjnych i remontowych są kontynuowane w 2025 r., a ich charakter wymaga często realizacji w perspektywie wieloletniej. Wydatki majątkowe obejmowały także zakupy sprzętu i systemów teleinformatycznych, a także zakupy wyposażenia techniczno-użytkowego do obiektów KPRP przeznaczonych do realizacji bieżących zadań jednostki.
Przedstawiając realizację dochodów i wydatków za 2024 r., uprzejmie proszę Wysoką Komisję o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu w zakresie części 01 – Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Jeśli pan przewodniczący i Wysoka Komisja pozwolą, to przejdę jeszcze do omówienia wykonania planu finansowego instytucji gospodarki budżetowej – Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za 2024 r.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Bardzo proszę, panie ministrze.Zastępca szefa KPRP Piotr Ćwik:
Jeśli chodzi o Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta, to jest ono jednostką sektora finansów publicznych, która działa w formie instytucji gospodarki budżetowej. Centrum posiada osobowość prawną i prowadzi działalność na terenie Rzeczypospolitej. Jednostka realizuje zadania publiczne na rzecz Prezydenta RP i KPRP w zakresie: obsługi gospodarczej, techniczno-remontowej, inwestycyjnej, porządkowej, teleinformatycznej, kancelaryjnej, usług wydawniczych i poligraficznych oraz obsługi recepcyjnej, transportowej, hotelarskiej, gastronomicznej, rekreacyjnej, gospodarki magazynowej i zaopatrzenia.W ramach realizacji zadań publicznych wymienionych wyżej centrum prowadzi działalność podstawową, która obejmuje w szczególności: zabezpieczenie techniczne i zapewnienie obsługi recepcyjnej wizyt państwowych i innych uroczystości i spotkań; obsługę transportową kancelarii i delegacji państwowych; prowadzenie działalności w zakresie robót i prac konserwacyjnych, prac remontowych i budowlanych, gospodarki samochodowej, ochrony przeciwpożarowej, organizowania ochrony mienia, gastronomii, obsługi logistycznej, teleinformatycznej, wydawniczej i poligraficznej.
Centrum administruje i gospodaruje przydzielonymi składnikami majątkowymi, w tym bieżącą obsługą eksploatacyjną budynków i obiektów kancelarii. Zabezpiecza potrzeby materiałowe zakupu części zamiennych, urządzeń i sprzętu niezbędnego do prowadzenia bieżącej eksploatacji oraz funkcjonowania obiektów i komórek organizacyjnych kancelarii. Ponadto centrum obsługi zapewnia adekwatny porządek, estetykę i dekoracje w obiektach oraz ich otoczeniu. Przygotowuje pomieszczenia do pracy i wyposażenie ich w sprzęt i urządzenia. Zarządza majątkiem ruchomym w administrowanych obiektach i prowadzi gospodarkę materiałową i magazynową.
W 2024 r. Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta osiągnęło przychody ogółem w wysokości 86 683 tys. zł, natomiast koszty zostały poniesione na poziomie 86 363 tys. zł. Koszty dotyczyły głównie: zakupu materiałów i energii, co wyniosło 17 168 tys. zł; zakupu usług obcych – 22 999 tys. zł; wynagrodzeń, które wyniosły 35 731 tys. zł, a koszty pochodnych od wynagrodzeń to 6484 tys. zł. Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2024 r. osiągnęło zysk brutto w kwocie 320 tys. zł, czyli 55,2% planowanego wyniku, z czego obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego brutto wyniosły 356 tys. zł. Wynik finansowy netto osiągnął poziom 36 tys. zł.
Czynnikiem, który wpłynął na osiągnięcie w 2024 r. wyniku finansowego brutto niższego o 44,8%, niż planowano, było w szczególności poniesienie kosztów o charakterze incydentalnym, które związane były z realizacją zadania dla poszkodowanych powodzią z terenów objętych stanem klęski żywiołowej w Rzeczypospolitej Polskiej. W rezydencji Prezydenta RP Zamek w Wiśle w tym czasie został utworzony punkt pobytowy dla 168 dzieci, które wraz z opiekunami i zapewnionym noclegiem i wyżywieniem przebywały w tejże rezydencji.
Szanowny panie przewodniczący, szanowne prezydium, Wysoka Komisjo, dziękuję bardzo. Jeszcze raz uprzejmie proszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu za 2024 r. w zakresie części 01 – Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz planu finansowego Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję panie ministrze.Teraz czas na NIK. Bardzo proszę, pani dyrektor.
Dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów Najwyższej Izby Kontroli Anna Wojcieszkiewicz:
Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo posłowie, szanowni państwo, Anna Wojcieszkiewicz, dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów, czyli jednostki realizującej kontrolę wykonania budżetu w 2024 r. w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w 2024 r. w części 01 – Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Ocenie w szczególności podlegały: realizacja wydatków budżetu państwa, w tym rzeczowe efekty uzyskane w wyniku realizacji zadań finansowanych z tej części budżetu państwa; sporządzenie rocznych sprawozdań budżetowych oraz wybranych sprawozdań za IV kwartał w zakresie operacji finansowych; system kontroli zarządczej w zakresie schematy sporządzania sprawozdań; nadzór i kontrola sprawowane przez dysponenta części, w tym nadzór nad wykorzystaniem i rozliczeniem dotacji wypłaconych z budżetu państwa z części 01 na rzecz Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa.
Kontrola dochodów w tej części ograniczona została do analizy porównawczej danych ujętych w rocznym sprawozdaniu z wykonania planu dochodów budżetowych z wynikami roku ubiegłego. W toku działań kontrolnych nie stwierdzono nieprawidłowości. Szczegółowym badaniem objęto realizację wydatków budżetu państwa w kwocie ponad 45 000 tys. zł, stanowiącej blisko 17% wydatków z części 01. W wyniku przeprowadzonego badania stwierdzono, iż wydatków dokonywano zgodnie z planem finansowym, na zakupy służące realizacji celów jednostki oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami. Nie stwierdzono przypadków nieterminowych płatności skutkujących zapłaceniem odsetek, kar lub opłat.
Po przeprowadzeniu analizy postępowania o udzielenie zamówień publicznych w latach 2022–2023 stwierdzono również niski poziom ryzyka wystąpienia nieprawidłowości i w trakcie kontroli odstąpiono od szczegółowego badania zamówień publicznych. W wyniku sprawdzenia stanu realizacji wniosków pokontrolnych sformułowanych przez NIK po kontroli wykonania budżetu państwa jeszcze w 2021 r. – już w roku poprzednim zostały one częściowo zrealizowane. Dotyczyły one ksiąg rachunkowych, ponieważ była to rozszerzona kontrola, obejmująca również księgi rachunkowe, a w ubiegłym roku wszystkie wnioski zostały już zrealizowane.
NIK zaopiniowała również pozytywnie sporządzone przez dysponenta części roczne sprawozdania budżetowego oraz sprawozdanie o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji za IV kwartał 2024 r. Kwoty wykazane w sprawozdaniach były zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej, a stosowany system kontroli zarządczej zapewniał w sposób racjonalny prawidłowość sporządzenia sprawozdań. Zostały one sporządzone terminowo i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym. Szef KPRP prawidłowo sprawował nadzór i kontrolę nad całością gospodarki finansowej w części 01, stosownie do zasad określonych w przepisach art. 175 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
I – odnosząc się również do tego, co już było referowane właśnie co do części – NIK nie kontrolowała realizacji planu finansowego Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2024 r. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję uprzejmie.Referat przedstawi pan przewodniczący Tomasz Głogowski. Bardzo proszę.
Poseł Tomasz Głogowski (KO):
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.Wysoka Komisjo, szanowni państwo, panie ministrze, oczywiście nie będę powtarzał danych zreferowanych tutaj przez pana ministra. Posłowie także mieli już okazję zapoznać się z nimi w sprawozdaniu z wykonania budżetu.
To sprawozdanie, tak jak to było w poprzednich latach, także w tej części wstępnej zawiera informację nie tylko o cyfrach, o procentach wykonania, ale także o pracy KPRP. W minionym roku jest zaprezentowany obszar działań prezydenta, są także wymienione aktywności, w tym wszystkie wizyty międzynarodowe, udział w wydarzeniach, organizacja przeróżnych wydarzeń, których dokonywali KPRP i pan prezydent.
Jeżeli patrzeć na wykonanie budżetu, to w większości, zdecydowanej większości, obszarów układa się ono na poziomie 97–98% wobec planu, więc jest z nim w miarę zgodne. Gdy porównać wykonanie do roku poprzedniego, do 2023 r., to w większości przypadków także jest to wzrost o kilka procent, czyli, można powiedzieć, w obszarze inflacji. Nieco większy jest – co się wyróżnia we wszelkiego rodzaju rubrykach – w przypadku wynagrodzeń. To oczywiście wynika z założeń ustawy budżetowej, która na rok ubiegły przewidywała znaczące podwyżki w administracji. Tak iż to oczywiście znalazło również odzwierciedlenie w wykonaniu budżetu. Większy wzrost – o 34% – można dostrzec w przypadku podróży krajowych i zagranicznych prezydenta. Czyli można założyć, iż ta aktywność pana prezydenta była większa niż w poprzednim roku, co także wydaje się zrozumiałe w momencie konkludowania kadencji czy dwóch kadencji. Można zrozumieć, iż pewne projekty, pewna kooperacja prezydenta w jego ocenie wymagała podsumowania i może troszeczkę większej aktywności.
Dwa takie wyróżniające się wzrosty wydatków w 2024 r. względem 2023 r. to oczywiście także wydatki majątkowe. Pan minister wymieniał duży zakres inwestycji. Szczególnie rzuca się w oczy – także w przypadku Biura Bezpieczeństwa Narodowego – iż wydatki majątkowe to jest 524% wzrostu do roku poprzedniego. Ale nie są to duże cyfry, ponad 200 tys. zł. Zakładam, iż wynika to z tego, iż BBN ma kilka budynków i jedna większa realizowana inwestycja – przebudowa dachu – powoduje, iż wzrost w tej rubryce jest wyraźny.
Nie mam zastrzeżeń do przedstawionego sprawozdania ani do wydatkowania budżetu państwa. o ile jakieś pytanie by się nasuwało, to związane z tymi remontami, inwestycjami. Wszyscy wiemy, iż jak się coś remontuje, to zawsze pojawiają się rzeczy nieprzewidywalne, szczególnie w przypadku budynków starszych, a zwłaszcza zabytkowych. To pewnie będzie dyskusja przed nami w przypadku budżetu na przyszły rok, ale takie jedno pytanie – czy w czasie tych inwestycji pojawiły się jakieś rzeczy, które uświadomiły państwu, iż trzeba będzie w projektowaniu kolejnych budżetów założyć rzeczy, które wcześniej nie były przewidywane w długofalowym planie pracy KPRP? Dziękuję.
Przewodniczący poseł Łukasz Osmalak (Polska2050-TD):
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.Czy pan minister chciałby się odnieść do pytania w tym momencie, czy dopiero po większej liczbie pytań?
Dobrze, w takim razie otwieram dyskusję w tym punkcie. Czy któraś koleżanka posłanka albo kolega poseł chcieliby zabrać głos, zadać pytanie? Nie widzę.
W takim razie, panie ministrze, bardzo prosiłbym pana lub kogoś z zespołu o odniesienie się do pytania pana przewodniczącego Głogowskiego.
Zastępca szefa KPRP Piotr Ćwik:
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Dziękuję również za to pytanie skierowane przez pana przewodniczącego, który przedstawiał koreferat.Odnosząc się do kwestii wydatków inwestycyjnych i remontowych – oczywiście kwota wydatkowana na BBN może wydawać się duża, ale tam zachodziła konieczność dużej ingerencji i dużej inwestycji, która była związana z usunięciem wady konstrukcyjnej dachu i lądowiska dla helikopterów, które na dachu jest zlokalizowane. I to tak naprawdę poprawia zdecydowanie komfort pracy wszystkich pracowników BBN. Po dużych deszczach, które się pojawiały, trzeba było po prostu podstawiać w różnych miejscach wiadra, żeby zebrać tę wodę, która ciekła z sufitów. Była to więc konieczność.
Jeśli chodzi o budynki zabytkowe, to oczywiście kolejne inwestycje trzeba przeprowadzić w zakresie samego Pałacu Prezydenckiego. Na pewno bardzo duże wydatki czekają budżet państwa – tak na to patrzymy, bo przecież to nie jest majątek prezydenta, tylko KPRP, a więc tak naprawdę państwa polskiego – odnośnie do Belwederu. To są w kolejnych latach kolejne kwoty, które trzeba będzie przeznaczać, jeżeli chcemy doprowadzić Belweder do kompleksowego, dobrego stanu technicznego, także z zachowaniem jego charakteru historycznego. I trzeci element to jest hotel na Flory, hotel na Klonowej, który jest w posiadaniu KPRP. To też jest obiekt, który takich nakładów na pewno będzie wymagał.
Myślę, iż to tyle, jeżeli chodzi o odpowiedzi na pytania. Oczywiście bieżące remonty i inwestycje, które są realizowane w rezydencjach prezydenckich to też kwoty, które pojawiały się w sprawozdaniu i dotyczyły i Juraty, i Wisły, i Promnika, czyli tych miejsc, w których te rezydencje się znajdują. jeżeli chcemy zachować dobrą kondycję tych budynków, to naturalną rzeczą jest, iż z roku na rok trzeba przeznaczać kolejne środki finansowe. I niezrealizowane zadanie w Promniku, które przechodzi płynnie na rok kolejny. To jest kwestia dotycząca technik ochronnych tego obiektu. Tam też powinny zostać podjęte działania w tym zakresie. One były planowane na 2024 r., ale nie zostały zrealizowane, i trzeba je na pewno w pilnym trybie realizować.
Przewodniczący poseł Łukasz Osmalak (Polska2050-TD):
Dziękuję bardzo, panie ministrze.Czy może w związku z wypowiedzią pana ministra pojawiło się jeszcze u kogoś jakieś pytanie? Nie widzę.
W takim razie dziękuję bardzo i zamykam dyskusję w tym punkcie. Przechodzimy do punktu kolejnego.
Zastępca szefa KPRP Piotr Ćwik:
Przepraszam, panie przewodniczący. jeżeli mogę jeszcze słowo.Przewodniczący poseł Łukasz Osmalak (Polska2050-TD):
Oczywiście, proszę.Zastępca szefa KPRP Piotr Ćwik:
Chciałbym bardzo podziękować w imieniu KPRP za ten okres pięcioletniej współpracy z Komisją. Nie ma pana przewodniczącego Urbaniaka, akurat wyszedł, ale i obecnemu panu przewodniczącemu, i poprzedniemu panu przewodniczącemu Smolińskiemu, z którym również spotykaliśmy się jako KPRP. To ostatnia nasza wizyta u państwa w takim charakterze z uwagi na kończącą się kadencję Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo.Przewodniczący poseł Łukasz Osmalak (Polska2050-TD):
Panie ministrze, my również bardzo serdecznie dziękujemy. Co prawda ja mam dzisiaj okazję pierwszy raz prowadzić Komisję Regulaminową, Spraw Poselskich i Immunitetowych, ale w imieniu wszystkich członków Komisji, w imieniu prezydium naprawdę bardzo dziękujemy za tę współpracę i mam nadzieję, iż jeszcze… Pan przewodniczący akurat wrócił, więc myślę, iż też będzie miał okazję sam podziękować, ale mam nadzieję, iż jeszcze niejednokrotnie nasze ścieżki gdzieś się skrzyżują i iż będziemy mogli jeszcze kiedyś współpracę kontynuować. Tak iż naprawdę w imieniu całej Komisji bardzo dziękuję i oddaję oczywiście głos panu przewodniczącemu.Jesteśmy na podziękowaniach, generalnie zamykamy dyskusję, panie przewodniczący.
Zastępca szefa KPRP Piotr Ćwik:
Powtórzę, iż dziękowałem – także na ręce pana przewodniczącego Urbaniaka, poprzedniego przewodniczącego, całej Komisji – za ten okres pięcioletniej współpracy, z uwagi na to, iż to nasza ostatnia wizyta u państwa na posiedzeniu Komisji w tej roli, bo kończy się kadencja prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Tak iż dziękujemy za ten okres pięcioletniej współpracy.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Panie ministrze, jest taka stara mądrość, iż pan Bóg to się najgłośniej śmieje, jak słyszy, jakie są plany ludzi. Może jeszcze niejednokrotnie się spotkamy. Dziękuję serdecznie za współpracę. Był pan najczęstszym gościem u nas na posiedzeniach Komisji. Zawsze miło było pana widzieć. Byliśmy często z dwóch stron siatki, ale szacunek jako dla godnego przeciwnika. Wszystkiego dobrego.Przechodzimy do rozpatrzenia…
Zastępca szefa KPRP Piotr Ćwik:
Jeżeli można pożegnać się…Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
A tak, sekundę.Przechodzimy do rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu w części 03 – Kancelaria Senatu.
Bardzo proszę panią minister Ewę Polkowską, szefa Kancelarii Senatu.
Szef Kancelarii Senatu Ewa Polkowska:
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.Szanowni państwo, otrzymaliście pisemnie obszerną i szczegółową informację, sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2024 r. w części 03 – Kancelaria Senatu. jeżeli pan przewodniczący pozwoli, syntetycznie chciałabym omówić wykonanie budżetu. Najpierw o dochodach, potem o wydatkach.
Plan dochodów 2024 r. w naszej części, za którą ponosimy odpowiedzialność i realizujemy, 03 – Kancelaria Senatu został ustalony w kwocie 588 tys., natomiast zrealizowane dochody wynosiły 1 416 tys. zł i były wyższe o 140% od prognozowanych. Przekroczenie planu dochodów nastąpiło w wyniku uzyskania wyższych, niż prognozowano, wpływów z tytułu sprzedaży składników majątkowych oraz ze zwrotów środków finansowych na pokrycie kosztów działalności biur senatorskich, które były niewydatkowane w latach poprzednich. Jak państwo doskonale pamiętacie, bo dotyczy to także państwa działalności, 2024 r. był rokiem rozliczeń poprzedniej kadencji. Wpływy z tego tytułu wynosiły 1 166 tys. zł i tak naprawdę stanowiły 82,3% ogółu uzyskanych dochodów.
Pozostałą kwotę dochodów stanowiły: zwroty nadpłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w związku z przekroczeniem trzydziestokrotności podstawy ich naliczania; zwroty dotacji i odsetek od dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem tych dotacji; wpływy z udostępnienia pomieszczenia technicznego podmiotowi zewnętrznemu, a także z tytułu kar umownych.
Jeśli chodzi o wydatki, to były one zrealizowane w kwocie 168 879 tys. zł i stanowiły 92,4% planowanych w ustawie budżetowej. To niższe, niż planowano, wydatkowanie wydatków spowodowane było w szczególności niepełnym wykorzystaniem przez senatorów środków zaplanowanych na realizację przysługujących im uprawnień. Były to środki przeznaczone m.in. na: opłaty za usługi pocztowe związane z wysyłką korespondencji senatorskiej; wypłatę uposażeń senatorskich, dodatków do uposażeń i odpraw parlamentarnych; zakup przez senatorów wyposażenia do biur senatorskich, usług remontowych dotyczących lokali, biur senatorskich, usług internetowych oraz usług noclegowych związanych z wykonywaniem mandatu.
To niższe od planowanego wydatkowanie było związane z oszczędnościami uzyskanymi przy zakupie towarów i usług oraz niższymi, niż planowano, kosztami realizacji zadań, a także z opóźnieniem w realizacji jednego dużego zadania inwestycyjnego rozłożonego na kilka lat, dotyczącego wymiany systemu do obsługi głosowań na sali posiedzeń Senatu. Tak jak państwo też macie doświadczenie z obsługi swoich urządzeń na sali plenarnej Sejmu, tak wiecie, iż to jest urządzenie, które jest wyjątkowe, dedykowane i z takiego punktu widzenia – niepowtarzalne.
W związku z wystąpieniem oszczędności z przyczyn, o których przed chwilą mówiłam, podjęte zostały trzy decyzje o blokowaniu planowanych wydatków we właściwym terminie od lipca, w zależności od tego, jak pojawiały się te oszczędności. Od lipca przekazywaliśmy informację ministrowi finansów, iż rezygnujemy z części środków, tak by mógł je wykorzystać w budżecie państwa na bieżąco.
W 2024 r. Kancelaria Senatu realizowała wydatki w dwóch rozdziałach klasyfikacji budżetowej w rozdziale Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa. To jest rozdział 75101. I drugi rozdział – Pozostała działalność – to są dotacje dla podmiotów w związku z opieką Senatu nad Polonią i Polakami za granicą. Jest to rozdział 95195.
Pierwszy rozdział, którego istotą są wydatki związane z obsługą urzędów, naczelnych organów władzy państwowej – w tym rozdziale były finansowane zadania Kancelarii Senatu związane z merytoryczną oraz organizacyjno-techniczną obsługą Senatu i jego organów oraz z udzielaniem pomocy senatorom w wykonywaniu mandatu senatorskiego. Wydatki w tym rozdziale wynosiły159 210 tys. zł i to jest 92,1% planu.
Wydatki w 2024 r. w poszczególnych grupach przedstawiały się następująco: świadczenia na rzecz osób fizycznych – kwota 32 880 tys. zł; wydatki bieżące jednostek budżetowych – 120 633 tys. zł; wydatki majątkowe – 5697 zł.
Jeśli chodzi o świadczenia na rzecz osób fizycznych, te wydatki były przeznaczone w 99% na wypłatę należnych świadczeń senatorom, to jest: diet parlamentarnych, środków finansowych na funkcjonowanie biur senatorskich. W stosunku do 2023 r. były one wyższe o 2 931 tys. zł, to jest o 9,8%, z uwagi na wzrost w 2024 r. wysokości miesięcznego ryczałtu na pokrycie kosztów związanych z funkcjonowaniem biura senatorskiego, równolegle z analogicznymi wzrostami w zakresie funkcjonowania biur poselskich.
Druga grupa wydatków to były wydatki bieżące jednostek budżetowych i stanowiły one w tym rozdziale 75,8% ogółu wydatków. W ramach tej grupy finansowana była obsługa Senatu i jego organów, senatorów, a także pokrywane były bieżące koszty działalności Kancelarii Senatu. W 2024 r., podobnie jak w latach ubiegłych, dominującą pozycją w grupie wydatków bieżących – 78,2% – stanowiły wydatki na: wynagrodzenia, uposażenia senatorskie, dodatki do uposażeń, odprawy parlamentarne oraz na pochodne naliczane od tych świadczeń. Wynosiły one łącznie 94 381 tys. zł i były wyższe w stosunku do 2023 r. o 12,6%.
Zwiększenie wydatków na wynagrodzenia osobowe oraz na składniki związane z nimi, pochodne, były spowodowane zwiększeniem wynagrodzeń pracowników o określony w ustawie budżetowej średnioroczny wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, a także wzrostem dodatkowego wynagrodzenia rocznego naliczonego zgodnie z ustawowo określonymi zasadami. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracowników Kancelarii Senatu, ustalone na podstawie sprawozdania o wynagrodzeniu i zatrudnieniu Rb-70 wynosiło 15 632 zł 3 gr i zwiększyło się w stosunku do 2023 r. o 2198 zł. Natomiast przeciętne miesięczne wynagrodzenie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe wynosiło 22 tys. zł i zmniejszyło się o 6277 zł w porównaniu z 2023 r., w którym były wypłacane dodatkowe świadczenia w związku ze zmianą kadencji i związanymi z tym świadczeniami przysługującymi osobom zajmującym kierownicze stanowiska państwowe.
Przeciętne zatrudnienie w Kancelarii Senatu w 2024 r., ustalone na podstawie sprawozdania o wynagrodzeniu i zatrudnieniu, to jest Rb-70, nie uległo zmianie w stosunku do roku poprzedniego i wynosiło 339 osób w przeliczeniu na pełnozatrudnionych, w tym 331 etatów dotyczyło pracowników, a 8 etatów dotyczyło osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.
Druga pod względem wielkości pozycja w strukturze wydatków bieżących to jest grupa wydatków poniesionych na zakup towarów i usług. Wyniosły one 16 819 tys. tys. zł i były wyższe niż w roku poprzednim. W tej grupie najważniejsze były wzrosty wydatków na zakup energii. Stanowiły one największą pozycję w związku ze zmianą zasad finansowania kosztów poboru energii w budynkach zajmowanych przez Kancelarię Senatu. W budynku A, który znajduje się w trwałym zarządzie Kancelarii Sejmu do 2023 r., jak i w latach poprzednich, koszty poboru energii były w pełni ponoszone z budżetu Kancelarii Sejmu. Natomiast od 2024 r. opłaty za energię elektryczną są finansowane z budżetu Kancelarii Senatu. I stąd w budżecie Kancelarii Sejmu były niższe wydatki, a wzrosły one w budżecie Kancelarii Senatu.
Nastąpił także wzrost wydatków w zakresie działań edukacyjnych i popularyzujących wiedzę o Senacie, ale zwiększenie wydatków w pozycji wydatków bieżących było spowodowane także realizacją w 2024 r. nowego zadania związanego z przygotowaniem do sprawowania przez Rzeczpospolitą Polską prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w wymiarze parlamentarnym. Ponadto z wydatków bieżących sfinansowane zostały: koszty podróży służbowych, krajowych i zagranicznych senatorów oraz pracowników; koszty działalności klubów i kół; koszty utworzenia obowiązkowego odpisu na Fundusz Świadczeń Socjalnych; koszty składek do organizacji międzynarodowych; koszty wynagrodzeń z tytułu umów cywilnoprawnych zawartych z osobami fizycznymi. I ta kwota wydatków poniesionych na pokrycie wskazanych kosztów wyniosła 9433 tys. zł.
Kolejna, trzecia grupa wydatków poniesionych przez Kancelarię Senatu w tych wydatkach bieżących w 2024 r. to wydatki majątkowe. Środki przewidziane na wydatki majątkowe zaplanowano w wysokości 7826 tys. zł. Zostały zrealizowane w mniejszej kwocie – 5697 tys. zł, co stanowiło 72% planu, ale to w związku z informacjami, o których powiedziałam, niezrealizowaniem części, tak naprawdę brakiem możliwości realizacji zadania inwestycyjnego. W ramach zakupów inwestycyjnych Kancelaria Senatu nabyła licencję systemu antywirusowego zabezpieczającego sieć komputerową, urządzenia do infrastruktury telewizyjnej i fonicznej, sprzęt informatyczny, dwa samochody osobowe, jeden samochód dostawczy, sprzęt fotograficzny do dokumentowania spotkań, konferencji i innych wydarzeń, a także inne urządzenia biurowe.
Inwestycje budowlane obejmowały cztery zadania. Pierwszym była modernizacja i budowa systemu klimatyzacji wentylacji w budynku B – to jest ten długi budynek. Była to kontynuacja zadania rozpoczętego w 2022 r. W poprzednim roku została wymieniona klimatyzacja w 21 pomieszczeniach biurowych, w których w większości znajdują się pomieszczenia komisji senackich. Drugim zadaniem była budowa dźwigu osobowego w budynku przy ulicy Wiejskiej, w budynku A. Zadanie to było realizowane w latach 2022–2024, zostało ukończone. Zapraszam państwa, żebyście państwo odwiedzili wejście główne i skorzystali z windy. Jest to bardzo dobry przykład zrealizowania projektu, który pokazuje, jak nowoczesna architektura może wchodzić w obszar budynków objętych ochroną konserwatora zabytków. Ponadto zostały wykonane projekty techniczne instalacji antywłamaniowej w oknach i drzwiach tarasowych budynku A. To jest związane także z tym, iż w tym roku planujemy – mamy zaplanowane środki i chcemy zrealizować w przerwie parlamentarnej – zdjęcie krat z okien, także sal komisyjnych, posiedzeń komisji, tak żeby otworzyć parlament także na światło, na świat.
Proszę państwa, jeżeli chodzi o rozdział 75195 – Pozostała działalność, to w 2024 r., po czteroletniej przerwie z budżetu Kancelarii Senatu finansowane były zadania publiczne w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą. Wydatki poniesione na realizację ujęte były właśnie w tym rozdziale klasyfikacji wydatków i wyniosły 9 669 tys. zł, co stanowiło 96,7% zaplanowanej kwoty. Kwota była zaplanowana w budżecie na 10 000 tys. zł. Wydatki te były w całości przeznaczone na dotacje celowe udzielane podmiotom realizującym zadania publiczne w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą. Żadna złotówka nie została wydana na obsługę udzielenia tych dotacji.
Jak powiedziałam, te wydatki były w całości przeznaczone na dotacje i w 2024 r. prezydium zleciło realizację 88 zadań publicznych 37 podmiotom. Dotacje te były przeznaczone na finansowanie realizacji zadań opieki nad Polonią i Polakami za granicą w pięciu obszarach, takich jak: aktywizacja młodego pokolenia Polaków zamieszkałych za granicą; wzmacnianie pozycji środowisk polskich i polonijnych w krajach zamieszkania i rozwój struktur polonijnych; działania na rzecz Polaków na wschodzie; edukacja polonijna; kultura i promocja Polski oraz zachowanie polskiego dziedzictwa kulturowego i historycznego za granicą.
Jeśli chodzi o budżet w układzie zadaniowym, to z wcześniejszej, przedstawionej przeze mnie prezentacji wynika, iż realizowaliśmy trzy zadania budżetowe. Obsługa parlamentu i jego organów w zakresie merytorycznym i organizacyjnym była ujęta w funkcji 1 – Zarządzanie państwem. Pozostałe zadania były ujęte w funkcji 15 – Polityka zagraniczna i obejmowały dwa działania: przygotowanie do sprawowania przez Rzeczpospolitą Polską prezydencji w Radzie Unii Europejskiej oraz wspieranie Polonii i Polaków za granicą.
Panie przewodniczący, w zakresie szczegółowych pytań jesteśmy do państwa dyspozycji. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Bardzo dziękuję, pani minister.Bardzo proszę o zabranie głosu panią Annę Wojcieszkiewicz, dyrektora Departamentu Budżetu i Finansów Najwyższej Izby Kontroli.
Dyrektor departamentu NIK Anna Wojcieszkiewicz:
Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, NIK nie przeprowadzała w tym roku kontroli Kancelarii Senatu ze względu na przeprowadzoną w tym roku analizę ryzyka i pozytywne oceny wykonania budżetów z trzech ostatnich lat. Dziękuję bardzo.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję bardzo, pani dyrektor.Koreferat przedstawi pan przewodniczący Łukasz Osmalak. Bardzo proszę.
Poseł Łukasz Osmalak (Polska2050-TD):
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.Pani minister, pani dyrektor, szanowna Komisjo, tutaj zostało już powiedziane tak dużo… Tym bardziej – co potwierdziła pani dyrektor – iż przez ostatnie trzy lata zawsze opinia pozytywna. Takie dwa miejsca, które przykuły chyba najbardziej moją uwagę, to ten bardzo duży procent nadwyżki związany z dochodami. Pani minister mniej więcej powiedziała, z czego on wynika. Szczerze mówiąc, chcę jeszcze zadać pytanie, czy możemy to tutaj minimalnie chociaż uszczegółowić – czy wynika to bardziej ze zwiększonej ilości tych sprzedaży, czy bardziej rynek to po prostu wyregulował, bo ceny poszybowały w górę ze względu właśnie na to, jak wygląda rynek.
I druga rzecz to to, iż wydatki mamy mniejsze, niż zaplanowano. Teoretycznie można by powiedzieć więc tylko, iż super, bo, jeżeli chodzi o Kancelarię Senatu, dochody mamy zdecydowane większe niż zakładaliśmy, wydatki mamy mniejsze niż zakładaliśmy, więc o ile miałbym to skwitować jednym słowem, to powiedziałbym tylko, iż brawo.
I jeszcze jedno pytanie, które chciałbym zadać w tym momencie – chciałbym dopytać, czy pani minister może nam powiedzieć, jak wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o podwyżki w Kancelarii Senatu? Mam na myśli tutaj – mówiąc szczerze i wprost – może nie do końca kadrę kierowniczą, a cały zespół, wszystkich pracowników Kancelarii Senatu bez pominięcia kogokolwiek. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję bardzo panu przewodniczącemu. Otwieram dyskusję.Czy ktoś z państwa? Bardzo proszę, panie przewodniczący.
Poseł Kazimierz Smoliński (PiS):
Dziękuję bardzo.Mam pytanie do pani dyrektor czy do pana dyrektora. Z Ministerstwem Spraw Zagranicznych jest podpisane porozumienie w zakresie współpracy z Polonią. Pan jest chyba dyrektorem departamentu polonijnego, tak? W MSZ jest Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą. Czy jest porozumienie określające podział tych zadań? Bo one się jednak nakładają. Już nie będę wchodził w szczegóły, ale tak jest. To pierwsze pytanie, z którego mogą wyniknąć następne.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Czy ktoś jeszcze?Bardzo proszę, pani marszałek Witek.
Poseł Elżbieta Witek (PiS):
Pani minister, chciałabym tylko dopytać, ponieważ to, iż Senat nie ma własnej siedziby, czasami doprowadzało do sytuacji, powiedziałabym, trudnych, także za poprzedniej kadencji. Urzęduje w siedzibie, która należy do Kancelarii Sejmu. Także Straż Marszałkowska jest wykorzystywana w – mówiąc w cudzysłowie, brzydko – przez Senat. Proszę mi powiedzieć, czy jest jakieś współfinansowanie. Czy państwo macie w budżecie wydzielone środki, żeby współfinansować i media – chodzi o użytkowanie – ale także Straż Marszałkowską? Bo czasami dochodziło do sytuacji, iż było jakieś przedsięwzięcie, trzeba było Straż Marszałkowską zobowiązać do tego, żeby w nim uczestniczyła. I potem okazywało się, iż Kancelaria Sejmu zawsze pokrywała koszty. Kancelaria Senatu niestety w tym nie partycypowała. Chciałam zapytać, czy może coś się zmieniło w tym roku?Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Chyba nie. Dziękuję bardzo.Czy ktoś jeszcze?
Pani minister, możemy prosić?
Szef KS Ewa Polkowska:
Dziękuję bardzo. Już odpowiadam. W kolejności, jeżeli państwo pozwolicie.Jeśli chodzi o dochody, w głównej mierze zwiększone dochody wynikały też z tego, iż sprzedaliśmy więcej samochodów, używanych – udało nam się – niż planowaliśmy. Okazało się, iż udało nam się sprzedać dwa samochody, mimo iż tego nie planowaliśmy. A takie duże dochody wynikają też z pewnych wydatków, które my musimy zaplanować, bo one są wydatkami sztywnymi, związanymi z korzystaniem przez senatorów ze swoich uprawnień ustawowych, z których oni w efekcie nie skorzystali. I z tego powodu dochody są wyższe. Chodzi głównie o rozliczenia biur senatorskich. I to są dochody trudne do zaplanowania, do zrealizowania, stąd nie zależą one od nas.
Jeśli chodzi o podwyżki dla pracowników Kancelarii Senatu, to – jak państwo pamiętacie, bo to jest wasza decyzja – w ustawie budżetowej, w części pracowników sektora budżetowego zostały zaplanowane dwudziestoprocentowe podwyżki. Tak iż państwu za to dziękujemy. One uwzględniały także Kancelarię Senatu i zostały w całości zrealizowane. Wszyscy pracownicy Kancelarii Senatu w całości otrzymali dwudziestoprocentowe podwyżki. Ich wysokość była oczywiście częściowo uzależniona od tak naprawdę jedynej w roku możliwości kształtowania wynagrodzeń przez pracodawcę, patrząc także na kompetencje, na realizację zadań. Natomiast 20% podwyżki, które było zaplanowane, zostało zrealizowane i wykorzystane w budżecie dla pracowników Kancelarii Senatu. Zresztą tak jak w tym roku – też było zaplanowane przez państwa 5% i także zostało zrealizowane.
Jeśli chodzi o pytanie dotyczące tego, czy mamy z MSZ porozumienie w zakresie realizacji zadań opieki nad Polonią i Polakami za granicą, to porozumienia podpisanego nie mamy, natomiast wymieniamy się na bieżąco informacjami, tak żeby zadania, które są finansowane w roku poprzednim, były i w tym roku – są ze zwiększoną liczbą, także dzięki państwa środkom na ten cel – i żeby się nie dublowały. Mamy również instytucjonalne powiązanie, które nam gwarantuje niedublowanie tych środków w komisji konkursowej – ona je przydziela, potem są zaakceptowane przez prezydium, jest także przedstawiciel odpowiedniego departamentu MSZ, skierowany tam przez ministra spraw zagranicznych. Cały czas realizujemy wspólnie, na bieżąco te zadania i chcę powiedzieć, iż przyczynia się do tego również exposé ministra spraw zagranicznych, które co roku na jesieni jest prezentowane na forum Senatu i w którym minister prezentuje politykę państwa w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą.
To jest także konsultowane na poziomie ciała doradczego marszałka Senatu, Polonijnej Rady Konsultacyjnej, składającej się z przedstawicieli Polonii z różnych stron świata. I to też wpływa na dobrą koordynację działań, gwarantującą brak dublowania się zadań. W związku z tym rozliczone zostały wszystkie zadania, dotacje, które zostały przyznane w zeszłym roku, za który przedstawiamy sprawozdanie. I nie mieliśmy do czynienia ani razu z jakimkolwiek pokrywającym się, dublującym się zadaniem albo finansowaniem takiego zadania. Bieżąca kooperacja z MSZ jest na naprawdę bardzo dobrym poziomie. I wydaje się, iż – z biurokratycznego punktu widzenia – wszędzie tam, gdzie coś funkcjonuje, nie potrzeba nam w zakresie porozumienia gwarancji na piśmie. A na razie działa bardzo dobrze.
Co do odpowiedzi na pytanie pani marszałek, jeżeli chodzi o Straż Marszałkowską, to Kancelaria Senatu nie ma środków na jakiekolwiek zadania związane z realizacją zadań bezpieczeństwa, zapewnienia bezpieczeństwa, i działalności Straży Marszałkowskiej. Podległość Straży Marszałkowskiej i to, iż jest w całości finansowana z budżetu Kancelarii Sejmu, wynika z Ustawy z dnia 26 stycznia 2018 r. o Straży Marszałkowskiej. Tak zostało zapisane i nie było do tej pory sygnału potrzeby dublowania w różnych budżetach – tak naprawdę to jest jeden budżet państwa i różni dysponenci – tej działalności.
Jak pani marszałek powiedziała, jak państwo wiecie, w takim zakresie, w jakim jesteśmy użytkownikami budynków będących w zarządzie Kancelarii Sejmu, Straż Marszałkowska zapewnia bezpieczeństwo – i to jest ustawowa regulacja – Parlamentowi, obu jego izbom: Sejmowi i Senatowi. To jest poziom ustawowy i zgodnie z ustawą zabezpieczenie tych wydatków jest w budżecie Kancelarii Sejmu, tak jak i Straż Marszałkowska podlega marszałkowi Sejmu i – w zakresie zarządczym, pracowniczym – szefowi Kancelarii Sejmu. I do tej pory nie dostawaliśmy jakichkolwiek sygnałów, iż jest problem albo potrzeba zmiany tych zasad. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję bardzo.Poseł Elżbieta Witek (PiS):
A media?Szef KS Ewa Polkowska:
Przepraszam. Tak. jeżeli chodzi o media, to – tak jak powiedziałam – po raz pierwszy w 2024 r. energia elektryczna, która była z różnych względów, w tym trudności z wydzieleniem… Jak państwo wiecie, część budynku A – tego będącego w zarządzie Kancelarii Sejmu, z którego korzysta Senat – można było wydzielić i te media można było wydzielić. One są w całości pokrywane z budżetu Kancelarii Senatu. Natomiast w tej części, którą współdzielimy – budynku B – trudno było o wydzielenie tego, dlatego iż Kancelaria Senatu użytkuje tylko część budynku. Ale to już zostało zrobione, wykonane i o ile tylko są możliwości techniczne wydzielenia świadczeń, tych opłat za media, to one zostają wydzielone.Natomiast wspólnie z Kancelarią Sejmu, Kancelarią Prezydenta użytkujemy budynek na ulicy Frascati i tu też mamy odpowiednie porozumienie z Kancelarią Prezydenta w zakresie proporcjonalnego udziału w kosztach użytkowania, opłat za eksploatację. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję bardzo.Czy ktoś jeszcze? Bardzo proszę.
Poseł Kazimierz Smoliński (PiS):
Tak uzupełniająco – o ile nie ma porozumienia, to siłą rzeczy muszą występować jakieś wspólne elementy. Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą MSZ jest największym departamentem. Pani dyrektor Sochańska niedawno się wypowiadała na ten temat, iż to jest największy departament w MSZ. Nie wiem, ile wasz departament, może poproszę o informację… Natomiast zawsze byliśmy przeciwni finansowaniu przez Senat, bo to jest w gestii MSZ. Państwo wydatkujecie 100% pieniędzy, które dostaliście, poprzez granty: 5040 tys. zł przez fundacje, 4519 tys. przez stowarzyszenia i 100 tys. przez inne jednostki z sektora poza sektorem finansów publicznych. Wszystko jest poprzez fundacje, stowarzyszenia itd., czyli podmioty zewnętrzne.Zrobiliście – tak jak tutaj podano – 37 podmiotów, 80 zadań publicznych, ale MSZ też robi system grantowy: tam część środków idzie przez granty, a częściowo ministerstwo jako organ wykonuje te zadania. Tam jest zresztą też specjalny Międzyresortowy Zespół do spraw Polonii i Polaków za Granicą, któremu przewodniczy pani dyrektor Sochańska, z innych ministerstw wchodzą przedstawiciele do tego zespołu, żeby właśnie nie dublować zadań związanych ze sprawą zagraniczną w zakresie Polonii i Polaków za granicą. A tutaj, jestem przekonany, siłą rzeczy dublowanie musi następować. Bo skoro nie macie podziału, a zakres jest ten sam – jak weźmiemy zakres, to w zasadzie jest wszystko to samo, zajmujecie się tym samym, czym zajmuje się MSZ. Uważam więc, iż bez porozumienia to wydatkowanie zawsze będzie gdzieś tam się powielało, bo to jest niemożliwe, żeby nie powielać tych samych zadań. Dlatego jestem przeciwny temu, żeby Senat zajmował się tym samym, czym zajmuje się MSZ.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję bardzo.My mówimy jednak o faktach, o liczbach, o wykonaniu budżetu, a nie o przekonaniu.
Pani marszałkini Nowicka, bardzo proszę.
Poseł Wanda Nowicka (Lewica):
Dziękuję, panie przewodniczący.Chciałabym podnieść taką kwestię, która wiąże się oczywiście z budżetem, ale nie chodzi tutaj o… To znaczy, może dotyczy też Polonii i Polaków za granicą. Mianowicie, czy państwo macie jakiś system ewaluacyjny pod kątem tego, czy nowe organizacje polonijne są w stanie pozyskiwać granty na działalność? Ponieważ miałam okazję już kilkakrotnie zetknąć się z dość nowymi organizacjami polonijnymi, funkcjonującymi właśnie w różnych krajach, na przykład w Grecji, które mają kłopoty z uzyskaniem wsparcia na edukację polskich dzieci mimo występowania o finansowanie – także do Senatu. To jakieś nowe, młode inicjatywy, które przegrywają z organizacjami, które w sposób rutynowy od lat otrzymują te fundusze. Natomiast tym nowym – taka jest opinia – jest trudniej się przebić i takie środki otrzymać. W związku z tym chciałabym tutaj prosić o wrażliwość. I o to, żeby jednak te nowe organizacje – zwłaszcza mówię o tych greckich: to jest rzeczywiście pracująca grupa Polaków, nie żadna elita, i dla nich ta edukacja polskich dzieci jest bardzo trudna do przeprowadzenia bez wsparcia. A – jak twierdzą – nie mają żadnego wsparcia ze strony Polski. Tak iż chciałabym taką kwestię podnieść.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję bardzo.Pani minister, bardzo proszę.
Szef KS Ewa Polkowska:
Panie przewodniczący, szanowni państwo, cały czas dokonujemy tej analizy, monitorujemy tak naprawdę szerokość oddziaływania, przekazywania tych środków dla beneficjentów rzeczywistych, czyli organizacji polonijnych. Pamiętajcie państwo, iż wszystkie dotacje w tym obszarze – niezależnie od tego, czy przyznawane, czy wydatkowane z budżetu Kancelarii Senatu, czy z budżetu MSZ, czy z budżetu ministra w dyspozycji ministra nauki, który też ma duży budżet polonijny w swoim zakresie, są tak naprawdę w większym lub mniejszym reżimie prawnym Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.W związku z tym dotacje, które są przekazywane organizacjom polonijnym, są przekazywane za pośrednictwem operatorów, za pośrednictwem lokowanych na prawach polskich organizacji pozarządowych. I tylko te podmioty mogą się ubiegać o dotacje z budżetu państwa, także te, którymi dysponuje Kancelaria Senatu. I to jest tak, iż oczywiście obserwowaliśmy w ostatnich latach taką tendencję w udzielaniu dotacji, iż były to wielkie, wyspecjalizowane podmioty, organizacje lokowane na prawie polskim i Ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. I tak naprawdę rugowanie z ubiegania się o dotacje małych organizacji, małych polskich organizacji pozarządowych, które docierały do takich małych środowisk… W poprzednim roku, kiedy był planowany budżet na ten rok, pani marszałek o tym mówiła, zwracała uwagę.
I chcę powiedzieć, iż wyciągamy wnioski, monitorujemy i w tym roku jest tak, iż aż 256 polskich NGO aplikowało do Senatu, składało wnioski o dotacje. To jest niezmiernie ważne, w związku z tym, iż uznajemy, iż takie zadanie postawiło przed nami też prezydium, iż Kancelaria Senatu też powinna podjąć działania. I to robimy, aby w większym stopniu angażować polskie organizacje, żeby nie tylko specjalizowały się w obszarze pozyskiwania środków i udzielania środków, przekazywania środków organizacjom polonijnym, ale żeby małe organizacje pozarządowe, które są wyspecjalizowane w jakichś działaniach – na przykład edukacyjnych albo skierowanych na jakiś region świata, w którym także są Polacy – wzięły pod uwagę aplikowanie o te środki polonijne. Tak iż jest to przedmiotem naszej troski.
My także stoimy przed bardzo poważnym dylematem, który rozważamy: namówienia tak naprawdę, pewnie w efekcie i państwa, do podjęcia rozmowy o tym, do działań, do inicjatywy ustawodawczej w zakresie prawdopodobnie szerokiej i głębokiej zmiany Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Tak żeby rozważyć, czy nie jest tak, iż na przykład już jest pora, abyśmy dali na przykład – zwłaszcza – organizacjom polonijnym, które działają w krajach Unii Europejskiej, możliwość aplikowania do nas bez pośrednictwa polskich organizacji pozarządowych. Ale to jest dyskusja, która jest dyskusją przed nami, bo musimy też mieć doświadczenia, musimy także być gotowi do tego, żeby odpowiedzieć na wszelkiego rodzaju wątpliwości i pytania związane z ewentualnym ukształtowaniem takiej nowej możliwości w naszym systemie prawnym. Póki co jesteśmy determinowani, regulowani sposobem działania, ograniczeniami, które wynikają z Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. I tak przebiega nasza działalność.
Chciałabym też jeszcze odpowiedzieć panu przewodniczącemu Smolińskiemu, iż my, jako Kancelaria Senatu, ale też na poziomie przewodniczącego senackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, uczestniczymy – na prawach gości, ale uczestniczymy – na bieżąco w pracach zespołu międzyresortowego pod przewodnictwem pani wiceminister Henryki Mościckiej-Dendys w MSZ. Wiedząc o tym, iż są pewne ograniczenia w zakresie możliwości funkcjonowania i działania udzielania dotacji, chcąc, żeby one trafiały rzeczywiście w najlepsze miejsce od najlepiej przygotowanego do tego dysponenta, my ani w 2024 r., ani w tym roku w ogóle nie przyznajemy dotacji na działania inwestycyjne, uznając, iż MSZ jest bardziej wyspecjalizowane – także poprzez korzystanie z możliwości swoich placówek i konsulów w zakresie bliskości działania, realizacji tych działań przez ministerstwo.
Jest więc tak, iż w bardzo dużym stopniu ograniczyliśmy środki na te zadania, które dotyczą szeroko ujętych zadań edukacyjnych, dlatego iż jesteśmy w kontakcie i w porozumieniu z Ministerstwem Edukacji Narodowej, które ma w swojej dyspozycji środki na ten cel. Także przedstawiciel ministra edukacji pracuje w komisji konkursowej w Kancelarii Senatu po to, żeby zadania się nie dublowały, wiedząc o tym, jakie wydatki i o ile większą wiedzę w obrębie polityki państwa w zakresie zabezpieczenia edukacji polonijnej, dedykowanej przez państwo polskie dla dzieci i dla młodzieży, Polaków i Polonii za granicą, ma wyspecjalizowane ministerstwo.
Jeżeli skonstatujemy i będziemy mieli jakąkolwiek informację i sygnał, iż nasze działania się dublują, to będziemy natychmiast reagowali. Tak jak powiedziałam i potwierdzam: do tej pory nie mamy żadnego sygnału, żeby te zadania się dublowały – ani od organizacji polonijnej, ani od naszych partnerów dysponujących tymi środkami w ramach jednego układu zadaniowego w budżecie państwa, czyli spraw zagranicznych. Uznajemy, iż dublowanie się środków, oznaczające brak prawidłowego administrowania tymi środkami także ze strony Kancelarii Senatu, to jest naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Do tej pory takich informacji ani takiej wiedzy nie mamy, nie posiadamy i w związku z tym te procedury nas zabezpieczają w sposób wystarczający, chronią podejmowanie przez nas decyzje. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję uprzejmie.Tak, pani marszałkini jeszcze chciałaby.
Poseł Wanda Nowicka (Lewica):
Tak, ja jeszcze ad vocem. To oczywiście świetny pomysł…Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
To nie jest dyskusja z panią… Dobrze.Poseł Wanda Nowicka (Lewica):
Żeby ustawowo pewne kwestie rozwiązać. Ale, jak wiemy, to może być akurat trudne, choć znakomite. Natomiast moja sugestia jest tutaj taka, żeby w jakiś sposób, zwłaszcza w takich krajach – mówię ciągle o tym przykładzie Grecji – gdzie jest bardzo mało tych organizacji, zaangażować placówkę dyplomatyczną, ambasadę w to, żeby to jakoś weryfikować. Bo ja rozumiem, iż także chodzi o weryfikację – w pierwszej kolejności organizacji i wiarygodności, tego, czy to rzeczywiście nie jest jakiś fake, a także kwestii koordynacji wydawania tych funduszy w jakiś sposób. Myślę, iż można by spróbować takiej koordynacji z MSZ, tak żeby ambasada mogła być bardziej zaangażowana – bo jest zaangażowana, ale oczywiście nie ma tych uprawnień, o których mówimy. To tyle.Szef KS Ewa Polkowska:
Jeśli pan przewodniczący pozwoli, to od razu gwałtownie odpowiem.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Bardzo proszę.Szef KS Ewa Polkowska:
My jesteśmy w stałej koordynacji, w stałym kontakcie z placówkami zagranicznymi, z konsulami i z ambasadami przy realizacji dotacji na całym świecie. Tam, gdzie potrzebujemy wsparcia, tam dostajemy informację. Dla nas to też jest niezmiernie ważne, bo udzielanie środków na opiekę nad Polonią i Polakami za granicą, udzielanie tych dotacji, musi być celowane i ono musi być celowe. To znaczy, musimy mieć pewność, iż środki trafiają w odpowiednie miejsca i zostaną odpowiednio zrealizowane. I jesteśmy absolutnie w stałym kontakcie z placówkami, z konsulami. To jest koordynacja i, jak mówię, ta koordynacja jest już w zakresie przyznawania i rozpatrywania środków na poziomie pracy komisji konkursowej, jeszcze przed podjęciem decyzji, przed opiniowaniem przez komisję senacką i podjęciem decyzji przez prezydium.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję bardzo.Nie widzę więcej zgłoszeń. Zamykam dyskusję.
Przechodzimy do części budżetowej 11 – Krajowe Biuro Wyborcze i części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 17.
Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Krajowego Biura Wyborczego, pana mecenasa Rafała Sikorskiego.
Radca prawny w Krajowym Biurze Wyborczym Rafał Sikorski:
Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.Szanowny panie przewodniczący, szanowne prezydium, szanowne panie i szanowni panowie posłowie, szanowni państwo, szef Krajowego Biura Wyborczego przedstawił Wysokiej Komisji szczegółowe sprawozdanie z wykonania dochodów i wydatków państwa za 2024 r., a tym samym, analogicznie jak było to w przypadku wcześniejszych punktów, za zgodą pana przewodniczącego pozwolę sobie przedstawić syntetyczne, najistotniejsze informacje dotyczące roku sprawozdawczego 2024.
W roku sprawozdawczym w ramach budżetu części 11 przez 49 delegatur i 7 zespołów w ramach centrali KBW finansowana była działalność statutowa KBW oraz zadania związane przede wszystkim z następującymi zadaniami: przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów uzupełniających i przedterminowych do organów jednostek samorządu terytorialnego oraz referendów lokalnych w sprawie odwołania organów jednostek samorządu terytorialnego; przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików wojewódzkich i rad dzielnic dla Miasta Stołecznego Warszawy oraz wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów zarządzonych na dzień 7 kwietnia 2024 r.; przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów do Parlamentu Europejskiego zarządzonych na dzień 9 czerwca 2024 r.; oceną przez Państwową Komisję Wyborczą sprawozdań i informacji o gospodarce finansowej partii politycznych; aktualizacją danych w Centralnym Rejestrze Wyborców jako zadaniem bieżącym, zlecanym gminom.
Szanowny panie przewodniczący, przechodząc do części dotyczących dochodów, chciałbym wskazać w imieniu szefa KBW, pana doktora Rafała Tkacza, iż w ustawie budżetowej na 2024 r. plan dochodów został ustalony w rozdziale 75101 na kwotę 10 tys. zł w paragrafie 0970. Na koniec 2024 r. KBW osiągnęło dochody w łącznej kwocie 317 811 zł 13 gr, co stanowiło 3178% planu. Na osiągnięte dochody wpłynął tytuł, na wysokość którego biuro nie miało wpływu. W szczególności chodziło o: zwrot dotacji niewykorzystanych w 2023 r. przez jednostki samorządu terytorialnego, dokonane po terminie rozliczeń budżetowych wraz z odsetkami; zwroty dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem wraz z odsetkami; zwroty nadpłaconych przez ZUS składek na ubezpieczenia społeczne w zakresie rozliczeń z lat ubiegłych, kar umownych oraz pozostałych odsetek. Szczegółowe omówienie wykonania dochodów przedstawione zostało Wysokiej Komisji w sprawozdaniu ze strony szefa KBW.
Jeżeli chodzi o wydatki w r. 2024., to realizowane były one w następujących rozdziałach: 75101 – Urzędy naczelnych organów władz państwowych kontroli i ochrony państwa; 75107 – Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej; 75108 – Wybory do Sejmu i Senatu; 75109 – Wybory do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, wybory wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz referenda gminne, powiatowe i wojewódzkie; 75110 – Referenda ogólnokrajowe i konstytucyjne; 75113 – Wybory do Parlamentu Europejskiego.
Jeżeli chodzi o wydatki budżetowe w 2024 r., to według ustawy budżetowej zostały ustalone na kwotę 102 556 tys. zł. w rozdziale 75101. Minister finansów, uwzględniając wnioski szefa KBW, zwiększył wydatki z rezerwy celowej budżetu państwa o kwotę 851 644 212 zł, a tym samym łączny plan wydatków po zmianach zamknął się kwotą 754 200 212 zł. o ile chodzi o realizację, KBR zrealizowało wydatki łącznie w wysokości 928 442 328 zł 45 gr, co stanowiło 97,3% planu po zmianach. Niewykorzystane wydatki ze strony KBW wyniosły 25 757 883 zł i dotyczy to przede wszystkim zrealizowanych wydatków z rozdziału 75109 oraz 75113, gdzie niepełne wykorzystanie planu wynikało z faktu, iż w wyborach w niektórych gminach nie zostały utworzone odrębne obwody głosowania, a powstały oszczędności z tytułu diet w związku z powołaniem niepełnych składów komisji obwodowych, a także z tytułu niższych niż zakładano kosztów druku kart do głosowania.
W przypadku wyborów samorządowych w toku kadencji obniżono także dotacje z powodu wyboru radnego bez potrzeby głosowania. Głosowanie nie odbyło się z powodu braku kandydatów. Oszczędności powstały również z tytułu diet w związku z powołaniem niepełnych składów komisji obwodowych w tych wyborach. Wypłacono również z tego tytułu niższe niż planowane wynagrodzenia dla urzędników wyborczych.
Ze względu na przepisy Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych KBW było zobowiązane zabezpieczyć również wydatki na zadania wyborcze, które mogły wystąpić w ostatnich trzech miesiącach roku. Ostatecznie KBW otrzymało środki pieniężne na realizację zadań do 31 grudnia w łącznej kwocie 928 422 328 zł 45 gr. Saldo środków na kontach bankowych jednostek organizacyjnych KBW na koniec grudnia 2024 r. zostało wyzerowane i potwierdzone przez Narodowy Bank Polski. Wszystkie obowiązujące sprawozdania z wykonania budżetu za 2024 r. zostały sporządzone z zachowaniem obowiązujących terminów.
Przechodząc do kwestii zobowiązań – szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, stan zobowiązań niewymagalnych na 31 grudnia ustalony został na łączną kwotę 5 017 006 zł 42 gr. Zobowiązania nastąpiły w rozdziale 75101 i wystąpiły z tytułu naliczonego, dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2024 r. wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne, fundusz pracy i zaliczkę na podatek dochodowy. Pozostałe zobowiązania wynikały z memoriałowego księgowania faktur, które wpływały do jednostek organizacyjnych KBW już w 2025 r., a dotyczyły faktycznych kosztów działalności biura w 2024 r.
Jeżeli chodzi o kwestie zatrudnienia i wynagrodzeń w KBW w 2024 r., to plan zatrudnienia wyniósł 519, łącznie z tak zwaną erką. Na koniec IV kwartału przeciętne wykonanie planu zatrudnienia ukształtowało się na poziomie 486 etatów, a obsadzone zostało 488 etatów. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie osób nieobjętych mnożnikowym systemem wynagrodzenia – łącznie z nagrodami jubileuszowymi i odprawami emerytalnymi, a także dodatkowym wynagrodzeniem rocznym – wyniosło w 2024 r. 10 068 zł 11 gr. Natomiast przeciętne miesięczne wynagrodzenie „erki” – wraz z dodatkami wyborczymi wypłacanymi z rezerwy celowej – wyniosło 11 935 zł.
Przechodząc do kwestii budżetu zdaniowego – panie przewodniczący, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z 28 grudnia 2011 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej w układzie zdaniowym KBW sporządziło roczne sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w układzie zdaniowym Rb-BZ1 za 2024 r. W 2024 r. KBW realizowało zadanie 1.5 – Organizacja i przeprowadzenie wyborów w funkcji 1 – Zarządzanie państwem. Roczne sprawozdanie z wykonania budżetu zadaniowego zostało przekazane ministrowi finansów zgodnie z obowiązującym terminem, to jest w dniu 11 marca 2025 r.
Jeżeli chodzi o rozdział 75101 – Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony państwa, to w ustawie budżetowej na 2024 r. wydatki rozdziału 75101 zostały określone na kwotę 102 556 tys. zł. Z rozdziału 75101 finansowane były zadania zespołów i delegatur KBW oraz ponoszone były wydatki w ramach dotacji celowych w zadaniach zleconych gminom w zakresie aktualizacji danych w Centralnym Rejestrze Wyborców. Wykonanie wydatków w rozdziale 75101 w 2024 r. wyniosło 100 892 041 zł 20 gr, co stanowiło wykonanie planu po zmianach na poziomie 98,4%.
Jeżeli chodzi o wykorzystanie budżetu przyznanego na zadania wyborcze z rezerwy celowej budżetu państwa w części 83, pozycji 17, to na wniosek szefa KBW minister finansów zwiększył wydatki KBW o kwotę 851 644 212 zł odpowiednio na następujące rozdziały: w rozdziale 75107 – Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o kwotę 1000 tys. zł na finansowanie zadań związanych z przygotowywaniem i przeprowadzeniem wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na 2025 r. Wydatki z tej zwiększonej rezerwy celowej wyniosły finalnie 967 096 zł, to jest 96,71% planu po zmianach. Finansowane były: zadania związane z opracowaniem i wsparciem programistycznym przy utworzeniu i aktualizacji systemu wsparcia organizacji wyborów, tak zwanego WOW; opracowanie dokumentacji użytkowej tego systemu na potrzeby organizacji wyborów w 2025 r.; poczynione wydatki inwestycyjne.
Jeżeli chodzi o rozdział 108 – Wybory do Sejmu i Senatu finansowanie zostało zwiększone łącznie o kwotę 5 823 455 zł na zadania związane z przeprowadzeniem w 2023 r. wyborów do Sejmu i Senatu oraz przygotowywaniem przeprowadzenia wyborów uzupełniających do Senatu RP zarządzonych na dzień 21 lipca 2024 r. w okręgu wyborczym 13. Wykonanie wydatków w ramach rozdziału 75108 wyniosło 5 599 100 zł 29 groszy, co stanowiło 96,15% planu po zmianach. Uruchomione środki wydatkowane były na dotacje celowe dla gmin, a także na pokrycie kosztów druku obwieszczeń, nakładek Braille’a, plomb i transportu depozytów z wyborów Sejmu RP i Senatu RP przeprowadzonych w 2023 r. do Archiwum Państwowego, a także na przygotowanie i przeprowadzenie wspomnianych wcześniej przeze mnie wyborów uzupełniających do Senatu w okręgu wyborczym 13 w dniu 21 lipca 2024 r.
Jeżeli chodzi o rozdział 109 – Wybory do rad gmin i powiatów kwota finansowania została zwiększona łącznie o 564 724 998 zł na zadania związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów samorządowych w 2024 r., a także na wybory samorządowe w toku kadencji. Plan po zmianach wyniósł 564 724 998 zł. Wydatki zostały przeznaczone na finansowanie wszystkich zadań wyborczych związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów samorządowych zarządzonych na dzień 7 kwietnia 2024 r. oraz na przeprowadzone w 2024 r. wybory samorządowe w toku kadencji. Na koniec 2024 r. wykonanie budżetu w rozdziale 75109 wyniosło 545 529 685 zł 73 gr, co stanowiło 96,6% planu po zmianach.
Jeżeli chodzi o kwestię merytoryczną, uruchomione środki zostały przeznaczone na: dotacje celowe dla gmin, powiatów, sejmików, województw; zryczałtowane diety dla członków i obwodowych komisji wyborczych, dla mężów zaufania; zryczałtowane diety dla terytorialnych komisji wyborczych; moduły systemu wsparcia organów wyborów w zakresie obsługi wyborów samorządowych; wynagrodzenia urzędników wyborczych; umowy zlecenia; wydatki na dodatki wyborcze; wydatki i składki na ubezpieczenia społeczne; wykonanie i dostawę plomb, etykiet wyborczych; usługę wykonania nakładek na karty do głosowania; wynajem sal; opłaty eksploatacyjne; dostęp do internetu; wydatki związane z usługą obejmującą wydanie ekspertyz; podróże krajowe.
Jeżeli chodzi o rozdział 75110 – Referenda ogólnokrajowe i konstytucyjne, to doszło tutaj do zwiększenia łącznej kwoty 337 408 zł na realizację zadań związanych z przeprowadzeniem w 2023 r. referendum ogólnokrajowego. Plan po zmianach, który wyniósł wskazaną powyżej kwotę, czyli 337 408 zł, przeznaczony został na finansowanie zadań wyborczych związanych z tym referendum i niszczenie dokumentacji niearchiwalnej z referendum ogólnokrajowego przeprowadzonego w 2023 r. oraz na podróże krajowe.
Jeżeli chodzi o rozdział 75113 – Wybory do Parlamentu Europejskiego, to środki zostały zwiększone o kwotę 279 758 351 zł na finansowanie zadań wyborczych związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem zarządzonych na dzień 19 czerwca 2024 r. wyborów do Parlamentu Europejskiego. Łączny plan wydatków części 11 po zmianach na dzień 31 grudnia zamknął się kwotą 954 200 212 zł.
Jeżeli chodzi o blokadę wydatków, to w 2024 r. szef KBW dokonał blokady wydatków w części 11 – Krajowe Biuro Wyborcze odpowiednio w rozdziale 75108 na łączną kwotę 75 359 tys. zł, w rozdziale 75109 na łączną kwotę 4 146 561 zł, w rozdziale 75110 na łączną kwotę 1669 zł i w rozdziale 75113 na łączną kwotę 1 921 216 zł.
Jeżeli chodzi o dotacje celowe na zadania zlecone w 2024 r., KBW finansowało zadania zlecone, udzielając dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego odpowiednio: w rozdziale 75101 z paragrafu 2010 na aktualizację danych w Centralnym Rejestrze Wyborców; w rozdziale 75108, również w paragrafie 2010, na przygotowanie i przeprowadzenie wyborów uzupełniających do Senatu RP w okręgu wyborczym 13 oraz archiwizację dokumentów z wyborów parlamentarnych w 2023 r.; w rozdziale 75109 w paragrafach odpowiednio 2010, 2110, 2210 na wybory do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich, wybory wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, w tym wybory w toku kadencji; w rozdziale 75110 i w paragrafie 2010 na zadania związane z przeprowadzonym w 2023 r. referendum ogólnokrajowym, w tym na niszczenie dokumentów z referendum; w rozdziale 75113, paragraf 2010, na wybory do Parlamentu Europejskiego.
Dyrektorzy delegatur KBW sprawują nadzór i kontrolę merytoryczną nad prawidłowym wykonywaniem zadań finansowanych w ramach dotacji celowych, przyznawanych jednostkom samorządu terytorialnego. W 2024 r. delegatury KBW przeprowadziły łącznie 7547 kontroli wydatków zrealizowanych w ramach przeprowadzanych dotacji celowych jednostek samorządu terytorialnego.
Jeżeli chodzi o wykonanie wydatków majątkowych – to ostatni element sprawozdania – to chciałbym wskazać w imieniu szefa KBW, iż planowane wydatki majątkowe z ustawy budżetowej w 2024 r. wyniosły 3888 tys. zł w rozdziale 75101, w tym, o ile chodzi o plan wydatków majątkowych, to został zwiększony decyzją ministra finansów paragraf 6060 o kwotę 1500 tys. zł. Ogół planu po zmianach wydatków majątkowych według stanu na dzień 31 grudnia 2024 r. wyniósł 5388 tys. zł na zadania związane z organizacją i przeprowadzeniem wyborów. W zakresie wykonania wydatków majątkowych – zostały one zrealizowane na poziomie 5 300 288 zł 59 gr, co stanowi 98,37% planu po zmianach. W budżecie KBW nie zgłaszano również wydatków majątkowych, niezrealizowanych w 2024 r., które nie wygasły z upływem roku budżetowego i w 2024 r. na koniec roku nie wystąpiły zobowiązania z tytułu wydatków majątkowych.
Zostałem poproszony by w imieniu pana ministra Rafała Tkacza przeprosić, iż nie może być osobiście, ale trwa akurat narada szefa KBW ze wszystkimi jego dyrektorami, mająca na celu także wdrożenie pewnych nowych zaleceń, które powstały po wyniku tegorocznej kontroli NIK. W imieniu pana ministra wnoszę do pana przewodniczącego, do szanownej Komisji o przyjęcie sprawozdania KBW z wykonania dochodów i wydatków budżetu państwa za 2024 r. Bardzo dziękuję.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję bardzo.Bardzo proszę panią dyrektor Annę Wojcieszkiewicz o zabranie głosu.
Dyrektor departamentu NIK Anna Wojcieszkiewicz:
Dziękuję bardzo.Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, NIK sformułowała ocenę wykonania budżetu państwa w 2024 r. w części KBW w formie opisowej. Ocenie podlegały w szczególności: realizacja wydatków budżetu państwa, w tym dotacji celowych przekazywanych przez delegatury KBW jednostkom samorządu terytorialnego na organizację i przeprowadzanie wyborów, trybu, w jakim są one udzielane, a następnie rozliczane; sporządzanie rocznych sprawozdań budżetowych oraz sprawozdania o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji za IV kwartał 2024 r.; systemu kontroli zarządczej w zakresie schematy i rzetelności sporządzania sprawozdań oraz prowadzenia ksiąg rachunkowych; nadzoru i kontroli sprawowanych przez dysponenta części.
W 2024 r. badaniem objęto również prowadzenie ksiąg rachunkowych przez centralę KBW. Badanie przeprowadzono w centrali KBW oraz w trzech delegaturach: w Gdańsku, Opolu i Kielcach, gdzie zakres przedmiotowy kontroli został ograniczony do zagadnień wydatków na dotacje. Na podstawie zbadanej próby dotacji stanowiącej ponad 41% kwot dotacji przekazywanych jednostkom samorządu terytorialnego w 2024 r. przez objęte kontrolą delegatury KBW stwierdzono, iż zostały one naliczone w prawidłowej wysokości i przekazane w terminach umożliwiających pełne i terminowe wykonanie zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów.
Niemniej jednak w wyniku tej kontroli stwierdzono, iż w kontrolowanych jednostkach nie zatwierdzano rozliczeń dotacji udzielanych jednostkom samorządu terytorialnego oraz nie publikowano wykazu jednostek otrzymujących dotacje celowe, do czego zobowiązywały przepisy Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Właśnie z uwagi na zakres i skalę tych ustaleń, ponieważ mają one charakter systemowy, wpłynęły obniżająco na sformułowaną przez NIK ocenę.
Szczegółowym badaniem objęto również wykonanie wydatków centrali KBW w wysokości ponad 7000 tys. zł, co stanowiło ponad połowę wydatków tej jednostki. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, iż wydatków dokonywano zgodnie z planem finansowym, środki przeznaczano na zakupy służące realizacji celów jednostki oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami. Środki otrzymane z rezerw celowych również zostały poniesione zgodnie z przeznaczeniem, przede wszystkim na sfinansowanie zadań wyborczych.
Niemniej jednak NIK zwróciła uwagę na fakt, iż dysponent części 11 planował środki finansowe na zadania dotyczące wyborów i referendów niewłaściwej grupie ekonomicznej, zgłaszając je do ministra finansów na etapie planowania budżetu do ujęcia w rezerwie celowej jako wydatki bieżące jednostek budżetowych, zamiast dotacje, na które w przeważającej części były one wydatkowane. Ponadto część środków uruchomionych z rezerwy celowej w łącznej wysokości blisko 1800 tys. zł przeznaczono na wydatki, które w ocenie NIK powinny zostać zaplanowane bezpośrednio w budżecie części 11 – Krajowe Biuro Wyborcze, a nie w rezerwie celowej: m.in. sprzęt komputerowy oraz oprogramowanie.
NIK pozytywnie oceniła prowadzenie przez dysponenta części 11 ksiąg rachunkowych oraz pozytywnie zaopiniowała sporządzone przez dysponenta roczne sprawozdania budżetowe za 2024 r. i sprawozdanie o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji za IV kwartał 2024 r. Stwierdzone w tych obszarach nieprawidłowości zostały w większości usunięte w trakcie kontroli i nie wpłynęły na ocenę ksiąg rachunkowych oraz sprawozdawczości. Szef KBW sprawował nadzór i kontrolę nad całością gospodarki finansowej części 11, stosownie do przepisów art. 175 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Nie zapewnił jednak realizacji przez delegatury ustawowego obowiązku w zakresie trybu zatwierdzeń, rozliczeń, dotacji oraz publikacji wykazu przyznanych dotacji.
Niezależnie od ustaleń odnoszących się do realizacji budżetu państwa w 2024 r., NIK zwróciła też uwagę na potrzebę analizy statusu delegatur KBW pod kątem dostosowania do obowiązujących przepisów prawa w zakresie ustanawiania dysponentów trzeciego stopnia lub podjęcie stosownych kroków w celu zmian tych przepisów.
Dodam jeszcze na koniec, iż szef KBW już odniósł się i przekazał informację o podjętych działaniach w związku z realizacją wniosków ujętych w wystąpieniu pokontrolnym, z którego wynika, iż wnioski te są w trakcie realizacji albo zostały już choćby zrealizowane. Bardzo dziękuję.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję pani dyrektor.Z wypowiedzi pana mecenasa wynikało, iż wasze wnioski są realizowane równolegle.
Dyrektor departamentu NIK Anna Wojcieszkiewicz:
Są, są. Są do zobaczenia na stronie.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Jesteśmy pełni nadziei, iż za rok będzie krócej. Jak co roku.Koreferat przedstawi pan przewodniczący Kazimierz Smoliński. Bardzo proszę, panie przewodniczący.
Poseł Kazimierz Smoliński (PiS):
Dziękuję bardzo.Jak zwykle KBW na podobnej zasadzie bardzo szczegółowo przedstawiło sprawozdanie. Nie będę wchodził w szczegóły związane z poszczególnymi dochodami. Dochody rzeczywiście… o ile tutaj spojrzymy, to można powiedzieć, iż wykonane o 3180% więcej, ale zamiast 10 tys. zł jest 300 tys. zł, więc to nieistotna kwota. Natomiast wydatki? Niewątpliwie trudny rok – ogromne wybory, jedne i drugie, przygotowania do jednych, rozliczanie poprzednich wyborów, przygotowanie do następnych, czyli rozliczanie wyborów parlamentarnych, przygotowanie już do wyborów prezydenckich. To oczywiście bardzo trudny rok.
Biorąc to wszystko pod uwagę, mimo tej formy opisowej, związanej z oceną przez NIK, tu jest takie stwierdzenie, iż „stwierdzone nieprawidłowości dotyczące sprawozdania z ewidencji księgowej z uwagi na charakter formalny nie miały wpływu na ocenę schematy ksiąg rachunkowych oraz danych wykazywanych w sporządzonych przez Krajowe Biuro Wyborcze sprawozdaniach”. Wobec tego wnioskuję o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania KBW z wykonania dochodów i wydatków budżetu państwa za 2024 r. Forma była opisowa, ale – tak jak to NIK stwierdził, nasze Biuro Legislacyjne również – nie miało to wpływu na ocenę schematy ksiąg, które zostały przyjęte jako prawidłowe. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję bardzo.Otwieram dyskusję. Czy ktoś z pań i panów posłów?
Bardzo proszę, pan przewodniczący Głogowski.
Poseł Tomasz Głogowski (KO):
Dziękuję bardzo.Ja króciutko. Może zacznę od uwagi – pan tutaj przedstawił, iż dyrektor jest nieobecny, bo jest na naradzie, którą, jak rozumiem, sam zorganizował. Szef KBW jest zapraszany do Sejmu dwa razy do roku. Wydaje mi się, iż dzisiejsza nieobecność jest jednak niestosowna, kolizja terminów jej nie tłumaczy.
Pozwolę sobie zadać jedno drobne pytanie dotyczące strony PKW, na której wszystkie wyniki są zamieszczane. I ta strona od wielu lat działa dobrze: możemy tam znaleźć wszystko, co chcemy, jak dane komisji obwodowej, jakie były wyniki itd. Natomiast, obserwując stronę w tym roku w dniu wyborów, zarówno w pierwszej, jak i w drugiej turze, te wyniki z poszczególnych komisji, jak tylko trafiały do systemu, to na nią trafiały. Natomiast nie było wyniku całościowego. Wynik całościowy można było obserwować na stronie Poland Elects, polandelects.com, która – jak rozumiem – zasysała dane z waszej strony. Bo skąd, z jakiej innej? Ale dlaczego? Skąd takie niedopatrzenie i skąd taki błąd, iż suma wyników, które już trafiały, nie pojawiła się na waszej stronie? Niedopatrzenie, wydaje się, do szybkiego rozwiązania, bo to błąd techniczny czy merytoryczny przy stworzeniu strony niewytłumaczalny. Dziękuję.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Dziękuję bardzo.Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos?
Panie mecenasie, czy mógłby pan się odnieść?
Radca prawny w KBW Rafał Sikorski:
Zdecydowanie. Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.Zacznę od pytania ze strony pana przewodniczącego. Panie przewodniczący, to choćby nie jest błąd. To jest świadomy zabieg i wynika on z kwestii prawnych. Dopóki wyniki nie są zatwierdzone przez organy wyższego szczebla, to z punktu widzenia PKW są danymi, które mogłyby przedstawiać mylny obraz wyników w danym okręgu, a tym samym w skali całego kraju. Dotychczas więc PKW stała konsekwentnie na stanowisku, iż niezwłocznie po tym, jak ze strony obwodowej komisji wyborczej pojawiają się dane w systemie wsparcia organów wyborów, to – choćby jeszcze przed ich zatwierdzeniem – są one ujawniane opinii publicznej, tak jak są wywieszone na drzwiach komisji wyborczej. Natomiast dane tak zwane generyczne, „generyki”, są dopiero po tym, jak są zweryfikowane i zatwierdzone przez organ wyższego szczebla.
Od razu mówię, iż rozumiem, bo często wpływały do nas głosy – nie tylko ze strony dziennikarzy, ale też obywateli – żeby to zmienić. Natomiast z racji na to, iż PKW sprawuje nadzór nad całym procesem wyborczym, to dopiero w momencie, gdy te dane są zatwierdzone, sprawdzone, mogą być opublikowane. Przecież może być też tak, iż dany protokół będzie cofnięty po jego zatwierdzeniu. Zdarza się. To nie jest sytuacja zupełnie oderwana od rzeczywistości, a wręcz choćby – powiedziałbym – częsta, gdzie po weryfikacji przez komisję, załóżmy wyższego szczebla, dany protokół obwodowej komisji wyborczej wraca do komisji. Ona musi poprawić go w systemie i dopiero wtedy, po zatwierdzeniu wszystkich tych protokołów, mogą być one opublikowane w formie danej zgenerowanej.
I, jak pan przewodniczący zobaczyłby, choćby w trakcie kolejnych ewentualnych wyborów, z chwilą, gdy ostatni protokół jest zatwierdzony, to te dane generyczne sumują się automatycznie w ramach danego obwodu lub okręgu. Mogę powiedzieć, iż tak samo było tutaj w ostatnich wyborach – jak się dany okręg zamknął, to już w jego ramach dane generyczne z całego okręgu były wiadome. Natomiast cały kraj mógł być dopiero podany w momencie, gdy wszystkie okręgi wyborcze zostały zatwierdzone i potwierdzone przez PKW.
Natomiast to, co pan przewodniczący powiedział – oczywiście wiele podmiotów, nie tylko ten podmiot, który pan wymienił, ale różne portale społecznościowe, korzystają z tych danych. My celowo jesteśmy otwarci, o ile o nie chodzi. One są udostępniane w formacie otwartym, tak żeby każdy obywatel mógł na bieżąco śledzić przebieg procesu wyborów wprost w sposób transparentny.
Pan przewodniczący pozwoli, iż odniosę się bardzo krótko do wystąpienia pani dyrektor, bo w ostatnim czasie mieliśmy okazję się z NIK troszeczkę spotykać. Potwierdzę, iż zostało naprawione prawie wszystko, co mogło być naprawione: i w formie prawnej, i jak aktualny stan prawny pozwala. Bo o ile chodzi chociażby o tę informację o dotacjach, to została ona opublikowana 24 czerwca – nie w takiej formie, jak przewiduje ustawa w art. 122, ponieważ szef KBW nie dysponuje prawem wydawania obwieszczeń, natomiast w formie informacji ten obowiązek został zrealizowany w odniesieniu do wszystkich delegatur, z podziałem na każdą delegaturę. To już jest opublikowane. I taka praktyka będzie stosowana od tego roku już w kolejnych latach.
Jeżeli chodzi o kolejne elementy, to tutaj wskażę, iż szefa KBW rozumie stanowisko NIK, o ile chodzi o sposób planowania. Do tej pory to planowanie, które było, nigdy nie spotkało się ze strony NIK z negatywną oceną. Przyjmujemy to jako pewną aktualizację stanowiska ze strony NIK i te planowania będą zmienione. Natomiast informuję, iż zostałem upoważniony do przekazania, iż w odniesieniu do jednego wątku, głównie dotyczącego wydatków majątkowych, to dość istotnie wpłynie na przykład na plany budżetu KBW na 2026 r. Chodzi o rozdział 75101 i wydatki związane. Tutaj, jak wskazała pani dyrektor, były zastrzeżenia NIK, które próbowaliśmy tłumaczyć, natomiast nie spotkało się to z pełną aprobatą, o ile chodzi o sprzęt komputerowy i oprogramowanie.
Wskazujemy, iż w KBW rozdzielaliśmy dotychczas bardzo skrupulatnie zapisy Ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy, te wydatki, które dotyczyły bezpośrednio organizacji i przeprowadzenia wyborów, w tym także na systemy wyborcze związane z przeprowadzeniem wyborów, dodatkowe, równolegle funkcjonujące systemy bezpieczeństwa, które dotyczą wyborów. Te, które dotyczyły bieżącego utrzymania KBW, były finansowane z 75101. Natomiast te, które były dedykowane tylko na organizację i przeprowadzenie wyborów, były finansowane z rezerwy celowej. Zostało to zakwestionowane ze strony NIK. Na przyszły rok zostanie to zaktualizowane, ale zwiększy budżet KBW w 75101 – chcemy tylko poinformować w tym zakresie.
Natomiast, o ile chodzi o kwestię zatwierdzeń i to, co zostało tutaj wskazane, KBW do tej pory stało na stanowisku, iż artykuł 152, o który tutaj bardzo sympatyczną, konstruktywną dyskusję mieliśmy w NIK… o ile chodzi o artykuł 152, te dotacje, których KBW nie udziela na podstawie umowy, tylko udziela na podstawie ustawy, nie podlegają w tym zakresie rygorom zatwierdzenia. realizowane są właśnie prace opracowywania procedury zatwierdzania.
Rozumiem i przekażę panu ministrowi sugestię ze strony pana przewodniczącego w odniesieniu do nieobecności, natomiast narada była zwołana w sposób nadzwyczajny, w związku z – nie ukrywam i mam upoważnienie, by to przekazać – bardzo istotnymi zastrzeżeniami ze strony NIK w zakresie procedury dotacji celowych. Do tej pory to nie budziło wątpliwości. To jest dla nas rewolucja.
Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Panie mecenasie, nie, nie, nie. My tu mamy pewne doświadczenie.Poseł Elżbieta Witek (PiS):
To nie jest debata między NIK a KBW.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Mamy nadzieję, iż poznamy pana szefa i kiedy będziemy rozpatrywać projekt budżetu na 2026 r. pan minister się zjawi. Naprawdę trudno obronić taką sytuację i to nie jest, jak mi się wydaje, jedynie stanowisko pana przewodniczącego Głogowskiego, tylko jakby pan się wsłuchał w to, co inni mówili między wierszami, to też były drobne zastrzeżenia co do tego. I chciałbym przypomnieć starą mądrość, iż cnotą nie jest oszczędność, tylko gospodarność. I celem nie jest to, żeby był jak najmniejszy budżet KBW, tylko żeby kolejnym razem wystąpienie pani dyrektor NIK było jak najkrótsze. My pilnujemy, żeby pieniądze były wydawane gospodarnie i realizowane przez wszystkie jednostki budżetu państwa w sposób efektywny.Czy ktoś jeszcze chciał zabrać głos? Dziękuję bardzo.
Tak, pani dyrektor. Ależ pani dyrektor, naprawdę?
Poseł Anna Paluch (PiS):
Milczenie jest złotem. Wystarczy.Dyrektor departamentu NIK Anna Wojcieszkiewicz:
Ale nie będę się odnosić. Powiem tylko, iż te ustalenia, które przedstawiłam, to są ustalenia po rozpatrzeniu zastrzeżeń przez kolegium NIK.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
O, i gwóźdź do trumny. Dziękuję bardzo.Zamykam dyskusję.
W takim razie rozpatrzyliśmy dzisiaj już wszystkie przewidziane części budżetowe. Przystępujemy do przyjęcia opinii w każdej z tych części.
Zaczniemy od części 01 – Kancelaria Prezydenta i plan finansowy Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta RP. Proponuję pozytywne zaopiniowanie części 01 i planu finansowego Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta RP. Czy jest inna propozycja? Nie. jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, iż Komisja przyjmuje mój wniosek o pozytywną opinię. Nie słyszę sprzeciwu.
Stwierdzam, iż Komisja pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2024 r. w części 01 – Kancelaria Prezydenta i plan finansowy Centrum Obsługi Kancelarii Prezydenta RP.
Przechodzimy do części 03 – Kancelaria Senatu. Proponuję pozytywne zaopiniowanie tej części budżetowej. jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, iż Komisja przyjmuje wniosek o pozytywne zaopiniowanie. Nie słyszę sprzeciwu.
Stwierdzam, iż Komisja pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu państwa na 2024 r. w części 03 – Kancelaria Senatu.
I przechodzimy do Krajowego Biura Wyborczego i części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 17. Czy są jakieś propozycje?
Poseł Elżbieta Witek (PiS):
Była propozycja przewodniczącego.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Była pozytywna?Poseł Kazimierz Smoliński (PiS):
Tak, tak. Była pozytywna.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
W takim razie jednak poproszę państwa o głosowanie. Ja się sprzeciwię.Tak. Wniosek jest pozytywny.
Kto z pań i panów posłów jest za pozytywnym zaopiniowaniem sprawozdania z wykonania budżetu na 2024 r. w części 11 – Krajowe Biuro Wyborcze i części budżetowej 83 – Rezerwy celowe w zakresie pozycji 17? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję bardzo. Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników.
Głosowało 12 posłów. Za – 10, nikt nie był przeciw, wstrzymało się – 2.
Stwierdzam, iż Komisja pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu państwa na 2024 r. w części 11 – Krajowe Biuro Wyborcze i w części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 17.
Przechodzimy do drugiej części dzisiejszego posiedzenia. A, przepraszam, jeszcze poseł referent na posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Proszę o zgłaszanie kandydatur.
Poseł Kazimierz Smoliński (PiS):
Pan przewodniczący.Poseł Anna Paluch (PiS):
Przewodniczący niech się poświęci.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Wszystkie trzy?Poseł Kazimierz Smoliński (PiS):
Do wszystkich części pan przewodniczący.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Tak, dobrze.Czy są inne propozycje? Nie ma. jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, iż Komisja wybrała mnie na posła referenta tych części budżetowych przed Komisją Finansów Publicznych. Nie słyszę.
Stwierdzam, iż Komisja wybrała mnie na posła referenta.
Punkt drugi, który obejmuje plan pracy na drugie półrocze. Czy są uwagi? To jest nasz plan pracy. Nie ma uwag co do naszego planu?
Poseł Elżbieta Witek (PiS):
Do czego?Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Nasz plan pracy na drugie półrocze.Poseł Elżbieta Witek (PiS):
Jest jakiś plan pracy?Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Został dostarczony w materiałach.Poseł Elżbieta Witek (PiS):
Zaćmienie przez tę pogodę.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Ciśnienie, tak. Jestem meteopatą. Bardzo mocno i w krótkim czasie spadło, to prawda.Poseł Elżbieta Witek (PiS):
Żartuje pan.Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Nie, naprawdę spadło.Jeśli nie ma uwag i jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, iż Komisja przyjęła plan pracy na drugie półrocze 2025 r. Nie widzę.
Stwierdzam, iż Komisja przyjęła plan pracy na drugie półrocze 2025 r.
Na tym wyczerpaliśmy porządek dzisiejszego drugiego posiedzenia.
Zamykam posiedzenie. Dziękuję państwu.
Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska (KO):
Jutro jest posiedzenie o godzinie 11.00?Przewodniczący poseł Jarosław Urbaniak (KO):
Jutro jest posiedzenie o godzinie 11.00 w sali 04, pod jezdnią. Do widzenia.« Powrótdo poprzedniej strony