2 tygodni temu
Ochrona dzieci i młodzieży przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz wszelkich nowych wyrobów – zarówno tych zawierających nikotynę, jak i beznikotynowych są przedmiotem wystąpienia Rzeczniczki Praw Dziecka do kluczowych instytucji publicznych.
Monika Horna-Cieślak skierowała pisma 14 kwietnia do Głównego Inspektora Sanitarnego, Prezesa UOKiK i Prezesa Biura ds. Substancji Chemicznych. Poprosiła również szefa Krajowej Administracji Skarbowej, Komendanta Głównego Policji oraz Prokuratora Krajowego o wskazanie ich stanowisk i działań zainicjowanych wobec postulatów Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy (NIZP PZH-PIB).
Instytut postuluje szybkie i skuteczne ograniczenie dostępności jednorazowych e-papierosów na rynku polskim ze względu na ich udokumentowane zagrożenia zdrowotne, zwłaszcza dla młodzieży, oraz konieczność wsparcia legislacyjnego i badawczego w tym zakresie.
Jednym z zagadnień szczególnie niepokojących Rzeczniczkę jest sięganie przez dzieci i młodzież po produkty przeznaczone do palenia lub wapowania: e-papierosy jednorazowe (z ang. disposable vapes lub disposable e-cigaretes), waporyzatory, e-papierosy oraz saszetki z nikotyną lub nikotyną syntetyczną (tzw. snusy).
Ponad połowa (55 proc.) młodych osób poniżej 20. roku życia sięgnęła przynajmniej raz po papierosa lub e-papierosa. Zdecydowana większość (67 proc.) próbowała zarówno papierosów tradycyjnych, jak i e-papierosów. Małoletni nie mają też większego kłopotu z zakupem e-papierosa. Samodzielnie – mimo formalnego prawnego zakazu takiej sprzedaży – kupuje je aż 56 proc. palących 16- i 17-latków, głównie w sklepach z e-papierosami, kioskach i supermarketach.
– Pomimo obowiązującego zakazu sprzedaży osobom poniżej 18 r.ż. większość niepełnoletnich uczniów (57 proc.) dokonuje zakupów wyrobów z nikotyną osobiście w sklepie stacjonarnym. Co dziewiąty uczeń deklaruje zakup takich produktów w Internecie, również mimo zakazu sprzedaży takich produktów na odległość – podkreśliła Monika Horna-Cieślak.
W 2023 r. w Biurze RPD przeanalizowano sprawę nadużyć w promocji podgrzewaczy tytoniu i możliwych nieprawidłowości występujących w związku z marketingiem tych nowatorskich wyrobów tytoniowych. W efekcie sformułowano wniosek, iż Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych zasadniczo reguluje promocję wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych, pojemników zapasowych lub rekwizytów tytoniowych. Jednak pojawianie się nowatorskich wyrobów tytoniowych, jak podgrzewane wyroby tytoniowe i ich podgrzewacze determinuje konieczność dostosowania regulacji prawnych w tym zakresie do zmian rynkowych.
Od lutego 2024 r. Rzeczniczka Praw Dziecka monitoruje etapy opracowywania i wprowadzenia regulacji prawnych ograniczających dostęp do wyrobów tytoniowych i nowych wyrobów do palenia, w szczególności w zakresie wprowadzenia zakazu sprzedaży jednorazowych e-papierosów.
Monika Horna-Cieślak niezmiennie zapewnia o gotowości i chęci współpracy we wszelkich działaniach na rzecz ochrony zdrowia dzieci i młodzieży.
Pismo do Komendant Główny Policji
Pismo do Krajowej Administracji Skarbowej
