Siedem organizacji z branży cyfrowej i telekomunikacyjnej przygotowało mapę drogową reformy systemu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Chcą tym samym skończyć z niesprawiedliwymi opłatami.
Organizacje zbiorowego zarządu prawami autorskimi zwiększyły przychody o 35 procent w latach 2019-2023, osiągając ponad 4 miliardy złotych, podczas gdy sektor mediów i rozrywki odnotował spadek o 4 procent. Ta dysproporcja skłoniła siedem organizacji z branży cyfrowej i telekomunikacyjnej do opracowania własnej wizji reformy systemu tantiem.
Bogdan Łaga, prezes Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej, krytykuje obecny system jako niezrównoważony i niesprawiedliwy. Szczególnie niepokojące jest zwiększanie przychodów przez organizacje pobierające opłaty w imieniu twórców przy jednoczesnym wzroście puli środków niewypłaconych uprawnionym beneficjentom.

Branża proponuje sześć kluczowych zmian. Pierwsza dotyczy ustawowego ograniczenia wysokości tantiem i oparcia ich wyłącznie na rzeczywistych przychodach z eksploatacji konkretnych utworów. Obecny model często prowadzi do podwójnego naliczania opłat, szczególnie w płatnej telewizji. Nowy mechanizm ma premiować inwestycje w rozwój krajowego rynku.
Druga propozycja to model „One Stop Shop”, umożliwiający przedsiębiorcom zawarcie jednej umowy z wybraną organizacją i dokonanie pojedynczej zbiorczej płatności. w tej chwili przedsiębiorcy muszą zawierać oddzielne porozumienia z wieloma organizacjami, co generuje niepotrzebne koszty administracyjne.
Trzeci obszar reformy dotyczy zwiększenia przejrzystości zarządzania środkami. Użytkownicy mieliby otrzymać dostęp do informacji o podziale opłat, identyfikacji beneficjentów i faktycznej części trafiającej do twórców. Branża postuluje też ujednolicenie terminów przedawnienia do trzech lat oraz utworzenie państwowego nadzoru.
Wszystkie siedem postulatów obejmuje:
- Uczciwe i sprawiedliwe naliczanie tantiem
- Przejrzyste i transparentne ustalanie stawek
- Wprowadzenie systemu „One Stop Shop”
- Prawo do informacji
- Spójne terminy przedawnienia
- Lepsze stosowanie prawa
Teresa Wierzbowska, prezeska Związku Pracodawców Pryvanych Mediów Lewiatan, podkreśla, iż reforma nie jest wymierzona przeciwko twórcom. Twórcy zasługują na wsparcie, ale nie może się ono odbywać kosztem przedsiębiorców inwestujących w rozwój polskich treści. Propozycje zostaną zaprezentowane podczas Ogólnopolskiej Konferencji Operatorów Komunikacji Elektronicznej w Sopocie, która odbędzie się w dniach 26-28 maja.