Ważna zmiana dla spadkobierców. Chodzi o zapłatę podatku

Zdjęcie: Szczerze o pieniądzach


Ministerstwo Finansów planuje zmianę momentu powstania tzw. obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku. Decydować ma data uzyskania dokumentów potwierdzających przyjęcie spadku, a nie samo jego przyjęcie.


Obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn będzie powstawał w chwili uzyskania dokumentów potwierdzających przyjęcie spadku, a nie - jak w tej chwili - z chwilą jego przyjęcia - wynika z projektu nowelizacji ustawy o podatku od spadku i darowizn.


Opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn


W piątek na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wśród zmian, jakie ma wprowadzić nowelizacja, jest doprecyzowanie momentu powstania obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku i skorelowanego z nim obowiązku złożenia zeznania podatkowego. w tej chwili bowiem podatnik często po prostu nie wie, iż otrzymał spadek.Reklama


"(...) oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku - a brak takiego oświadczenia w tym terminie jest równoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, iż spadkobierca może przyjąć spadek w sposób nieuświadomiony, a więc zrealizowanie przez podatnika obowiązków takich jak złożenie zeznania w terminie miesiąca od dnia przyjęcia spadku, jest de facto niewykonalne. Ma to szczególnie negatywne skutki dla podatnika, biorąc pod uwagę konsekwencje karnoskarbowe" - czytamy w uzasadnieniu projektu.


Bez takich dokumentów spadkobierca nie może być stroną postępowania podatkowego


Poza tym - jak wskazano - choć zgodnie z Kodeksem cywilnym nabycie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy, to spadkobierca musi uzyskać postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia, aby móc występować przed organami skarbowymi. Bez tych dokumentów spadkobierca nie może być stroną postępowania podatkowego.
"Z powyższych względów proponuje się (...) przyjęcie, iż obowiązek podatkowy przy nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych w drodze dziedziczenia powstanie z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego" - wyjaśnili autorzy projektu.
Według resortu finansów, rozwiązanie takie jest bezsprzecznie korzystne dla podatników, gdyż jednoznacznie wiąże moment powstania obowiązku podatkowego z formalnym uzyskaniem dokumentu (pisma) potwierdzającego status spadkobiercy i legitymację do działania przed organem podatkowym oraz dodatkowo wydłuża czas na złożenie zeznania podatkowego (moment ten jest późniejszy niż chwila przyjęcia spadku).


W projekcie znalazły się także przepisy dotyczące terminu składania zeznania podatkowego w sytuacji, kiedy już podatnik przejmie spadek i uzyska konieczne dokumenty. MF zaproponowało wskazanie wprost, iż deklarację należy złożyć w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Ministerstwo umieściło w projekcie także przepisy mające na celu wprowadzenie możliwości przywrócenia terminu do zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych oraz terminu do zgłoszenia nabycia w drodze dziedziczenia lub zapisu windykacyjnego własności przedsiębiorstwa.


Członkowie najbliższej rodziny są zwolnieni od podatku od spadków i darowizn


W uzasadnieniu wyjaśniono, iż członkowie najbliższej rodziny zwolnieni są od podatku od spadków i darowizn pod warunkiem terminowego zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych adekwatnemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Termin ten nie podlega przywróceniu w oparciu o przepisy Ordynacji podatkowej, a niezłożenie zgłoszenia w terminie powoduje utratę zwolnienia i opodatkowanie nabytego spadku, czy darowizny.
MF wskazało, iż mimo 6-miesiącznego terminu na zgłoszenie "występują sytuacje losowe, które uniemożliwiają dochowanie tego terminu z powodów niezawinionych przez podatnika". Dodało, iż podobna sytuacja ma miejsce w przypadku niezgłoszenia przez nabywcę nabycia w drodze dziedziczenia lub zapisu windykacyjnego własności przedsiębiorstwa lub udziału w nim.
Resort zaproponował w związku z tym, by terminy były przywracane na wniosek podatnika, o ile uprawdopodobni on, iż niezachowanie terminu nastąpiło bez jego winy.
Dodatkowo w projekcie znalazły się przepisy, których celem jest możliwość wzruszenia decyzji organu podatkowego, jeżeli odmówi on podatnikowi przywrócenia terminu do złożenia zgłoszenia i o ile w wyniku wniesienia przez podatnika do sądu administracyjnego skargi na takie postanowienie, termin ten zostanie przywrócony. Zgodnie z projektem jeżeli termin zostanie przywrócony w wyniku orzeczenia sądu, możliwe będzie uchylenie decyzji odmownej organu podatkowego i umorzenie podstępowania podatkowego.
Projektowana ustawa ma wejść w życie w 14 dni od jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
***