Wsparcie dla szpitali po powodzi

Podstawa prawna wydania projektu rozporządzenia

Projektowane rozporządzenie stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 137 ust. 2 ustawy z 27.8.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 146), na mocy którego zostało wydane rozporządzenie Ministra Zdrowia z 8.9.2015 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 400; dalej: OgWarUmówŚOZR).

Wydłużenie okresu rozliczeniowego w związku ze skutkami powodzi

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, szpitale otrzymujące środki finansowe w ramach ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej są zobowiązane do ich rozliczenia do końca bieżącego roku. W praktyce jednak realizacja tego obowiązku może napotkać istotne trudności – zwłaszcza w przypadku placówek, których działalność została czasowo wstrzymana na skutek nadzwyczajnych okoliczności. Sytuacja taka może uniemożliwić pełne wykonanie kontraktu, a tym samym – terminowe rozliczenie przyznanego ryczałtu.

Na gruncie w tej chwili obowiązującego § 3bb ust. 1 OgWarUmówŚOZR, w przypadku świadczeniodawców realizujących umowy na obszarze objętym przepisami wydanymi na podstawie art. 1 ust. 2 ustawy z 16.9.2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 654), dyrektor adekwatnego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: NFZ) jest zobowiązany na wniosek świadczeniodawcy przedłużyć termin rozliczenia wskazany w § 3b ust. 6 OgWarUmówŚOZR oraz § 3ba ust. 6 OgWarUmówŚOZR – do dnia zakończenia okresu rozliczeniowego kończącego się 31.12.2025 r.

Projektowane rozporządzenie zakłada wydłużenie powyższego terminu do 31.12.2026 r. Proponowana zmiana ma na celu umożliwienie placówkom, które przez cały czas nie są w stanie realizować świadczeń w pełnym zakresie, skuteczne rozliczenie otrzymanych środków. Brak takiej możliwości mógłby bowiem skutkować poważnymi trudnościami finansowymi, a w konsekwencji – osłabić zdolność tych podmiotów do odbudowy potencjału operacyjnego oraz wznowienia pełnej działalności.

W celu zwiększenia elastyczności rozliczeniowej projekt przewiduje również dodanie do § 3bb OgWarUmówŚOZR nowego ust. 3. Zgodnie z jego brzmieniem, w ramach rozliczenia będą mogły zostać uwzględnione także jednostki sprawozdawcze wykonane i wykazane w dokumentach rozliczeniowych za 2026 r. – w liczbie przekraczającej jednostki stanowiące podstawę do wyliczenia ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej na ten okres. Rozwiązanie to ma zapewnić dodatkową możliwość rozliczenia świadczeń ponad zaplanowaną pierwotnie wartość, w przypadku ich rzeczywistego wykonania.

Rozwiązanie proponowane w zmienionym § 3bb ma na celu ochronę sytuacji finansowej świadczeniodawców realizujących świadczenia w ramach podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej, którzy ucierpieli w wyniku powodzi, jaka nawiedziła tereny południowo-zachodniej Polski we wrześniu 2024 r.

Doprecyzowanie zasad zaliczania jednostek sprawozdawczych

Jednocześnie zmianie podlega § 3bb ust. 2 OgWarUmówŚOZR, ponieważ jego dotychczasowe brzmienie wskazuje, iż dopiero jednostki sprawozdawcze wykonane i ujęte w dokumentach rozliczeniowych za 2025 r., w liczbie przekraczającej sumę jednostek stanowiących podstawę ustalenia wysokości ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej na 2025 r. oraz jednostek wskazanych w § 3b ust. 7 OgWarUmówŚOZR i § 3ba ust. 7 OgWarUmówŚOZR, mogłyby zostać zaliczone na poczet odrobienia:

– kwot wypłaconych w 2023 r. zgodnie z § 3b ust. 1 OgWarUmówŚOZR, pozostałych do rozliczenia w 2025 r., oraz
– kwot wypłaconych w 2024 r. zgodnie z § 3ba ust. 1 OgWarUmówŚOZR, pozostałych do rozliczenia w 2025 r.

Dodatki do ryczałtu za nadwykonania

Dodanie § 3da do OgWarUmówŚOZR ma na celu umożliwienie wypłaty w 2025 r. specjalnych dodatków do ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej dla tych świadczeniodawców, którzy za poprzedni okres rozliczeniowy (2024 r.) wykazali tzw. nadwykonania ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej.

Dodatki te mają wynosić 27% wartości wypracowanych nadwykonań, z jednoczesnym uwzględnieniem:

Tryb przekazania środków finansowych i brak potrzeby przepisów przejściowych

Świadczeniodawcy otrzymają dodatkowe środki w postaci jednorazowej wypłaty, która nastąpi po wejściu w życie projektowanego rozporządzenia. Z uwagi na ten jednorazowy charakter nie zachodzi potrzeba wprowadzania regulacji przejściowych.

Przepis dostosowujący umożliwiający aneksowanie umów

W § 2 projektu rozporządzenia zawarto przepis dostosowujący, zgodnie z którym Prezes NFZ, w terminie 7 dni od dnia wejścia w życie rozporządzenia, zaproponuje świadczeniodawcom odpowiednie zmiany w umowach o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Jest to niezbędne dla przekazania dodatkowych środków przewidzianych w dodanym § 3da OgWarUmówŚOZR.

Etap legislacyjny

Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej został opublikowany w Rządowym Centrum Legislacji 16.4.2025 r. w tej chwili podlega on konsultacjom publicznym. Zgodnie z brzmieniem projektu rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia jego ogłoszenia.