21 godzin temu
Ministerstwo Infrastruktury odpowiedziało na prośbę Rzeczniczki Praw Dziecka o przedstawienie analiz, rekomendacji oraz propozycji zmian legislacyjnych dotyczących wykluczenia transportowego dzieci i młodzieży.
Monika Horna-Cieślak w piśmie z 2 czerwca 2025 r. do Ministerstwa Infrastruktury wyraziła zaniepokojenie wynikami Raportu UNICEF Polska pt. „Wykluczenie transportowe dzieci i młodzieży w Polsce”, dotyczącego sytuacji osób w wieku 12-19 lat. Według niego 14 proc. dzieci i młodzieży jest zagrożonych wykluczeniem transportowym, a 30 proc. uczniów ma poczucie, iż dostęp do transportu zbiorowego jest problemem w ich miejscu zamieszkania.
Koniec z wykluczeniem transportowym młodych osób
Równe szanse dla wszystkich
RPD wskazała, iż w przypadku dzieci, a szczególnie młodzieży, szeroko rozumiany transport i dostęp do niego to jeden z kluczowych elementów kształtujących ich funkcjonowanie społeczne. Mowa tu o dostępie do edukacji, kultury, oferty sportowej i rekreacyjnej, czy kształtowaniu relacji społecznych i uczestnictwie w życiu publicznym.
– Dzieci wykluczone transportowo nie mają takich samych szans, jak rówieśnicy i nie mogą w pełni wykorzystywać swojego potencjału. Może to również wpływać negatywnie na ich kondycję psychiczną – podkreśliła Rzeczniczka. I dodała, iż zgodnie z Konwencją o prawach dziecka, każda młoda osoba ma prawo do edukacji, rozwijania talentów, uczestnictwa w zajęciach kulturalnych i rekreacyjnych oraz do wypoczynku.
Odpowiedź resortu
W odpowiedzi nadesłanej 27 lipca resort poinformował, iż Minister Infrastruktury powołał Zespół Ekspercki ds. przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu jako organ pomocniczy, którego celem było opracowanie propozycji zmian w przepisach dotyczących rozwoju transportu zbiorowego.
– Posiedzenia Zespołu odbyły się w dniach 30 października i 4 grudnia 2024 r. oraz 21 marca 2025 r. – wskazał w piśmie wiceminister Stanisław Bukowiec. Wiceminister przewodniczył pracom zespołu jako Pełnomocnik Rządu ds. Przeciwdziałania Wykluczeniu Komunikacyjnemu. Uczestnikami posiedzeń zespołu byli eksperci zewnętrzni, specjaliści ds. transportu publicznego i reprezentanci samorządów.
Rekomendacje
Zespół zarekomendował ustanowienie roli integratora transportu publicznego – instytucji odpowiedzialnej za koordynację przewozów na danym obszarze, wyposażonej w odpowiednie kompetencje i zasoby. Plany transportowe powinny swoim zasięgiem obejmować całe terytorium kraju, aby wspierać rozwój spójnego systemu komunikacji publicznej. Wskazano na potrzebę otwartości na dobre praktyki i innowacje – zarówno te pochodzące z zagranicy, jak i krajowe – oraz wdrażania nowoczesnych rozwiązań cyfrowych i organizacyjnych.
Projekt ustawy
Na podstawie powyższych rekomendacji Ministerstwo Infrastruktury przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz niektórych innych ustaw, który 5 maja 2025 r. został wpisany do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów (UD232).
W projekcie przewidziano wprowadzenie definicji „wykluczenia komunikacyjnego”, co ma na celu uporządkowanie pojęć i ułatwienie identyfikacji obszarów wymagających wsparcia transportowego. Marszałkowie województw zostaną ustanowieni integratorami przewozów w swoich regionach. Nowe przepisy wprowadzają także możliwość realizacji transportu na żądanie, co stanowi odpowiedź na potrzeby mieszkańców terenów o szczególnej specyfice demograficznej. Takie przewozy będą realizowane w gminach, na obszarach o niskim zaludnieniu, dla pasażerów najbardziej narażonych na wykluczenie komunikacyjne, np. dla osób starszych, poddawanych długotrwałemu leczeniu, dzieci i młodzieży, na określonej trasie.
Projekt zakłada też, iż każda linia komunikacyjna dofinansowana z Funduszu przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu będzie obsługiwana co najmniej trzema parami kursów dziennie – porannym, południowym i wieczornym – również w weekendy i dni ustawowo wolne od pracy. Publiczny transport zbiorowy powinien zapewniać co najmniej połączenia pomiędzy miastem będącym siedzibą wojewody i sejmiku województwa a miejscowościami będącymi siedzibami władz powiatów w danym województwie, a także połączenia między siedzibami gmin wchodzących w skład powiatu a siedzibą jego władz.
