Stanowisko WSA w Lublinie
WSA w Lublinie postanowieniem z 12.2.2025 r. odrzucił skargę D.S. i L.S. (dalej łącznie: Skarżący) na postanowienie Wojewody Lubelskiego (dalej: Organ) z 6.11.2024 r. w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania T.S. i G.S. W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia WSA w Lublinie stwierdził, iż skarga Skarżących podlega odrzuceniu na podstawie art. 220 § 3 ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej: PostAdmU) ze względu na to, iż nie uzupełniono jej braku fiskalnego – nie uiszczono wpisu sądowego od skargi. Ponadto WSA w Lublinie wskazał, iż jedna ze skarg (tj. skarga L.S.) podlega odrzuceniu również na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 PostAdmU z tego względu, iż nie uzupełniono jej braku formalnego – nie przedłożono prawidłowego pełnomocnictwa do reprezentowania ww. Skarżącego w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym.
Stanowisko Skarżących
Na powyższe postanowienie zażalenie złożyli Skarżący, wnosząc o jego zmianę i przyjęcie skargi do rozpoznania. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucili błędne uznanie, iż w zakreślonym terminie nie uzupełniono braku fiskalnego skargi w postaci opłaty od skargi. W uzasadnieniu zażalenia rozwinięto argumentację na poparcie ww. zarzutu.
Stan prawny
NSA uznał, iż przedmiotowe zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Dla uzasadnienia zajętego stanowiska NSA w pierwszej kolejności odniósł się do stanu prawnego znajdującego zastosowanie w sprawie i wskazał, iż po pierwsze zgodnie z art. 220 § 1 PostAdmU sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie zostanie uiszczona należna opłata. W tym przypadku, z zastrzeżeniem art. 220 § 2 i 3 PostAdmU, przewodniczący wzywa wnoszącego pismo, aby pod rygorem pozostawienia pisma bez rozpoznania uiścił opłatę w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. W razie bezskutecznego upływu tego terminu przewodniczący wydaje zarządzenie o pozostawieniu pisma bez rozpoznania. Z kolei stosownie do art. 220 § 1 PostAdmU skarga, skarga kasacyjna, zażalenie oraz skarga o wznowienie postępowania, od których pomimo wezwania nie został uiszczony należny wpis, podlegają odrzuceniu przez sąd. Z treści powyższej regulacji wynika – jak wskazał NSA – zatem jednoznacznie, iż bezskuteczny upływ terminu zakreślonego w wezwaniu do uiszczenie wpisu od skargi skutkuje odrzuceniem wniesionej skargi.
Brak fiskalny skargi
Następnie NSA odniósł ww. ustalony stan prawny do stanu faktycznego ustalonego w rozpatrywanej sprawie. NSA wskazał, iż – jak wynika wprost z akt sprawy – zarządzeniem z 16.1.2024 r. Przewodniczący Wydziału II WSA w Lublinie wezwał Skarżących do uiszczenia solidarnie wpisu sądowego od skargi w kwocie 100 zł – w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia skargi. Odpis tego zarządzenia został prawidłowo doręczony pełnomocnikowi Skarżących 24.1.2025 r., co wynika wprost z treści zwrotnego potwierdzenia odbioru znajdującego się w aktach sprawy. W praktyce oznacza to, iż 7-dniowy termin na uiszczenie wpisu sądowego od skargi upłynął 31.1.2025 r. Jednocześnie NSA zaznaczył, iż analiza akt sprawy nie pozwala na ustalenie, iż w powyższym terminie wpis sądowy w kwocie 100 zł został uiszczony. W konsekwencji powyższego (tj. ustalenia bezskutecznego upływu terminu na uzupełnienie braku fiskalnego skargi) WSA w Lublinie – działając na podstawie art. 230 § 1 PostAdmU – zasadnie odrzucił przedmiotową skargę jako pismo nieopłacone.
Jednocześnie NSA odniósł się do dołączonej przez pełnomocnika Skarżących do wniesionego zażalenia kopii potwierdzenia przelewu, która – w ocenie pełnomocnika Skarżących – ma stanowić dowód w sprawie potwierdzający fakt uiszczenia wpisu sądowego od niniejszej skargi. W tym kontekście NSA zauważył jednak, iż przedmiotowa sprawa była prowadzona pod sygn. akt II SA/Lu 23/25, nie zaś II SA/Lu 24/25, jak zdaje się błędnie sugerować pełnomocnik Skarżących. Z dołączonego do zażalenia potwierdzenia przelewu wynika bowiem, iż wpis został uiszczony do sprawy o właśnie tej sygnaturze (tj. II SA/Lu 24/25), a więc innej niż przedmiotowa sprawy Skarżących. Dokument ten nie stanowi zatem potwierdzenia uiszczenia wpisu sądowego od skargi w niniejszej sprawie.
Brak formalny skargi – brak adekwatnego dokumentu pełnomocnictwa
Nie budzi również wątpliwości NSA to, iż WSA w Lublinie prawidłowo wskazał, iż nie uzupełniono także braku formalnego jednej ze skarg (tj. skargi L. S.) w postaci braku pełnomocnictwa. Warto w tym miejscu – zdaniem NSA – przywołać adekwatny w sprawie stan prawny i zauważyć, iż zgodnie z art. 37 § 1 PostAdmU pełnomocnik obowiązany jest przy pierwszej czynności procesowej dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo z podpisem mocodawcy lub wierzytelny odpis pełnomocnictwa. Ponadto NSA wskazał, iż adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy, a także doradca podatkowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie, a sąd może w razie wątpliwości zażądać urzędowego poświadczenia podpisu strony. Zgodnie natomiast z art. 46 § 3 PostAdmU do pisma należy dołączyć pełnomocnictwo lub jego wierzytelny odpis, o ile pismo wnosi pełnomocnik, który w danej sprawie nie złożył jeszcze tych dokumentów przed sądem. NSA wskazał również na ustawowy tryb konwalidacji braków formalnych i poinformował, iż o ile pismo strony nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych, przewodniczący wzywa stronę do jego uzupełnienia lub poprawienia w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia pisma bez rozpoznania, chyba iż ustawa stanowi inaczej (art. 49 § 1 PostAdmU). W myśl natomiast art. 58 § 1 pkt 3 PostAdmU, wskazującego konsekwencję braku terminowego uzupełnienia braku formalnego skargi, sąd odrzuca skargę, gdy nie uzupełniono w wyznaczonym terminie braków formalnych skargi.
Przenosząc powyżej ustalony stan prawny dotyczący braków formalnych pisma procesowego, jakim jest skarga, a także trybu ich konwalidacji i konsekwencji proceduralnych braku ich uzupełnienia na grunt rozpatrywanej sprawy, NSA wskazał, iż pełnomocnik L. S. nie dołączył do skargi składanej w jej imieniu pełnomocnictwa, wobec czego pismem z 20.1.2025 r. został wezwany do uzupełnienia przedmiotowego braku przez złożenie pełnomocnictwa lub jego uwierzytelnionego odpisu do działania w imieniu ww. Skarżącej przed wojewódzkim sądem administracyjnym lub przed sądami administracyjnymi, zgodnie z art. 35 PostAdmU, w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia skargi. W wyznaczonym terminie złożono co prawda dwa pełnomocnictwa, ale przedłożone pełnomocnictwo udzielone przez Skarżącego L. S. obejmowało wyłącznie upoważnienie do reprezentowania skarżącego „w postępowaniu administracyjnym i cywilnym nieprocesowym i procesowym przed sądem I i II instancji i wszystkimi organami postępowania, a także przed wszystkimi podmiotami biorącymi udział w ww. postępowaniach”. Odnoszą się do przytoczonej treści ww. dokumentu, NSA uznał, iż należy przyznać rację WSA w Lublinie, który wskazał, iż przedmiotowe pełnomocnictwo nie obejmowało swoim zakresem upoważnienia do działania w imieniu ww. Skarżącego w postępowaniu przed sądem administracyjnym, które nie jest bowiem ani postępowaniem administracyjnym, ani cywilnym. Innymi słowy w sprawie nie złożono prawidłowego pełnomocnictwa. Niezłożenie zatem takiego (tj. prawidłowego pod względem zakresu) pełnomocnictwa musiało skutkować odrzuceniem skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 PostAdmU, jak prawidłowo stwierdził WSA w Lublinie. Z powyższych względów NSA, działając na podstawie art. 184 PostAdmU i art. 197 § 1 i 2 PostAdmU, orzekł jak w sentencji, tj. oddalił zażalenie na postanowienie WSA w Lublinie.
Odnosząc się do stanu faktycznego rozpatrywanej sprawy, NSA wypowiedział się na temat braku fiskalnego skargi w postaci braku uiszczenia wpisu sądowego od tego pisma w ogóle, a także braku formalnego ww. skargi polegającego na braku załączenia do niej prawidłowego (pod względem treści i wskazanego w niej zakresu umocowania pełnomocnika Skarżącej) pełnomocnictwa. NSA, mając na względzie, iż ww. elementy (tj. dowód uiszczenia wpisu sądowego oraz dokument pełnomocnictwa) stanowią obligatoryjne elementy skargi, wskazał, iż ustawodawca przewidział możliwość ich uzupełnienia już po wniesieniu skargi, na wezwanie. Do takiej konwalidacji nie doszło jednak w sprawie, w której co prawda przedłożono zarówno potwierdzenie uiszczenia wpisu sądowego, jak i dokument pełnomocnictwa, niemniej jednak dokumenty te nie były prawidłowe w sprawie. Potwierdzenie uiszczenia wpisu sądowego dotyczyło bowiem innej niż rozpatrywana skargi, a pełnomocnictwo miało ogólny charakter i zakres – z jego treści nie wynikało umocowanie pełnomocnika Skarżącej do jej reprezentacji w postępowaniu sądowoadministarcyjnym. Przekazanie przedmiotowych dokumentów, nieadekwatnych do żądań wezwań do uzupełnienia braków skargi, nie czyniło zadość ww. wezwaniom, a w konsekwencji skutkowało jej odrzuceniem.
Wyrok NSA z 6.5.2025 r., III OSK 889/24